ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
نەشتەرگەری لابردنی جگەر یەکێکە لە گرنگترین و ئاڵۆزترین نەشتەرگەرییەکان لە بواری پزیشکیدا. ئەم نەشتەرگەرییە دەتوانێت ژیانی کەسانێک ڕزگار بکات کە تووشی نەخۆشی قورسی جگەر بوون. لەم ڕاپۆرتەدا، هەوڵ دەدەین بە وردی و بە زمانێکی سادە باس لە هەموو لایەنەکانی ئەم نەشتەرگەرییە بکەین، لە پێناسەوە تا دوا قۆناغەکانی چاکبوونەوە.
پێناسە و گرنگی نەشتەرگەری لابردنی جگەر
نەشتەرگەری لابردنی جگەر بریتییە لە دەرهێنانی بەشێک یان هەموو جگەر لە لەشی نەخۆش. ئەم نەشتەرگەرییە زۆر گرنگە چونکە جگەر ئەندامێکی زۆر پێویستە بۆ ژیان و بەردەوامی لەش. جگەر کاری پاککردنەوەی خوێن، بەرهەمهێنانی پرۆتین و هۆرمۆن، و یارمەتیدانی هەرسکردن دەکات. کاتێک جگەر تووشی نەخۆشی قورس دەبێت، نەشتەرگەری لابردنی جگەر دەبێتە تاکە چارەسەر بۆ ڕزگارکردنی ژیانی نەخۆش.
هۆکارەکانی ئەنجامدانی نەشتەرگەری
چەندین هۆکار هەن کە وا دەکەن پزیشک بڕیار بدات نەشتەرگەری لابردنی جگەر ئەنجام بدرێت. یەکەم و گرنگترینیان شێرپەنجەی جگەرە. کاتێک شێرپەنجە لە جگەردا دروست دەبێت و بڵاو نەبووەتەوە بۆ بەشەکانی تری لەش، لابردنی ئەو بەشەی جگەر کە شێرپەنجەی تێدایە دەبێتە باشترین چارەسەر. هۆکارێکی تر نەخۆشی درێژخایەنی جگەرە کە دەبێتە هۆی خراپبوونی کاری جگەر. لەم حاڵەتەدا، چاندنی جگەری نوێ پێویست دەبێت. هەروەها، زیانی قورس بە جگەر لە ئەنجامی ڕووداو یان ژەهراویبوون دەکرێت ببێتە هۆی پێویستبوونی نەشتەرگەری.
جۆرەکانی نەشتەرگەری لابردنی جگەر
دوو جۆری سەرەکی نەشتەرگەری لابردنی جگەر هەن. یەکەمیان لابردنی بەشێک لە جگەرە کە پێی دەوترێت نەشتەرگەری لابردنی بەشی جگەر. لەم جۆرەدا، پزیشک تەنها ئەو بەشەی جگەر لادەبات کە نەخۆشە یان زیانی پێگەیشتووە. ئەمە کاتێک دەکرێت کە بەشێکی جگەر هێشتا ساغە و دەتوانێت کاری خۆی بکات. جۆری دووەم لابردنی تەواوی جگەرە و چاندنی جگەری نوێیە. ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە کاتێک دەکرێت کە جگەر بە تەواوی خراپ بووە و ناتوانێت کاری خۆی بکات. لەم حاڵەتەدا، جگەری نەخۆش بە تەواوی لادەبرێت و جگەرێکی نوێ لە کەسێکی بەخشەر دەچێنرێت.
ئامادەکاری بۆ نەشتەرگەری
پێش ئەنجامدانی نەشتەرگەری، چەندین هەنگاوی گرنگ هەن کە دەبێت نەخۆش و تیمی پزیشکی بیانگرنە بەر. سەرەتا، پشکنینی تەندروستی گشتی بۆ نەخۆش دەکرێت. ئەمە پشکنینی خوێن، وێنەی تیشکی و پشکنینی دڵ دەگرێتەوە. ئەم پشکنینانە یارمەتی پزیشک دەدەن بزانێت ئایا نەخۆش ئامادەیە بۆ نەشتەرگەری یان نا. دواتر، داوا لە نەخۆش دەکرێت واز لە خواردنەوەی ئەلکهول و جگەرە کێشان بهێنێت ئەگەر پێشتر ئەم کارانەی کردووە. ئەمە گرنگە بۆ باشترکردنی تەندروستی گشتی و یارمەتیدانی چاکبوونەوەی خێراتر دوای نەشتەرگەری. هەروەها، پزیشک ڕێنمایی دەدات بۆ ڕاهێنانی جەستەیی و خۆراکی تایبەت بۆ بەهێزکردنی لەش پێش نەشتەرگەری. لە ڕۆژی نەشتەرگەریدا، نەخۆش دەبێت بۆ ماوەیەک برسی بێت و هیچ نەخوات.
