ناوه‌ڕۆك
ناساندن
کانۆلا (بە ئینگلیزی: Cannula، بە عەرەبی: القنیة او الکانیولا) بریتییە لە بۆرییەکی تەنک کە پزیشکەکان دەیخەنە ناو بۆشایی جەستەی کەسێکەوە، وەک لووتیان، یان لە خوێنهێنەردا. پزیشکەکان بەکاریان دەهێنن بۆ پاککردنەوەی شلە، بەڕێوەبردنی دەرمان، یان دابینکردنی ئۆکسجین.
جۆرەکانی کانۆلا
ئایڤی کانیوڵا (کانۆلای خوێنهێنەر): پێکدێت لە بۆرییەکی کورت و نەرم دەکرێتە ناو خوێنهێنەرێک.
نەیزەڵ کانیوڵا (کانۆلای لووت): پێکدێت لە بۆرییەکی نەرم کە لەناو لووتەکان دادەنرێت و ئۆکسجین دەگەیەنێت.
مەبەستی لە بەکارهێنانی کانۆلا دەگۆڕدرێت بەپێی جۆرەکەی:
- باوترین بەکارهێنانی کانۆلای خوێنهێنەر بریتییە لە:
- گواستنەوەی خوێن یان ڕاکێشانی خوێن.
- پێدانی دەرمان.
- دابینکردنی شلە.
- کانۆلای لووت ئۆکسجین بۆ کەسەکان دابین دەکات و لەوانەیە بەسوود بێت ئەگەر کەسێک کێشەی هەناسەدانی هەبێت.
بەگوێرەی خزمەتگوزارییەکانی چاودێری هەناسەدانی UTMB، پزیشکەکان کانۆلای لووت بەکاردەهێنن بۆ:
- کەمکردنەوەی کاری پێویست بۆ هەناسەدان.
- کەمکردنەوەی فشار لەسەر دڵ.
- چارەسەری کەم ئۆکسجینی یان کەمی ئۆکسجین لە خوێندا.
پزیشکەکان ڕێگای جیاواز بەکاردەهێنن بۆ دانانی کانۆلای لووت و کانۆلای ئایڤی.
کانۆلای ئایڤی
بەپێی تۆڕی توێژینەوەی نەخۆشی شەکرەی سکۆتلەندی، پزیشک یان پەرستار ئەم هەنگاوانەی خوارەوە دەگرنەبەر بۆ دانانی کانولای ئای ڤی لە قۆڵی کەسێکدا:
- سڵاوکردن، خۆناساندن، ئیزن وەرگرتن لە نەخۆش، پرسیارکردنی ناوی نەخۆش و دڵنیابوونەوە لێی و ڕوونکردنەوەی پرۆسیجەرەکە بۆ نەخۆش.
- ھە ڵبژاردنی گونجاوترین شوێن بۆ دانانی کانۆلا.
- شوشتنی دەستەکان و پاشان بەکارهێنانی دەستکێش.
- بە ستنێ تۆڕنیکا (٥-١٠سم) لە سەرووی ئەو خوێنھێنەرەی کە کانۆلای بۆ دادەنێین.
- خاوێن کردنەوەی پێستکەی بە بەکارھێنانی کھول و گۆز بە شێوازی تعقیمی بازنەیی و پاشان ئەوەستین تاکو پێستەکەی وشک دەبێتەوە.
- ڕاکێشان و جێگیرکردنی خوێنھنەرەکە و پێستەکەی بە پەنجە گەورەی دەستمان چەند سانتیمێک لە خوارووی ئەو شوێنەی کانۆلاکەی تێدا داغڵ دەکەین.
- کانۆلاکە ئەگرین بە دەستمانەوە بەگۆشەی ⁰(٤٥) و سەری دەرزیەکە دەبێت ڕووە و سەرەوە بێت.
- کانۆلاکە داغڵ دەکەین کەخوێنمان بینی لە سەری کانۆلاکە (٤-٦ملم) دەرزییەکە ڕادەکێشین دەرەوە بە ھێواشی، بە دەستەکەی ترمان پاڵ بە کانولاکەوە دەنێن بۆناو خوێنھێنەرەکە بەڵام نیدڵەکە دەرناھێنن تاکو ھەموو کاثێتەرەکە داغڵ دەبێت. پاشان نیدڵەکە دەردەهێنین و سەری کانۆلاکە دادەخەین. تۆڕنیکا لێدەکەینەوە و کانۆلاکە بە پلاستەر جێگیرئەکەین .
- باشتر وایە بەروارو کاتی دانانەکەی لەسەر پلاستەرەکە بنووسرێت.
- لەکۆتاییدا باشتروایە (٢ سیسی) دیستەڵ وەتەر بۆ ناو کانۆلاکە زیاد بکەین بۆ ڕێگریکردن لە کڵۆت بوون و پشکنینی کانۆلاکە.
کانۆلای لووت
لەکاتی دانانی ئەم جۆرە کانۆلایەدا پزیشک و پەرستارەکان ئەم هەنگاوانە دەگرنەبەر:
- سەرەتا داوا لە نەخۆشەکە دەکەن کە ڕاستەوخۆ دابنیشێت و ئەگەر بکرێت سییەکانی فراوان بکات.
- فلۆومیتەرەکە دەخەنە ناو سەرچاوەیەکی وزەوە و نۆزڵێک دەبەستنەوە. فلۆومیتەرەکە کارپێدەکەن و پشکنینی ئەوە دەکەن کە ئۆکسجین بە شێوەیەکی دروست تێدەپەڕێت. کانولاکە لە لووتی نەخۆشەکەدا دادەنێن و یارمەتی ئەوە دەدەن کە لەشوێنی خۆی بمێنێتەوە و نەجووڵێت.
- هەموو دوو کاتژمێر جارێک پەستانی کانولا لەسەر پێست دەبێت بپشکنرێت و هەموو ٤-٨ کاتژمێر جارێک پشکنینی ڕێژەی ڕۆشتنەکەی دەکرێت.
مەترسییەکانی کانۆلا
کانۆلای ئایڤی دەتوانێت چەند مەترسییەکی بچووک دروست بکات کە بریتین لە:
- ئازارێکی سووک لە شوێنی دانان.
- دروستبوونی خوێنی مەیوو.
- هەوکردن لە شوێنی دانان.
- خوێنبەربوون.
- شینبوونەوە.
کانۆلای لووت دەتوانێت ئەم مەترسیانە دروست بکات:
- وشکبوونەوەی لووت.
- هەڵئاوسانی لووت.
- زیادبوونی ماندویەتی.
- کەمبوونەوەی هەستی تامکردن یان بۆن کردن.
- کۆکە.
