فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی ڤێنیسیا

پێشەکی

فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی ڤێنیس، کە بە زمانی ئیتاڵی بە "Mostra Internazionale d'Arte Cinematografica della Biennale di Venezia" ناسراوە، یەکێکە لە دێرینترین و بەناوبانگترین فێستیڤاڵەکانی فیلم لە جیهاندا. ئەم ڕووداوە ساڵانە لە دوورگەی لیدۆی ڤێنیس، ئیتاڵیا بەڕێوەدەچێت. فێستیڤاڵەکە نەک تەنها وەک یەکێک لە گرنگترین پێشانگاکانی سینەمای هونەری و فیلمی سەربەخۆ دادەنرێت، بەڵکو پێشەنگە لە ناساندنی دەنگە نوێیەکان و ڕێبازە نوێکانی سینەما بە جیهان.

مێژووی دامەزراندن و گەشەسەندن

مێژووی فێستیڤاڵەکە دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 1932، کاتێک کە بۆ یەکەمجار لە ژێر سەرپەرشتی کۆنتێ جیۆسێپێ ڤۆلپی دی میسوراتا دامەزرا. ئەمە دەیکاتە کۆنترین فێستیڤاڵی فیلم لە جیهاندا. لە سەرەتادا، فێستیڤاڵەکە وەک بەشێک لە بینالەی ڤێنیس دەستی پێکرد، بەڵام بە خێرایی بوو بە ڕووداوێکی سەربەخۆ. یەکەم خولی فێستیڤاڵەکە لە 6ی ئاب تا 21ی ئاب لە ساڵی 1932 بەڕێوەچوو و تێیدا فیلمی "Dr. Jekyll and Mr. Hyde"ی ڕۆبێن مامۆلیان نمایش کرا.

بەدرێژایی دەیەکانی دواتر، فێستیڤاڵەکە گەشەی کرد و گۆڕانکاری بەسەردا هات. لە ساڵی 1949دا، خەڵاتی شێری زێڕین دامەزرا، کە بوو بە گرنگترین و بەناوبانگترین خەڵاتی فێستیڤاڵەکە. ئەم خەڵاتە بووە هێمایەکی ناسراو لە دونیای سینەمادا و بردنەوەی ئەم خەڵاتە دەبێتە هۆی ناوبانگ و سەرکەوتنی فیلمەکان و دەرهێنەرەکان.

لە ساڵەکانی 1960 و 1970دا، فێستیڤاڵەکە ڕووبەڕووی ناڕەزایەتی و کێشەی سیاسی بووەوە، کە بووە هۆی گۆڕانکاری لە پێکهاتە و بەڕێوەبردنیدا. ئەم قۆناغە پڕ کێشەیە بووە هۆی ئەوەی کە فێستیڤاڵەکە خۆی نوێ بکاتەوە و گۆڕانکاری بەسەر شێوازی کارکردن و هەڵبژاردنی فیلمەکاندا بێنێت.

پێکهاتە و بەڕێوەبردن

فێستیڤاڵی ڤێنیس بە شێوەیەکی ورد ڕێکخراوە. بەڕێوەبەری هونەری فێستیڤاڵەکە، کە بۆ ماوەی چوار ساڵ هەڵدەبژێردرێت، بەرپرسە لە هەڵبژاردنی فیلمەکان و دیاریکردنی ئاراستەی گشتی فێستیڤاڵەکە. ئەم پۆستە زۆر گرنگە و کەسی هەڵبژێردراو دەبێت خاوەن ئەزموون و ناسینێکی قووڵ بێت لە بواری سینەمادا.

فێستیڤاڵەکە چەندین بەشی جیاوازی هەیە، کە گرنگترینیان بریتین لە:

1. کێبڕکێی سەرەکی: بۆ فیلمە درێژەکان کە بۆ یەکەمجار نمایش دەکرێن.

2. ئاسۆی نێودەوڵەتی: بۆ فیلمە نوێ و سەربەخۆکان.

3. بەشی کلاسیک: بۆ فیلمە کۆن و ڕیستۆرکراوەکان.

4. بەشی ڤێنیس ڤیرتواڵ: بۆ فیلمە ڤیرچواڵ و واقیعی زیادکراو.

