ناوه‌ڕۆك
پێکهاتەی ددان
بە شێوەیەکی گشتی هەر ددانێک لە دوو بەش پێک دێت:
- تاج
- ڕەگ
تاج
تاج ئەو بەشەی ددانە کە لە ناو دەمدا دیارە.
پێکهاتەی تاج: تاجی هەر ددانێک لە دەرەوە بۆ ناوەوە لە سێ چین پێکدێت:
- مینا
- عاج
- کرۆک
مینا: ئەو چینەی تاجە کە لە دەمدا دەردەکەوێت وە ڕەقترین شانەی لەشی مرۆڤە، لە ئێسک ڕەقتر و بەهێزترە.
عاج: شانەیەکی ڕەقە کە لە ژێر مینادا دەرناکەوێت.
ڕەگ
ڕەگ ئەو بەشەی ددانە کە لە ناو ئێسکی شەویلگەدایە و لە دەمدا دەرناکەوێت، ڕووی ئێسکی شەویلگە بە پووک داپۆشراوە، لەبەر ئەوە ڕەگی ددان لە ژێر پوک و ئێسکی شەویلگەدایە.
پێکهاتەی ڕەگی ددان
هەروەک تاج ڕەگی ددانیش لە دەرەوە بۆ ناوەوە لە سێ چین پێکدێت:
- چیمەنتۆ
- عاج
- کرۆک
چیمەنتۆ بریتییە لە چینی دەرەوەی ڕەگی ددان کە دەکەوێتە ئێسکی شەویلگەوە.
عاج ئەو چینەی ڕەگی ددانە دەکەوێتە نێوان چیمەنتۆ و کرۆکی ددانەکەوە، عاجی ڕەگ وەک تاج وایە و درێژە و بووی عاجی تاجە.
کرۆکی ددان شانەیەکی نەرمە و هەڵگری مولولەی خوێن و دەماری ددانە، لە ناو بۆشاییەکی باریک و ناسکدایە لە ناوەڕاستی ددانەکەدایە، ئەم بۆشاییە لە تاجەوە دەست پێدەکات و تا کۆتایی ڕەگ درێژ دەبێتەوە. دیوارەکانی ئەم بۆیشاییە لە تاج و ڕەگدا بە شێوەیەکی یەکسان لە عاج پێکی دەهێنێت. لە زاراوەی پزیشکی دداندا بە کرۆک دەوترێت پەلپ pulp.
