گهورهترین ئینسكلۆپیدیای كوردی
كۆی گشتی: 12264
پۆلێنكردن
زانیاری زاراوە هەمەڕەنگەکان
سەدەی چینی (بە ئینگلیزی: The Chinese Century، بە عەرەبی: القرن الصيني) نیوۆلۆژیزمێکە کە ئاماژە بەوە دەکات کە ڕەنگە سەدەی ٢١ لە ڕووی جیۆئابووری یان جیۆپۆلیتیکەوە لە بەرژەوەندی کۆماری گەلی چین بێت، هاوشێوەی ئەوەی کە چۆن سەدەی بیستەم "سەدەی ئەمریکی" و سەدەی ١٨ و ١٩ـش "سەدەی بەریتانیا"ـیە.
زانیاری کەسایەتییە ئاینییەکان
ڕابیعە عەدەوی (بە عەرەبی: رابعة العدوية)، بە دامەزرێنەر و ڕابەری ڕێبازی "عیشقی ئیلاهی" لە تەسەوف دادەنرێت و خانمە شاعیرێکی ناوداری سەردەمی خۆی بووە. ڕێبازەی تەسەوف بریتییە لە ئەنجامدانی پەرستشەکان لە پێناو بەدەستهێنانی ڕەزامەندی و خۆشەویستی خوا.
زانیاری ڕێزمانی کوردی
هەردوو وشەی بەرامبەر و وشەی بەرانبەر، دوو وشەن لە زمانی کوردییدا زۆر بەکار دەهێنرێن، بەڵام لەڕووی زمانەوانییەوە یەکێکیان ناڕاستە و نابێت بەکار بهێنرێت.
زانیاری پرسگەی وەرزش
ماگنس کارلسن (بە ئینگلیزی: Magnus Carlsen) یاریزانی لێهاتووی یاری شەتڕەنجە، لە ٣٠\١١\١٩٩٠ لە شاری تەنسبێرگی وڵاتی نەرویج لەدایکبووە. خاوەنی ٥ نازناوی پاڵەوانێتی شەتڕەنج و ٣ نازناوی پاڵەوانێتی شەتڕەنجی خێرایە، ڕیکۆردی زۆرترین بردنەوەی بەدوایەکی لە یاری شەتڕەنجدا هەیە.
زانیاری کەسایەتییە ئاینییەکان
ئەبوجەعفەری مەنسور (بە عەرەبی: أبو جعفر المنصور، بە ئینگلیزی: Abu Ja'far Al-Mansur) دووەمین خەلیفەی عەباسییەکان و بنیاتنەری شاری بەغداد و دامەزرێنەری سەرەکی دەسەڵاتی عەباسییەكانە. ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە بۆ سەر مامی پێغەمبەر ﷺ.
زانیاری باڵندەکان
داس دەنووکە یان دەنووک چەماوە (بە ئینگلیزی: Ibis)، جۆرێک باڵندەیە کە نزیکەی ٣٠ جۆری جیاوازی دۆزراوەتەوە، پەیوەندی و پەیوەستی نزیکی بە باڵندە لەقلەقەکانەوە هەیە و لەهەمان پلەدا دانراون.
زانیاری ئاژەڵە ئاوییەکان
نەهەنگی بکوژ یاخود نەهەنگی ئۆرکا (بە ئینگلیزی: Killer whale or Orca)، جۆرێک دۆلفینی کۆمەڵەی مەمکدارەکانە و گەورەترین ئەندامی خێزانی دۆلفینەکانە، نشینگەکەی دەکەوێتە زەریاکانەوە و دەتوانێت لە هەردوو ناوچەی ئاوی گەرم و سارددا خۆی بگونجێنێت.
زانیاری زاراوە هەمەڕەنگەکان
هەڕەمی ماسلۆ بۆ پێداویستییەکان یان پلەبەندی مازلۆ بۆ پێداویستییەکان (بە ئینگلیزی: Maslow's pyramid of needs یان Maslow's hierarchy of needs) بیردۆزێکە باس لە بنەمای پلەبەندیی پێداویستییە مرۆییەکان دەکات، بیردۆزەکە لەلایەن ئەبراهام مازلۆوە ناسێنراوە.
زانیاری کەسایەتییە ئاینییەکان
دایکی باوەڕداران حەفسەی کچی عومەری کوڕی خەتتاب (بە عەرەبی: حفصة بنت عمر بن الخطاب) چوارەمین خێزانی پێغەمبەر ﷺـە و کچە گەورەی دووەم جێنشینی ئیسلام عومەری کوڕی خەتتاب و خوشکی هاوەڵ عەبدوڵڵای کوڕی عومەرە.
زانیاری زاراوە تەکنەلۆجییەکان
چەکی ئەلیکترۆنی (بە ئینگلیزی: Cyberweapon، بە عەرەبی: السلاح الإلكتروني) بە شێوەیەکی باو وەک بریکاری بەرنامەی زیانبەخش پێناسە دەکرێت کە بۆ ئامانجی سەربازی، نیمچە سەربازی، یان هەواڵگری وەک بەشێک لە هێرشی ئەلیکترۆنی بەکاردەهێنرێت.