پرۆسەی نەشتەرگەری
نەشتەرگەری لابردنی جگەر پرۆسەیەکی ئاڵۆز و درێژە کە چەند کاتژمێرێک دەخایەنێت. سەرەتا، نەخۆش بە تەواوی بێهۆش دەکرێت. پاشان، پزیشک برینێک لە ناوچەی سک دەکاتەوە بۆ گەیشتن بە جگەر. ئەگەر نەشتەرگەرییەکە بۆ لابردنی بەشێک لە جگەر بێت، پزیشک بە وریاییەوە ئەو بەشە جیا دەکاتەوە و لایدەبات. ئەگەر نەشتەرگەرییەکە بۆ چاندنی جگەری نوێ بێت، سەرەتا جگەری نەخۆش بە تەواوی دەردەهێنرێت و پاشان جگەری نوێ دەچێنرێت. لە هەردوو حاڵەتدا، پزیشک زۆر بە وریایی کار دەکات بۆ کەمکردنەوەی خوێنبەربوون و پاراستنی دەمارە گرنگەکان. دوای تەواوبوونی کاری سەرەکی، برینەکە بە وردی دەدوورێتەوە.
چاودێری دوای نەشتەرگەری
دوای نەشتەرگەری، نەخۆش بۆ ماوەیەک لە بەشی چاودێری چڕ دەمێنێتەوە. لێرەدا، پزیشک و ستافی پەرستاری بە وردی چاودێری دۆخی نەخۆش دەکەن. ئەمە چاودێریکردنی فشاری خوێن، لێدانی دڵ و ئاستی ئۆکسجین لە خوێندا دەگرێتەوە. هەروەها چاودێری وردی برینەکە دەکرێت بۆ دڵنیابوون لە نەبوونی هیچ کێشەیەک. دەرمان بۆ کۆنترۆڵی ئازار و ڕێگریکردن لە هەوکردن دەدرێت بە نەخۆش. لەم قۆناغەدا، خۆراکی نەخۆش لە ڕێگەی بۆری تایبەتەوە دەدرێت تا ئەو کاتەی دەتوانێت بە ئاسایی بخوات.
قۆناغی چاکبوونەوە
چاکبوونەوە دوای نەشتەرگەری لابردنی جگەر پرۆسەیەکی درێژە و پێویستی بە کات و ئارامگرتن هەیە. سەرەتا، نەخۆش دەبێت بۆ چەند ڕۆژێک یان هەفتەیەک لە نەخۆشخانە بمێنێتەوە. لەم ماوەیەدا، هێدی هێدی دەست دەکات بە جووڵە و خۆراک خواردن. پاشان، کاتێک دۆخی باش دەبێت، دەگەڕێتەوە بۆ ماڵەوە. لە ماڵەوە، نەخۆش دەبێت چەندین هەفتە یان مانگ پشوو بدات. لەم ماوەیەدا، پێویستە خۆراکی باش بخوات، ئاو بە زۆری بخواتەوە و خەوێکی باشی هەبێت. هەروەها دەبێت ڕۆژانە پیاسە بکات و وردە وردە چالاکییەکانی زیاد بکات. بەڵام نابێت قورسایی هەڵبگرێت یان وەرزشی قورس بکات تا پزیشک ڕێگەی پێدەدات.
ئەگەری مەترسی و ئاڵۆزییەکان
وەک هەر نەشتەرگەرییەکی گەورە، نەشتەرگەری لابردنی جگەریش مەترسی و ئاڵۆزی خۆی هەیە. یەکێک لە گرنگترین مەترسییەکان خوێنبەربوونە. لەبەر ئەوەی جگەر ئەندامێکی پڕ لە خوێنە، ئەگەری خوێنبەربوونی زۆر هەیە لە کاتی نەشتەرگەریدا. هەروەها، هەوکردن یەکێکی ترە لە مەترسییەکان. ئەگەر برینەکە باش پاک نەکرێتەوە یان چاودێری نەکرێت، دەکرێت تووشی هەوکردن ببێت. هەروەها، لە حاڵەتی چاندنی جگەری نوێدا، ئەگەری ئەوە هەیە کە لەشی نەخۆش جگەرە نوێیەکە ڕەتبکاتەوە. بۆیە پێویستە نەخۆش بۆ ماوەیەکی درێژ دەرمانی تایبەت وەربگرێت بۆ ڕێگریکردن لەمە. سەرەڕای ئەم مەترسیانە، زۆربەی نەشتەرگەرییەکان بە سەرکەوتوویی ئەنجام دەدرێن.
دەرەنجام
نەشتەرگەری لابردنی جگەر، سەرەڕای ئاڵۆزی و مەترسییەکانی، یەکێکە لە گرنگترین پێشکەوتنەکانی پزیشکی نوێ. ئەم نەشتەرگەرییە توانیویەتی ژیانی هەزاران کەس ڕزگار بکات کە پێشتر هیچ هیوایەکیان نەبوو. بە پێشکەوتنی بەردەوامی تەکنەلۆژیا و زانستی پزیشکی، ئەم نەشتەرگەرییە ڕۆژ بە ڕۆژ سەلامەتتر و کاریگەرتر دەبێت. هەرچەندە پرۆسەیەکی قورس و درێژە، بەڵام دەرەنجامەکانی زۆر جار ژیانبەخشن. بۆیە گرنگە کە خەڵک ئاگاداری گرنگی پاراستنی تەندروستی جگەریان بن و لە کاتی پێویستدا نەترسن لە وەرگرتنی ئەم چارەسەرە.
