گهورهترین ئینسكلۆپیدیای كوردی
كۆی گشتی: 185
پۆلێنكردن
زانیاری زمانه‌کان
زمانی عەرەبی (بە ئینگلیزی: Arabic Language، بە عەرەبی: اللغة العربية) یەكێكە لە زمانە سامیەكان، زمانە سامیەكان لقێكن لە زمانە هیندۆئاسیاییەكان، زمانی پاراوی عەرەبی خاوەنی مێژوویەكی زۆر دێرینە كە تەمەنی ١٦٠٠ ساڵە لە سەرەتادا لە باشووری شام و باكووری ڕۆژهەڵاتی دوورگەی عەرەبی بەكارهێنراوە.
زانیاری یادە کوردی و جیهانییەکان
گەلانی ئاری نەژاد وەک یەک گرنگی بە نەورۆز دەدەن. بەو پێیەی سەرھەڵدانی ئەم ڕووداوە کەوتوەتە ئەو شوێنە جوگرافییەی کە لە خۆرھەڵاتی ئەوروپاوە دەست پێدەکات بۆ باشوری ئاسیا. ھەر یەک لە ناوچەکانی جێنشینێتی ئێستای (کوردستان، ئێران، ئەفغانستان، ھیندستان، پاکستان و …ھتد) دەگرێتەوە
زانیاری پرسیارە مێژوویەکان
پلانی هێرشی ژاپۆن بۆ سەر موڵکەکانی ئەمریکا و بەریتانیا و هۆڵەندا لە زەریای هێمن و باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا تا ڕادەیەک کاتی بوو. کە لە سەرەتای ئەیلوولی ١٩٤١ لەلایەن ئیمپڕاتۆرەوە قبووڵ کرا دوای ئەوەی گەورەکانی سوپای سەرەکی و سوپای دەریایی ڕەشنووسێکیان دەربارەی هێرشەکان نووسیبوو.
زانیاری شار و هەرێمەکان
هەرێمی کشمیر یان کەشمیر (بە ئینگلیزی: Kashmir، بە عەرەبی: كشمير) ناوچەیەکی جوگرافی جێناکۆکە کە دەکەوێتە نێوان هیندستان، پاکستان و چین لە ئاسیای ناوەڕاست. هەروەک لە نەخشە ڕوونە لەلایەن چین و پاکستان و هیندستانەوە داگیرکراوە. ئینسایکلۆپیدیای زانیاری
زانیاری وڵاتەکان
ڤێتنام (بە ئینگلیزی: Vietnam)، دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی کیشوەری ئاسیا، لە ڕۆژهەڵات و باشوورەوە لەگەڵ باشووری دەریای چین، هەروەها لە باکوورەوە لەگەڵ وڵاتی چین هاوسنوورە، لە باشووری ڕۆژئاوادا لەگەڵ کەنداوی تایلەند و لە ڕۆژئاوادا لەگەڵ کەمبۆدیا و کۆماری دیموکراتی لاو هاوسنوورە
زانیاری وڵاتەکان
ئەوروپای ڕۆژهەڵات یان ڕۆژهەڵاتی ئەورووپا (بە ئینگلیزی: Eastern Europe، بە عەرەبی: أوروبا الشرقية) ناوچەیەکی کیشوەری ئەورووپایە کە لە نێوان ئەورووپای ڕۆژئاوا و ئاسیادایە. بەهۆی گۆڕانکاری و ناکۆکییە جیۆپۆلەتیکی و جوگرافی و ڕەگەزی و کولتووری و کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکان کە لەو ناوچەدا ڕوودەدەن ..
زانیاری ڕووبەرە ئاوییەکان
دەریای سور (Red Sea) ڕێڕەوێکی ئاوی سوێرە کە لە زەریای هیندیەوە دێت و دەکەوێتە نێوان کیشوەری ئاسیا و ئەفەریقاوە، بەهۆی دەربەندی "باب اﻟﻤﻨﺪب" و کەنداوی عەدەن لە بەشی باشوور و بەهۆی نیمچە دوورگەی سینا و بەنداوی عەقەبە و بەنداوی سوێزەوە لە بەشی باکورەوە دەگاتە زەریای هیندی. ئینسایکلۆپیدیای زانیاری
زانیاری وڵاتەکان
کۆماری کازاخستان (بە ئینگلیزی: Kazakhstan، بە عەرەبی: كازاخستان)، وڵاتێکە بەشێکی زۆری دەکەوێتە ئاسیاوە و بەشێکی کەمیشی لە ئەورووپادایە. لە باکوور و خۆرئاوادا لەگەڵ ڕووسیا، لە خۆرهەڵاتەوە لەگەڵ چین و لە باشوورەوە لەگەڵ هەرسێ وڵاتی قیرغزستان، ئۆزپاکستان و تورکمانستان هاوسنوورە.