تەمەنی هەرزەکاری چییە؟

ناساندن

تەمەنی هەرزەکاری چییە؟ (بە ئینگلیزی: What is the age of adolescence، بە عەرەبی: ما هو سن المراهقة) هەرزەکاری بە ماوەی نێوان منداڵی و گەورەیی پێناسە دەکرێت، کە لەم ماوەیەدا گەشەکردنی مرۆڤ لەسەر چەند ئاستێکی جەستەیی و دەروونی ڕوودەدات، بەزۆری هەرزەکاری لە تەمەنی دە ساڵییەوە دەست پێدەکات و لە تەمەنی ٢١ ساڵیدا کۆتایی دێت. 

بەشەکانی هەرزەکاران 

قۆناغی هەرزەکاری لە ڕووی ماوەی کاتەوە بەسەر سێ بەشدا دابەش دەکرێت:
 
١. سەرەتای هەرزەکاری: ئەمە قۆناغێکە کە لە تەمەنی ١١ ساڵییەوە تا ١٤ ساڵ درێژ دەبێتەوە. 
٢. هەرزەکاری ناوەڕاست: ئەمە ئەو قۆناغەیە کە لە تەمەنی ١٥ ساڵییەوە تا ١٧ ساڵ درێژ دەبێتەوە. 
٣. درەنگانی هەرزەکاری: ئەمە قۆناغێکە کە لە نێوان تەمەنی ١٨ بۆ ٢١ ساڵدا درێژ دەبێتەوە. 

گۆڕانکاری لە تەمەنی هەرزەکاریدا 

• گۆڕانکارییە دەروونی و کۆمەڵایەتییەکان: ئەو گۆڕانکارییە هۆرمۆنانەی کە لە تەمەنی هەرزەکاریدا ڕوودەدەن، دەبنە هۆی گۆڕانکاریی دەروونی و کۆمەڵایەتی و سۆزداری لە هەرزەکاراندا و ئەم گۆڕانکارییانە بەردەوام دەبن تا هەرزەکار توانای بیرکردنەوەی لۆژیکی و ئەخلاقی خۆی پەرەپێبدات و توانای زیاتری هەبێت لە بڕیاردانی عەقڵانیدا. 
• گۆڕانکارییە جەستەییەکان: هەرزەکاری بە یەکێک لە خێراترین قۆناغەکانی گەشەکردن دادەنرێت لە ژیانی مرۆڤدا، خێرایی  ئەم گەشەکردنە لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی دیکە جیاوازە، ڕەگەز و ژینگە و خۆراکیش کاریگەرییان لەسەر خێرایی گەشەکردن هەیە. 
• گۆڕانکاری دەماری: لە تەمەنی هەرزەکاریدا پەرەسەندنێکی گرنگ لە خانەکانی دەماردا ڕوو دەدەن کە ئەو پەرەسەندنانەی لە ناوچەی مێشکدا ڕوو دەدەن کە بەرپرسە لە کاردانەوەی دەماری و خەو و خواردن و شتی تر و هەروەها گۆڕانکاری لە توێکڵی پێشەوەی مێشک کە ئەو ناوچەیەیە کە بەرپرسە لە کارەکانی جێبەجێکردن وەک بڕیاردان، رێکخستن، کۆنتڕۆڵکردن و پلاندانان بۆ داهاتوو.

کێشەکانی هەرزەکاری 

• سەرلێشێواوی، کەمتەرخەمی و ئەنجامدانی کاری مەترسیدار.
• لێکدانەوەی هەڵە بۆ ئامۆژگاری کۆمەڵایەتی. 
• بەرکەوتنی جۆراوجۆری ڕووداو.
• کەوتنە ناو کێشەوە.

سەرچاوەکان

1. https://study.com
2. https://www.aacap.org
3. https://www.who.int