گهورهترین ئینسكلۆپیدیای كوردی
كۆی گشتی: 101
پۆلێنكردن
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
پژمین و ئاو لێهاتنی لووت و چاو نیشانەکانی هەڵامەتن، بەتێکڕا کەسانی پێگەیشتوو ساڵانە نزیکەی دوو بۆ سێ جار تووشی ئەم پەتایە دەبن، نزیکەی ٢٠٠ جۆری جیاواز لە ڤایرۆس دەکرێت ببنە هۆی هەڵامەت و سەرمابوون، بۆیە دەرمانی دژەبەکتریا یارمەتیدەر نابێت بۆ چاکبوونەوەی لەو نەخۆشییە
زانیاری زانستەکان
زانستی بەکتریۆلۆجی یان بەکتریاناسی، بەکتریازانی (بە ئینگلیزی: Bacteriology science) لقێکی زانستی مایکرۆبایۆلۆجییە، لێکۆڵینەوە لەبارەی شێوە، ژینگە و پێکهاتەی بۆهێڵی و پێکهاتەی کیمیاییی بەکتریا و بوارە پەیوەندیدارەکان بە بەکتریاوە دەکات. ئەم بەشەی زانستی مایکرۆبایۆلۆجی بەشدارە لە دیاریکردنی ناسنامە..
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
گرانەتا (بە ئینگلیزی: Typhoid fever) نەخۆشییەکی بەکتریاییە کە دەتوانێت لە جەستەدا بڵاوببێتەوە و کاریگەری لەسەر زۆرێک لە ئەندامەکان دروست دەکات. ئەگەربێتوو چارەسەر نەکرێت، کاریگەری لاوەکی مەترسیدار و تەنانەت مردنیشی لێ دەکەوێتەوە
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
پشکنینی ڕۆماتیزمی جومگە (بە ئینگلیزی: Rheumatoid Factor test) ڕێژەی (RF) دەپێوێت لە خوێندا. (RF) پڕۆتینێکە کە لەلایەن سیستەمی بەرگریی لەشەوە بەرهەم دێت. بەشێوەیەکی سروشتی، سیستەمی بەرگری هێرش دەکاتە سەر ئەو ماددانەی کە هۆکاری نەخۆشیین وەکوو ڤایرۆس و بەکتریاکان
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
تای ماڵتا (بە ئینگلیزی: Malta fever) کە حەمەی ماڵتاشی پێ دەوترێت، نەخۆشییەکی بەکتریاییە کە لە ئاژەڵەوە بۆ مرۆڤ دەگوازرێتەوە. هۆکارەکەی بەکتریای (بروسێللا)یە. یەکێک لە بەربڵاوترین سەرچاوەکانی تووشبوون بەم بەکتریایە بەکارهێنانی شیرەمەنی خاو و پاکژ نەکراوە
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
کلامدیا (بە ئینگلیزی: chlamydia) یەکێکە لە نەخۆشییە سێکسییە گوازراوەکان، کە زیاتر بە کورتکراوەی (STD) دەناسرێن. ئەم نەخۆشییە لە ڕێگەی بەکتریای کلامیدیا ترایکۆماتیس (chlamydia trachomatis)ـەوە تووشی مرۆڤ دەبێت، لە ڕێگەی پەیوەندی سێکسییەوە دەگوازرێتەوە.
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
کۆلێرا (بە ئینگلیزی: cholera) نەخۆشییەکی بەکتریاییە کە بەهۆی بەکتریای (vibro cholerae) دروست دەبێت. دەبێتە هۆی سکچوونێکی توند، لە ئەنجامیشدا وشکبوونەوەی جەستە، بەگشتی لە ڕێگەی خواردنی پیس و ئاوی پیسەوە تووشی مرۆڤ دەبێت. نیشانەکانی لەماوەی پێنج ڕۆژدا دەردەکەون
زانیاری پرسگەی تەندروستی
دوای تووشبوون بە نەخۆشی کۆلێرا بۆماوەی حەوت بۆ ١٤ ڕۆژ لەڕێگەی پیساییەکەتەوە بەکتریاکانی کۆلێرا دەکرێتە دەرەوە، وەک هەر نەخۆشییەکی تر کەسانی تووشبوو دووچاری سکچوونی کەم یان مامناوەند دەبنەوە و دەکرێت بەبێ هیچ نیشانەیەکیش تووش ببن، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هەندێک کەس بە توندی دەیگرن
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
سوزەنک یان سوزاک (بە ئینگلیزی: Gonorrhea) یەکێکە لە نەخۆشییە سێکسییە گوازراوەکان، کە لە ڕێگای پەیوەندی سێکسییەوە دەگوازرێتەوە، وەک جووتبوون لە ڕێگەی دامێن، کۆم، دەمەوە. هۆکاری تووشبوون بەم نەخۆشییە بەکتریایەکە بەناوی نایسیریا گۆنۆریا (Neisseria gonorrhoeae) کە دەبێتە هۆی تووشبوونی میکرۆبی
زانیاری زانیاری هەمەڕەنگی تەندروستی
دژەپەیداکەر (بە ئینگلیزی: Antigen) گەردێکە کە هانی وەڵامدانەوە بەرگرییەکان دەدات بە چالاککردنی خڕۆکە سپییەکانی خوێن کە دژی نەخۆشییەکان دەجەنگن. دژەپەیداکەرەکان دەکرێت لەسەر ڕووی ئەو تەنانە بن کە دێنە ناو جەستەوە وەکوو بەکتریا، ڤایرۆس، خانە نائاساییەکان وەکوو خانە شێرپەنجەییەکان.