بافتا

پێشەکی

بافتا (BAFTA)، کورتکراوەی ئەکادیمیای بەریتانی بۆ هونەری فیلم و تەلەفزیۆن، یەکێکە لە گرنگترین و بەناوبانگترین خەڵاتەکانی دونیای سینەما و تەلەفزیۆن. ئەم خەڵاتە ساڵانە لە بەریتانیا بەڕێوە دەچێت و وەک پێوەرێکی گرنگ بۆ ناساندن و پێزانینی بەهرە و داهێنانەکانی بواری فیلم و تەلەفزیۆن دادەنرێت.

مێژووی دامەزراندن

بافتا لە ساڵی ١٩٤٧دا دامەزرا، لە سەرەتادا بە ناوی "ئەکادیمیای فیلمی بەریتانی". دامەزرێنەرانی سەرەکی بریتی بوون لە دەیڤید لین، مایکڵ باڵکۆن، و چارڵز لۆتۆن. ئامانجی سەرەکی دامەزراندنی بافتا، پشتیوانی کردن و پەرەپێدانی هونەری فیلم لە بەریتانیا بوو. لە ساڵی ١٩٥٨دا، ئەکادیمیا لەگەڵ کۆمەڵەی هونەری تەلەفزیۆنی بەریتانی یەکی گرت و ناوەکەی گۆڕا بۆ "ئەکادیمیای بەریتانی بۆ هونەری فیلم و تەلەفزیۆن". ئەم یەکگرتنە بووە هۆی فراوانبوونی چالاکییەکانی بافتا و گرنگیدان بە هەردوو بواری فیلم و تەلەفزیۆن.

پێکهاتە و ڕێکخستن

بافتا ڕێکخراوێکی ناحکومی و سەربەخۆیە کە لە لەندەن جێگیر بووە. پێکهاتەی سەرەکی بافتا بریتییە لە ئەنجومەنێکی بەڕێوەبردن، کۆمیتەی جێبەجێکردن، و چەندین گروپی کاری تایبەت. ئەندامانی بافتا لە پیشەوەرانی بواری فیلم و تەلەفزیۆن پێک دێن، کە ژمارەیان زیاتر لە ٨٠٠٠ کەسە. هەروەها بافتا چەندین لقی هەیە لە وڵاتانی تر، وەک بافتا نیویۆرک، بافتا لۆس ئەنجلس، بافتا سکۆتلەند، و بافتا ویڵز. ئەم لقانە هاوکاری دەکەن لە بڵاوکردنەوەی چالاکییەکانی بافتا لە ئاستی نێودەوڵەتیدا.

کەتیگۆرییەکانی خەڵات

بافتا خەڵات لە چەندین کەتیگۆریی جیاواز پێشکەش دەکات، کە گرنگترینیان بریتین لە:

- باشترین فیلم

- باشترین دەرهێنەر

- باشترین ئەکتەری سەرەکی (پیاو و ژن)

- باشترین ئەکتەری یاریدەدەر (پیاو و ژن)

- باشترین فیلمنامە (ئەسڵی و وەرگیراو)

- باشترین فیلمی بیانی

- باشترین فیلمی ئەنیمەیشن

- باشترین فیلمی دۆکیومێنتاری

- باشترین مۆنتاژ

- باشترین مۆسیقای فیلم

- باشترین دیزاینی جلوبەرگ

- باشترین کاریگەریی دەنگی

هەروەها بافتا خەڵاتی تایبەت بە بەرهەمە تەلەفزیۆنییەکانیش پێشکەش دەکات، وەک باشترین درامای تەلەفزیۆنی، باشترین کۆمیدیای تەلەفزیۆنی، و باشترین بەرنامەی واقیعی. لە ساڵانی دواییدا، کەتیگۆرییەکانی وەک باشترین گەیمی ڤیدیۆیی و باشترین بەرهەمی کورت زیاد کراون.

