هێلیکۆپتەری ئەمریکی ئاپاچی

پێشەکی

هێلیکۆپتەری ئاپاچی یەکێکە لە ناسراوترین و کاریگەرترین چەکە سەربازییەکانی سەدەی بیستویەک. ئەم هێلیکۆپتەرە شەڕکەرە، کە بە فەرمی بە AH-64 Apache ناسراوە، بۆتە هێمایەک بۆ پێشکەوتنی تەکنەلۆژیای سەربازی و توانای هێرشبەری ئاسمانی. لەم ڕاپۆرتەدا، ئێمە بە وردی چاو لە لایەنە جیاوازەکانی ئەم هێلیکۆپتەرە دەکەین، لە مێژووی دروستکردنیەوە تا کاریگەرییەکانی لەسەر شەڕە مۆدێرنەکان.

مێژووی پەرەسەندن

ئاپاچی لە کۆتایی ساڵانی ١٩٧٠ـەکاندا لەلایەن کۆمپانیای Hughes Helicopters (کە دواتر لەلایەن McDonnell Douglas و پاشان Boeing کڕدرا) دیزاین کرا. ئامانجی سەرەکی لە دروستکردنی ئەم هێلیکۆپتەرە، جێگرتنەوەی هێلیکۆپتەری AH-1 Cobra بوو. یەکەم نموونەی ئاپاچی لە ساڵی ١٩٧٥دا فڕی و لە ساڵی ١٩٨٤دا بە فەرمی چووە ناو خزمەتی سوپای ئەمریکاوە.

تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان

ئاپاچی بە چەندین تایبەتمەندی بەرچاو جیا دەکرێتەوە:
- درێژی: نزیکەی ١٧.٧ مەتر
- بەرزی: نزیکەی ٤.٦ مەتر
- کێشی بەتاڵ: نزیکەی ٥،١٦٥ کیلۆگرام
- خێرایی: دەتوانێت بگاتە ٢٩٣ کم/کاتژمێر
- بڕی سووتەمەنی: نزیکەی ٤٧٦ گالۆن

چەک و سیستەمەکان

ئاپاچی بە کۆمەڵێک چەک و سیستەمی پێشکەوتوو ڕێک خراوە:
- تۆپی ٣٠ ملم M230 chain gun
- مووشەکی دژە تانکی Hellfire
- ڕۆکێتی Hydra 70
- سیستەمی Target Acquisition and Designation Sight (TADS)
- سیستەمی Pilot Night Vision System (PNVS)

بەکارهێنان لە شەڕەکاندا

ئاپاچی لە چەندین شەڕی گرنگدا بەکارهاتووە:
- شەڕی کەنداو (١٩٩١)
- شەڕی کۆسۆڤۆ (١٩٩٩)
- شەڕی ئەفغانستان (٢٠٠١-٢٠٢١)
- شەڕی عێراق (٢٠٠٣-٢٠١١)

وەشانە جیاوازەکان

بە تێپەڕبوونی کات، چەندین وەشانی جیاوازی ئاپاچی بەرهەم هێنراون:
- AH-64A: وەشانی سەرەتایی
- AH-64D Longbow: پێشکەوتووتر، بە ڕاداری تایبەتەوە
- AH-64E Guardian: نوێترین وەشان، بە سیستەمی ئەلیکترۆنی پێشکەوتووتر

کاریگەری لەسەر دۆکترینی سەربازی

بەکارهێنانی ئاپاچی کاریگەری بەرچاوی لەسەر ستراتیژی سەربازی هەبووە:
- گۆڕینی شێوازی شەڕی زرێپۆش
- زیادکردنی توانای پشتیوانی نزیک لە هێزە زەمینییەکان
- باشترکردنی توانای هێرشی شەو

 بەکارهێنەرانی نێودەوڵەتی

جگە لە ئەمریکا، چەندین وڵاتی تر ئاپاچییان کڕیوە، لەوانە:
- بەریتانیا
- هۆڵەندا
- یابان
- یۆنان
- ئیسرائیل

 ڕەخنە و کێشەکان

سەرەڕای سەرکەوتنەکانی، ئاپاچی ڕووبەڕووی هەندێک ڕەخنەش بۆتەوە:
- تێچووی بەرزی بەرهەمهێنان و چاکسازی
- هەستیاری بەرامبەر بە هەندێک جۆری چەکی دژە فڕۆکە
- کێشەی تەکنیکی لە هەندێک ئۆپەراسیۆندا

داهاتووی ئاپاچی

بۆینگ و سوپای ئەمریکا بەردەوامن لە پەرەپێدانی ئاپاچی:
- گونجاندن لەگەڵ درۆنەکان
- زیادکردنی توانای سایبەری
- باشترکردنی سیستەمەکانی ناسینەوەی ئامانج

کۆتایی

هێلیکۆپتەری ئاپاچی، وەک یەکێک لە سەرکەوتووترین و کاریگەرترین چەکە سەربازییەکانی سەردەم، بەردەوامە لە گێڕانی ڕۆڵێکی گرنگ لە ستراتیژی سەربازی ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی. سەرەڕای ئەوەی کە نزیکەی نیو سەدە بەسەر یەکەم فڕینیدا تێپەڕیوە، ئاپاچی بە بەردەوامی خۆی نوێ دەکاتەوە و دەگونجێنێت بۆ ئەوەی لەگەڵ گۆڕانکارییە خێراکانی تەکنەلۆژیا و تاکتیکە سەربازییەکاندا هەنگاو بنێت. داهاتووی ئەم هێلیکۆپتەرە شەڕکەرە بێگومان پڕ دەبێت لە نوێبوونەوە و پێشکەوتنی زیاتر.