یاهوو

دامەزراندن و سەرەتاکان

یاهوو لە ساڵی 1994 لەلایەن دوو خوێندکاری دکتۆرای زانکۆی ستانفۆرد، جێری یانگ و دەیڤید فیلۆ، دامەزرا. سەرەتا وەک ڕێبەرێکی وێب دەستی پێکرد کە ماڵپەڕەکانی بەپێی بابەت پۆلێن دەکرد. ناوی "یاهوو" کورتکراوەی "Yet Another Hierarchical Officious Oracle" بوو. لە ساڵی 1995دا، یاهوو یەکەم ڕێکلامی بازرگانی خۆی فرۆشت و بووە کۆمپانیایەکی بازرگانی.

گەشەکردن و بڵاوبوونەوە

لە ماوەی چەند ساڵی داهاتوودا، یاهوو بە خێرایی گەشەی کرد و خزمەتگوزاری نوێی زیاد کرد. لە ساڵی 1997دا، یاهوو ئیمەیڵی خۆڕایی بڵاوکردەوە کە بووە هۆی زیادبوونی بەکارهێنەران. هەروەها خزمەتگوزاری وەک یاهوو مێسێنجەر (1998) و یاهوو پەڕەکان (1999) بەردەستخرا. لە کۆتایی نەوەدەکاندا، یاهوو بووە یەکێک لە گەورەترین پۆرتاڵەکانی ئینتەرنێت.

سەردەمی زێڕین و بڵقی دۆت-کۆم

لە ساڵی 2000دا، نرخی پشکی یاهوو گەیشتە لوتکە. کۆمپانیاکە بەهای بازاڕی زیاتر لە 125 ملیار دۆلاری هەبوو. بەڵام کاتێک بڵقی دۆت-کۆم تەقییەوە، یاهوو زەرەری گەورەی بەرکەوت. نرخی پشکەکانی بە توندی دابەزی و کۆمپانیاکە ناچار بوو ستراتیجی نوێ دابنێت.

بڵقی دۆت-کۆم

بڵقی دۆت-کۆم دیاردەیەکی ئابووری بوو لە کۆتایی ساڵانی 1990 و سەرەتای 2000. لەو کاتەدا، زۆر کۆمپانیای ئینتەرنێتی نوێ دروست بوون. خەڵک زۆر هیوادار بوون بەم کۆمپانیایانە و پارەی زۆریان تێدا وەبەرهێنا. نرخی پشکی ئەم کۆمپانیایانە زۆر بەرز بووەوە، بەڵام زۆربەیان قازانجیان نەدەکرد.

لە ساڵی 2000، خەڵک تێگەیشتن کە زۆربەی ئەم کۆمپانیایانە بەهای ڕاستەقینەیان نییە. کتوپڕ، زۆر کەس ویستیان پشکەکانیان بفرۆشن. ئەمەش وای کرد نرخی پشکەکان بە خێرایی دابەزێت. زۆر کۆمپانیا داخران یان ناچار بوون کارمەندانیان دەربکەن.

ئەم ڕووداوە کاریگەری نەرێنی گەورەی لەسەر زۆربەی کۆمپانیا ئینتەرنێتییەکان هەبوو.

هەوڵدان بۆ نوێبوونەوە

دوای قەیرانی دۆت-کۆم، یاهوو هەوڵی دا خۆی نوێ بکاتەوە. کۆمپانیاکە دەستی کرد بە کڕینی کۆمپانیای بچووکتر وەک Inktomi و Overture Services بۆ باشترکردنی تەکنەلۆجیای گەڕان. هەروەها خزمەتگوزاری نوێی وەک یاهوو ئەنسەرز و یاهوو فلیکر دەستپێکرد. بەڵام لەم ماوەیەدا، گووگڵ وەک کێبڕکێیەکی بەهێز دەرکەوت.

کێبڕکێی گووگڵ و هەوڵەکانی مایکرۆسۆفت

لە ساڵی 2008دا، مایکرۆسۆفت پێشنیاری کڕینی یاهووی کرد بە بڕی 44.6 ملیار دۆلار، بەڵام یاهوو ڕەتی کردەوە. ئەم بڕیارە دواتر وەک هەڵەیەکی گەورە سەیر کرا. لەم ماوەیەدا، یاهوو بەردەوام بوو لە لەدەستدانی پشکی بازاڕ بۆ گووگڵ، بەتایبەت لە بواری گەڕان و ڕێکلام.

