گهورهترین ئینسكلۆپیدیای كوردی
كۆی گشتی: 1262
پۆلێنكردن
زانیاری هۆنراوە
توێژاڵی بەفری غەمگینی سەر کەل ئەڕژێتە ناو چەم، وەکوو پەڕی مەل وێنەی بێهێزی جێماو لە کاروان لە خاڵ خاڵ ئەڕژێت شەپۆلی گریان کە دێن لەسەردا بۆ کۆڕی مردن گورجن، لە ترسی هوزاری جرپن بەفر ئەڕژێتە گۆڕستانی شاخ ناویرێ هەرگیز بکا ئاخ و دا ئاوی قەڵبەزەی سپی و ڕەنگا و ڕەنگ
زانیاری هۆنراوە
دڵی پێخەفی تەنیا بۆ دووری من ئەگریا کە کردیانە پێم ئاسن پێی نەچەمێوە، گەردن تەزوویەکم، پیا ئەهات وەکوو، شەماڵی ئاوات کەشتی ئاوات، ڕەنگ ئاڵتوون لەناو ڕووباری دەروون پەردەی سپی کردەوە ئاڵاکەی هەڵکردەوە کە پێوەند، زڕەی هەستا چرای تۆڵەم، هەڵکرا مانگ، دەمی ماچ کردم گەش هات و من، گرتمە باوەش
زانیاری هۆنراوە
ئەی پەرتەوی ڕەنگت وەکوو ڕەنگی هەمەڕەنگە ، خاڵت بە مەسەل زولفی سیاهت، شەوەزەنگە ، بەزم و تەرەب ئامادەیە، ساقی مەیێ فەرموو ، دەنگی دەف و ناڵەی نەی و ئاوازەیی چەنگە ، لێوت کە وەکوو لەعلی بەدەخشانە بە ئاڵی ، گەنجوور و نگەهبانی دەهان و دەمی تەنگە ، ماڵپەڕی زانیاری
زانیاری هۆنراوە
لەناو، باخی دڵی گەرما لە ئاسۆی دەروونی نەرما بووی بە فریشتەی نازەنین گۆڵاڵە سوورەی گەش، شیرین لە کۆشی خەیاڵما هەرگیز ئاوات بووی، ئەی کچی ئازیز لە ئاسمانی یادما بە شەو ئەبووی بە تریفەی مانگە شەو لەگەڵ شەماڵی، پێدەشتا یا، بای بزێو، لەگەڵ وەشتا دڵی من ئەفڕی، دۆڵا و دۆڵ ئەیبڕی، شەخەڵ، دەشتی چۆڵ
زانیاری زاراوە هەمەڕەنگەکان
تاتارەکان (بە ئینگلیزی: Tatars، بە عەرەبی: التَّتار) گەلێکی تورکن کە لە خەڵکی قەوقاز و هۆزی بولگاری تورکەوە هاتوون، لە ئەنجامی لەشکرکێشی مەغۆلەکان لە وڵاتەکەیانەوە ئاوارە بوون بۆ هەنگاریا و دوورگەی قرم و هیچ پەیوەندییەکی مێژووییان لەگەڵ تاتارەکانی کۆندا نییە.
زانیاری هۆنراوە
ڕوومەتی وەک گوڵی بێگەرد قژی خاو، ئاوریشمێکی زەرد چاوی کاڵ، ئەگەر چی نەرمە بەڵام نیگای ئێجگار گەرمە باڵای وا، دەمێکی وا تەنگ ئەندامی ئاوا شۆخ و شەنگ نەبووە، یا من نەمدیوە هەر لەو چەشنە بەژن، یا کەمەر لەو ڕەنگە کوڵمی گەش و ئاڵ لاملێکی وا جوان و کاڵ جوانێکە تاک، وەک فریشتە ئاخ وەسفی من، زۆر درشتە
زانیاری هۆنراوە
ئەی ئەستێرەی پرشنگدار ڕێ نیشاندەری ڕێبوار عالەم نووستوو تۆ بێدار ئاسمان ئەبڕی بە شەوگار دوای زەردەپەڕ تا گزنگ چ جوانی چەشنی ئاورنگ ڕشێنەی شەوق و پرشنگ ئەدەی لە سەرم و سەر سنگ
زانیاری تەندروستی سکپڕ
خواردنی تەماتە وەک خواردنەوەی ئاو لەماوەی دووگیانیدا ڕێگەپێدراوە، چونکە دەوڵەمەندە بە ڤیتامین C. خواردنی تەماتە لەماوەی دووگیانیدا نەک تەنها تەندروستە بەڵکوو سوودێکی زۆریشی هەیە بۆ خانمانی دووگیان و کۆرپەکەیان، بۆیە خانمان واباشە ڕۆژانە تەماتە بخۆن
زانیاری شوێنە گەشتیارییەکان
شوێنەکانی کات بەسەربردن لە تاران، تاران پایتەختی ئێران و پڕ دانیشتوانترین شاری ئەو وڵاتەیە کە مێژووی ژیان تێیدا بۆ سەردەمی بەردینی نوێ دەگەڕێتەوە. ئەم شارە لە سەردەمی سەفەویدا زۆر گرنگ بوو؛ بەڵام لوتکەی ئاوەدانی و ئاوەدانییەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی قاجار؛ کاتێک وەک پایتەخت هەڵبژێردرا.