ناوه‌ڕۆك
ناساندن
نەجمەدین مەلا (بە عەرەبی: نجم الدين ملا، بە ئینگلیزی: Najmadeen Mala)، ناوی تەواوی نەجمەدین غەفور عەلی ئیبراهیمە و ڕۆژنامەنووس و مامۆستای خوێندنگا و نووسەرێکی کورد بووە. لە ساڵی ١٨٩٨ لە شاری سلێمانی لەدایکبووە و لە خێزانێکی ئایینی و ڕۆشنبیر گەورەبووە و لەلایەن باوکییەوە فێری خوێندنەوە و نووسین بووە و دواتر لەسەر دەستی شێخ مستەفای قازی بڕوانامەی لە بواری زانستە ئایینییەکانی بەدەستهێناوە، لە ٢١ نیسانی ساڵی ١٩٦٢ لە شاری سلێمانی کۆچی دواییکردووە.
| نەجمەدین مەلا |
|
|---|---|
| لەدایکبوون | ١٨٩٨، سلێمانی |
| مردن | ١٩٦٢، سلێمانی |
| شوێنی گۆڕ | شاخی ئەزمەڕ |
| پیشە | مامۆستا، ڕۆژنامەنووس |
| زمان | کوردی، فارسی |
| نەتەوە | کورد |
| خوێندن | سلێمانی (قوتابخانەی دواناوەندی مەلەکی) |
| بواری کارکردن | ئەدەبی کوردی، شیعر |
ژیان
نەجمەدین مەلا کوڕی مەلا غەفوری کوڕی مەلا عەلییە، خوێندنی لە حوجرە تەواو کردووە و پاشان دواناوەندی لە مەلەکی تەواو کردووە، بەڵام حەزی لە مەلایەتی نەکردووە بۆیە زۆربەی ژیانی بە وانەوتنەوە لە قوتابخانەدا بەسەربردووە، ماوەیەک لە ڕانیە بە مووچە خۆری دەمێنێتەوە و پاشان لەپێناو پەیداکردنی بژێویدا لە شاری حەلەب ماوەیەک ماوەتەوە دواتر گەڕاوەتەوە سلێمانی، لە زۆربەی ڕۆژنامە و گۆڤارەکانی ئەو سەردەمەدا چیرۆک و شیعر و وتار و گەلێک بابەتی ئەدەبی و کۆمەڵایەتی و سیاسی بڵاوکردووەتەوە.
لە سلێمانی حوجرەیەکی لەشێوەی خوێندنگەیەکی تایبەتی بەناوی کەشتی نوح کردووەتەوە بۆ فێرکردنی خوێندەواری، هەر لەم حوجرەیەشدا کتێبخانە‌یەکی دامەزراندبوو، کە کتێب و ڕۆژنامە بڵاوکراوەکانی ئەو سەردەمەی تیادا دەفرۆشت و لەم حوجرەیەوە نزیکەی حەوت هەزار کەسی فێری خوێندەواری کردووە و ژمارەیەکی تریشی فێری زمانی فارسی کردووە. مامۆستا نەجمەدین مەلا هاوکارێکی هەمیشەیی ڕۆژنامەی ژین بوو، لە ڕێگەی ئەو ڕۆژنامەیەوە ژیاننامەی زۆربەی شاعیر هێشتەوە و نزیکەی ٩٠ چیرۆکیشی بڵاوکردەوە کە زۆربەیان چیرۆکی فۆلکلۆرین، جگە لە ئەمانە بەدەست و خەتی خۆی دیوان و بەرهەمەکانی کۆمەڵێک شاعیری پاراستووە لەوانە دیوانەکانی حەمدی و مەولەوی و سالم و نالی و کوردی نەجمەدین مەلا، کۆمەڵێک دەستنووسی لەدوای خۆی جێهێشتووە کە بوونەتە سەرچاوەی لێکۆڵینەوە زانستییەکان لە بواری ئەدەب و مێژووی کوردیدا.
کۆچی دوایی
لە ٢١ نیسانی ساڵی ١٩٦٢ لە شاری سلێمانی هەر لە حوجرەکەی خۆیدا کۆچی دوایی کرد و لەسەر وەسێتی خۆی و پاش تێپەڕبوونی چەند ساڵێک تەرمەکەی لە چیای ئەزمەڕ بە خاک سپێردرایەوە.