گۆڕانکاری لە بەڕێوەبەرایەتیدا

لە ساڵی 2009دا، کارۆڵ بارتز وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکار دامەزرا. بارتز هەوڵی دا کۆمپانیاکە بگۆڕێت و تەرکیز بخاتە سەر ناوەڕۆک و میدیا. بەڵام ئەم ستراتیجیە سەرکەوتوو نەبوو و بارتز لە ساڵی 2011دا دەستی لەکار کێشایەوە. لە ساڵی 2012دا، ماریسا مایەر وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری نوێ دامەزرا.

سەردەمی ماریسا مایەر

مایەر هەوڵی دا یاهوو بگۆڕێت بۆ کۆمپانیایەکی مۆبایل-سەنتەر. ئەو چەندین کۆمپانیای بچووکی کڕی، لەوانە تامبڵر بە بڕی 1.1 ملیار دۆلار. بەڵام زۆربەی ئەم کڕینانە سەرکەوتوو نەبوون. لەم ماوەیەدا، یاهوو دووچاری دوو هاککردنی گەورە بووەوە کە زانیاری سەدان ملیۆن بەکارهێنەری لەخۆگرت.

فرۆشتن بە ڤێریزۆن

لە ساڵی 2017دا، یاهوو بە بڕی 4.48 ملیار دۆلار فرۆشرا بە کۆمپانیای Verizon Communications. ئەمە کۆتایی سەربەخۆیی یاهوو بوو وەک کۆمپانیایەکی جیاواز.

دۆخی ئێستا

دوای فرۆشتن بە ڤێریزۆن، یاهوو لەگەڵ AOL یەکخرا و ناوی نرا Oath Inc. لە ساڵی 2021دا، Apollo Global Management یاهووی لە ڤێریزۆن کڕییەوە. ئێستا یاهوو وەک بەشێک لەم کۆمپانیایە بەردەوامە لە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری، بەڵام ئیتر ئەو پێگە بەهێزەی جارانی نەماوە.

هۆکارەکانی شکست

1. کێبڕکێی بەهێز: دەرکەوتنی گووگڵ وەک کێبڕکێیەکی بەهێز لە بواری گەڕان و ڕێکلام یەکێک بوو لە هۆکارە سەرەکییەکانی داڕمانی یاهوو.

2. کەمی نوێبوونەوە: یاهوو نەیتوانی بە خێرایی پێویست خۆی لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی تەکنەلۆجیادا بگونجێنێت، بەتایبەت لە بواری مۆبایل.

3. بڕیاری هەڵە: ڕەتکردنەوەی پێشنیاری کڕینی مایکرۆسۆفت لە ساڵی 2008 وەک هەڵەیەکی گەورە سەیر دەکرێت.

4. کێشەی ئاسایش: هاککردنە گەورەکان متمانەی بەکارهێنەرانی بە یاهوو کەم کردەوە، یاهوو چەندجارێک هاککرا کە داتای چەند ملیۆن بەکارهێنەر تیاچوو

5. ستراتیجی ناڕوون: گۆڕانی بەردەوام لە بەڕێوەبەرایەتی و ستراتیجیدا بووە هۆی سەرلێشێواوی و نەبوونی ئاراستەیەکی ڕوون.

6. کڕینی ناسەرکەوتوو: زۆربەی ئەو کۆمپانیا بچووکانەی کە یاهوو کڕینی قازانجی پێویستیان نەبوو.

7. لەدەستدانی شوناس: یاهوو نەیتوانی شوناسێکی تایبەت بۆ خۆی دروست بکات لە بازاڕێکدا کە بەخێرایی گۆڕانکاری بەسەردا دەهات.

کۆتایی

یاهوو نموونەیەکی بەرچاوە لەسەر ئەوەی چۆن کۆمپانیایەکی گەورە و سەرکەوتوو دەتوانێت بەهۆی کێبڕکێی بەهێز، کەمی نوێبوونەوە و بڕیاری هەڵەوە پێگەی خۆی لەدەست بدات. سەرەڕای ئەوەی کە ئێستا یاهوو هێشتا بوونی هەیە و خزمەتگوزاری پێشکەش دەکات، بەڵام ئیتر ئەو پێگە بەهێزەی جارانی نەماوە لە جیهانی تەکنەلۆجیادا. مێژووی یاهوو وانەیەکی گرنگە بۆ کۆمپانیاکانی تەکنەلۆجیا لەسەر گرنگی نوێبوونەوەی بەردەوام و گونجاندن لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی بازاڕدا.