5. هەفتەی ڕەخنەگران: بۆ فیلمە نوێ و داهێنەرەکان.

6. ڕۆژەکانی ڤێنیس: بۆ فیلمە سەربەخۆ و کەم بودجەکان.

لیژنەی نێودەوڵەتی دادوەری، کە پێکهاتووە لە کەسایەتییە ناسراوەکانی بواری سینەما، بەرپرسە لە هەڵبژاردنی براوەکان. ئەم لیژنەیە هەموو ساڵێک دەگۆڕدرێت و هەوڵ دەدرێت کە نوێنەرایەتی بەشە جیاوازەکانی پیشەسازی فیلم بکات.

خەڵاتەکان و کاریگەرییان

خەڵاتی سەرەکی فێستیڤاڵەکە شێری زێڕینە، کە دەدرێت بە باشترین فیلم. خەڵاتەکانی تر بریتین لە:

شێری زیوین بۆ باشترین دەرهێنەر

کۆپای ڤۆڵپی بۆ باشترین ئەکتەر و ئەکتەری ژن

خەڵاتی مارچێڵۆ ماسترۆیانی بۆ باشترین ئەکتەری نوێ

خەڵاتی ئۆسێڵا بۆ باشترین فیلمنامە

خەڵاتی تایبەتی لیژنەی دادوەران

ڕۆڵی فێستیڤاڵ لە پێشخستنی سینەما

فێستیڤاڵی ڤێنیس ڕۆڵێکی گرنگی هەبووە لە پێشخستن و ناساندنی ژانر و ڕێبازە نوێیەکانی سینەما. بۆ نموونە:

لە ساڵەکانی 1940دا، فێستیڤاڵەکە یارمەتیدەر بوو لە ناساندنی نیۆریالیزمی ئیتاڵی بە جیهان، بە نمایشکردنی فیلمەکانی ڤیتۆریۆ دی سیکا و ڕۆبێرتۆ ڕۆسێڵینی.

لە ساڵەکانی 1950 و 1960دا، فێستیڤاڵەکە پشتگیری لە بزووتنەوەی نوێی فەرەنسی و سینەمای نوێی ئەڵمانی کرد.

لە دەیەکانی دواتردا، فێستیڤاڵەکە بووە پردێک لە نێوان سینەمای ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا، بە تایبەتی لە ناساندنی فیلمسازە ئاسیاییەکان بە بینەرانی ئەوروپی.

ڕووداوە گرنگەکان و یادەوەرییە بەرچاوەکان

لە ساڵی 1951دا، ئاکیرا کۆرۆساوای ژاپۆنی بە فیلمی "Rashomon" شێری زێڕینی بردەوە، کە بووە هۆی ناساندنی سینەمای ژاپۆنی بە جیهانی ڕۆژئاوا.

لە ساڵی 1959دا، فرانسوا تروفۆ خەڵاتی باشترین دەرهێنەری نوێی بردەوە بۆ فیلمی "The 400 Blows"، کە بووە دەستپێکی شەپۆلی نوێی سینەمای فەرەنسی.

لە ساڵی 1980دا، لوئیس بونوێڵ دوا فیلمی خۆی "That Obscure Object of Desire" لە فێستیڤاڵەکەدا نمایش کرد.

لە ساڵی 2019دا، فیلمی "Joker"ی تۆد فیلیپس شێری زێڕینی بردەوە، کە بووە یەکەم فیلمی کۆمیک بووک کە ئەم خەڵاتەی بباتەوە.

کۆتایی

فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی ڤێنیس بەردەوام وەک یەکێک لە گرنگترین و کاریگەرترین ڕووداوەکانی سینەمای جیهانی دەمێنێتەوە. کاریگەری فێستیڤاڵەکە لەسەر پیشەسازی فیلم و هونەری سینەما بەرچاوە، و بەردەوام دەبێت لە ناساندن و پشتگیریکردنی دەنگە نوێ و داهێنەرەکان لە بواری فیلمسازیدا. بە بەردەوامبوونی لە گونجاندن و نوێبوونەوە، فێستیڤاڵی ڤێنیس ئامادەیە بۆ بەرەوپێشبردنی سینەما لە سەدەی بیست و یەکەمدا.