پرۆسەی هەڵبژاردن و دەنگدان

پرۆسەی هەڵبژاردن و دەنگدان لە بافتادا بە چەند قۆناغێک تێدەپەڕێت:

1. پاڵاوتن: لیستێکی سەرەتایی لە کاندیدەکان ئامادە دەکرێت.

2. دەنگدانی یەکەم: ئەندامانی بافتا دەنگ بە کاندیدە پاڵێوراوەکان دەدەن.

3. ڕاگەیاندنی کاندیدە کۆتاییەکان: لیستی کاندیدە کۆتاییەکان ڕادەگەیەنرێت (عادەتەن ٥ کاندید بۆ هەر کەتیگۆرییەک).

4. دەنگدانی کۆتایی: ئەندامان دووبارە دەنگ دەدەن بۆ هەڵبژاردنی براوەکان.

5. ژماردنی دەنگەکان: دەنگەکان بە نهێنی دەژمێردرێن.

6. ڕاگەیاندنی براوەکان: لە ڕێوڕەسمی خەڵات بەخشیندا براوەکان ڕادەگەیەنرێن.

ئەم پرۆسەیە بۆ دڵنیابوون لە دادپەروەری و شەفافیەت دیزاین کراوە.

ڕێوڕەسمی خەڵات بەخشین

ڕێوڕەسمی سەرەکی خەڵات بەخشینی بافتا ساڵانە لە مانگی شوباتدا لە لەندەن بەڕێوە دەچێت. ئەم ڕێوڕەسمە یەکێکە لە گەورەترین و پڕ داهاتترین ڕووداوەکانی ساڵی سینەمایی بەریتانیا. ڕێوڕەسمەکە بە ئامادەبوونی ئەستێرە ناودارەکانی هۆلیوود و بەریتانیا بەڕێوە دەچێت و لە تەلەفزیۆنەوە پەخش دەکرێت. خەڵاتی بافتا، کە پەیکەرێکی بچووکی ماسکێکی یۆنانییە، بە براوەکان دەبەخشرێت. جگە لە ڕێوڕەسمی سەرەکی، بافتا چەندین ڕێوڕەسمی تریش ڕێک دەخات، وەک خەڵاتەکانی تەلەفزیۆن، خەڵاتی گەیمی ڤیدیۆیی، و خەڵاتی بەهرە نوێیەکان.

بەراوردکردن لەگەڵ خەڵاتەکانی تر

بافتا زۆرجار لەگەڵ خەڵاتەکانی ئۆسکار و گۆڵدن گڵۆب بەراورد دەکرێت:

- گرنگی: بافتا لە دوای ئۆسکار، دووەم گرنگترین خەڵاتی فیلمە لە جیهاندا.

- جۆراوجۆری: بافتا گرنگی زیاتر بە فیلم و بەرهەمە بەریتانییەکان دەدات.

ڕەخنە و ناکۆکییەکان

وەک هەر خەڵاتێکی گەورە، بافتاش ڕووبەڕووی ڕەخنە بووەتەوە. گرنگترین ڕەخنەکان بریتین لە:

- کەمی جۆراوجۆری لە کاندیدەکاندا

- لایەنگری بۆ فیلمە بەریتانییەکان

- کەمی نوێنەرایەتی کەمینەکان

- زاڵبوونی ستۆدیۆ گەورەکان بەسەر خەڵاتەکاندا

بافتا هەوڵی داوە بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشانە لە ساڵانی دواییدا.

کۆتایی

بافتا، وەک یەکێک لە گرنگترین خەڵاتەکانی دونیای سینەما و تەلەفزیۆن، ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە لە ناساندن و پێزانینی داهێنان و بەهرەکان. سەرەڕای هەندێک ڕەخنە، ئەم خەڵاتە بەردەوام گرنگی و کاریگەری خۆی پاراستووە. بافتا نەک تەنها خەڵاتێک، بەڵکو بووەتە بەشێکی گرنگ لە کەلتووری فیلم و میدیای بەریتانیا و جیهان.