نیشانەکانی دڵەڕاوکێ لە زمانی جەستە
جووڵەکانی جەستە و دەربڕینە ڕوخسارییەکان کە تاک ئەنجامیان دەدات، دەتوانن یارمەتیدەر بن بۆ زانینی بیرکردنەوە و هەستەکانی؛ لەوانە دڵەڕاوکێ، ترس، پەسەندکردن و هتد. لە خوارەوەدا کۆمەڵێک نیشانە بۆ دڵەڕاوکێ لە زمانی جەستە:
تەقاندنی پەنجەکان
لێکۆڵینەوەیەک دەریخستووە کە ٥٤% لە خەڵکی پەنا دەبەنە بەر ئەم ڕەفتارە بۆ ڕزگاربوون لە دڵەڕاوکێ و دەمارگرژی.
تێکەڵکردنی باڵەکان
ئەم ڕەفتارە هەستی داخراوی و پاراستنی خۆی دابین دەکات؛ ئەمە یەکێکە لە کردارە وەڵامەکانی خێرا لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ.
گازگرتن لە نینۆک
دڵەڕاوکێ و نیگەرانی لەوانەیە یەکێک بێت لە هۆکارەکانی ئەم ڕەفتارە، لە حاڵەتی کۆنترۆڵ نەکردنی؛ لەوانەیە ئەمە مەترسی ئەنجامدانی هەندێک ڕەفتاری نەرێنی دیکە زیاد بکات؛ وەک جیڕەی ددان، گێژکردنی گۆنا، ڕاوکردنی قژ و هتد.
دوورکەوتنەوە لە پەیوەندی چاو بۆ چاو
دوورکەوتنەوە لە پەیوەندی چاوکی و سەیرکردنی دوور و شوێنە هەڕەمەکییەکان دەتوانێت نیشانەیەک بێت بۆ دڵەڕاوکێ و نەبوونی ئارامی و هەوڵی شاردنەوەی هەستە ڕاستەقینەکان.
لەرزینی جەستە
لەوانەیە ئەم ڕەفتارە و ڕەفتاری تر وەک جووڵەی خێرا؛ کردارە وەڵامێک بێت بۆ تەرشەکردنی هۆرمۆنی ئادرینالین بە بڕی زۆر لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ.
گۆڕانکاری لە دەنگ
وەک لەرزین لە دەنگ، یان پچڕانی، یان خێرابوونی شێوەی دەنگ.
سووربوونەوەی ڕوخسار
ئەمە یەکێکە لە کردارە وەڵامە سروشتییەکانی جەستە لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ، کە کەسەکان ناتوانن کۆنترۆڵی بکەن، لە هەندێک حاڵەتدا لەوانەیە هەندێک کەس پەنا بەرن بۆ دەرمان یان تەنانەت بۆ نەشتەرگەری بە مەبەستی ڕزگاربوون لە کێشەی سووربوونەوەی ڕوخسار.
ئارەقەکردن
لەوانەیە ئارەقەکردن لەم حاڵەتەدا جیاواز بێت لە نێوان ئارەقەکردنی سادە لە لەشەکان، و ئارەقەکردنی زۆر، لەم حاڵەتەدا ڕاوێژکردن لەگەڵ پزیشکی پسپۆڕ چارەسەری باشترینە بۆ ڕزگاربوون لەم کێشەیە.
لارکردنی جەستە
لەوانەیە شێوەی جەستە لەلای هەندێک کەس بگۆڕێت لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ؛ کە جەستەکەی بۆ لایەکی دیاریکراو دەلارێنێت بە شێوەیەکی ڕێژەیی زیادە.
نائارامی
ئەمە هەستێکی ناوەوەیە بە نەبوونی ئارامی، ئەم هەستە دەگوازرێتەوە بۆ ئەنجامدانی هەندێک جووڵە لە دەست و پێ.
چاوتروکاندن بە شێوەیەکی ناڕێکوپێک
لەوانەیە خێرایی چرکەدان زیاد بکات لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ؛ بەهۆی هەوڵی کەسەکان بۆ کۆنترۆڵکردنی ئەنقەستی جووڵەی چاوەکان.
ڕاوێژەکان بۆ باشترکردنی کۆنترۆڵکردنی زمانی جەستە لە کاتی هەست کردن بە دڵەڕاوکێ
لە خوارەوەدا کۆمەڵێک ڕاوێژ کە دەتوانن یارمەتیدەر بن بۆ کۆنترۆڵکردنی زمانی جەستە و زیادکردنی توانای تێگەیشتن لە زمانی جەستەی کەسانی تر: ئاگاداری پەیوەندی چاوکی بە چاوەکان، دوورکەوتنەوە لە خووە دەمارگرژییە نەرێنییەکان بەقەد توانا؛ وەک نائارامی، ئاگاداری سەر ڕاچڵەکاندن لە کاتی گوێگرتن لە قسەی کەسانی تر، پێکەنین لە کاتی گونجاو، دوورکەوتنەوە لە سەیرکردنی خوارەوە، لەگەڵ هێشتنەوەی سەری بەرزکراوە، وەستان بە شێوەیەکی ڕاست، ئاگاداری شێوەی باڵەکان، و تێکەڵنەکردنیان، ئاگاداری دەربڕینە ڕوخسارییەکان؛ وەک شێوەی برۆ، یان لێوەکان، ئاگاداری ڕۆیشتن بە هەنگاوە گەورە و هاوسەنگەکان.
بۆ زیادکردنی تێگەیشتن لە زمانی جەستەی کەسانی تر؛ دەتوانرێت پرسیار بکرێت لەبارەی واتای مەبەست لە قسەی کەسانی تر، یان چاودێریکردنی شێوەی دەنگەکانیان، یان بەراوردکردنی قسەکانیان بە زمانی جەستەیان.
هۆکارەکان کە کاریگەرین لەسەر زمانی جەستە
سەرەڕای پەیوەندیکردنی هەندێک ڕەفتار لەگەڵ هەستە دیاریکراوەکان، بەڵام زمانی جەستە لەوانەیە جیاواز بێت لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی تر، بەهۆی کاریگەریی کۆمەڵێک جیاوازی تاکەکەسی، لەوانە ئەمانەی خوارەوە:
جیاوازییە کلتوورییەکان
ڕەفتارە تاکەکەسییەکان لەوانەیە کاریان لێ بکرێت لەلایەن پاشخانە کلتوورییەکانەوە؛ بۆ نموونە پەیوەندی چاوکی لە کاتی قسەکردن لەگەڵ کەسانی تر؛ بەڵگەیە لەسەر گرنگیدان لە زۆرێک لە کلتوورە ڕۆژئاواییەکان، لە کاتێکدا کەسەکان دوور دەکەونەوە لە پەیوەندی چاوکی درێژخایەن لە کلتوورە ڕۆژهەڵاتییەکان.
جیاوازییە دەروونییەکان
تەندروستی دەروونی تاکەکان ڕەنگدانەوەیان هەیە لە ڕەفتارەکانیاندا؛ بۆ نموونە لەوانەیە کەسانی تووشبووی نیگەرانی کۆمەڵایەتی سەختییان هەبێت لە تەماشاکردنی خەڵکی بۆیان.
