ناوهڕۆك
پێشەکی
نەخۆشی پۆست تراوما یەکێکە لە دیارترین کێشە دەروونییەکان کە زۆرێک لە خەڵک لە جیهاندا تووشی دەبن. ئەم نەخۆشییە دوای ڕووداوێکی ناخۆش یان ترسناک ڕوودەدات کە کاریگەری قووڵی لەسەر کەسەکە جێدەهێڵێت. لەم ڕاپۆرتەدا، هەوڵدەدەین بە وردی باسی هەموو لایەنەکانی ئەم نەخۆشییە بکەین و تیشک بخەینە سەر چۆنیەتی دەستنیشانکردن و چارەسەرکردنی.
پێناسە و چەمکە سەرەکییەکان
نەخۆشی پۆست تراوما حاڵەتێکی دەروونییە کە دوای بەرکەوتن بە ڕووداوێکی تراوماتیکی دروست دەبێت. وەک جەنگ، توندوتیژی، ڕووداوی هاتوچۆ، کارەساتی سروشتی، یان هەر جۆرە ڕووداوێکی ترسناک بێت کە هەڕەشە لە ژیان یان سەلامەتی کەسەکە دەکات. کەسی تووشبوو بەردەوام ئەو ڕووداوە لە مێشکیدا دووبارە دەبێتەوە و کاریگەری نەرێنی لەسەر ژیانی ڕۆژانەی دادەنێت.
هۆکارەکانی نەخۆشی پۆست تراوما
هۆکارەکانی ئەم نەخۆشییە زۆر و جۆراوجۆرن. بەشێکی پەیوەندی بە جۆری ڕووداوەکەوە هەیە، بەشێکیشی پەیوەندی بە کەسایەتی و توانای بەرگەگرتنی تاکەکەوە هەیە. لە نێو گرنگترین هۆکارەکاندا دەتوانین باسی جەنگ، توندوتیژی خێزانی، دەستدرێژی سێکسی، کارەساتە سروشتییەکان، ڕووداوی هاتوچۆی گەورە، و لەدەستدانی کەسانی نزیک بکەین. هەروەها فاکتەرە ژینگەییەکان و بۆماوەییەکانیش ڕۆڵیان هەیە لە دروستبوونی ئەم نەخۆشییەدا.
نیشانەکان و دەرکەوتەکان
نیشانەکانی نەخۆشی پۆست تراوما بەشێوەیەکی بەرچاو کاریگەری لەسەر ژیانی کەسەکە دادەنێن. لەوانە: بیرکردنەوەی بەردەوام لە ڕووداوەکە، خەونی ناخۆش، دووبارە ژیانەوەی ڕووداوەکە لە زەیندا، هەوڵدان بۆ دوورکەوتنەوە لە شوێن و کەسانی پەیوەندیدار بە ڕووداوەکە، گۆڕانکاری لە خەو و خۆراک، هەستکردن بە تاوان، دابڕان لە کۆمەڵگا، و کێشە لە پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکاندا.
کاریگەرییەکانی لەسەر ژیانی ڕۆژانە
نەخۆشی پۆست تراوما کاریگەری قووڵی لەسەر هەموو لایەنەکانی ژیانی کەسەکە هەیە. لە ڕووی کارەوە، زۆرجار کەسەکە ناتوانێت بە باشی کارەکانی ئەنجام بدات و تەرکیزی کەم دەبێتەوە. لە ڕووی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکانەوە، کەسەکە خۆی لە خەڵک دوور دەخاتەوە و توانای دروستکردنی پەیوەندی نوێی نامێنێت. هەروەها کاریگەری لەسەر تەندروستی جەستەیی و دەروونی کەسەکە دادەنێت و دەبێتە هۆی کێشەی وەک خەمۆکی و دڵەڕاوکێ.
شێوازەکانی چارەسەر
چارەسەری نەخۆشی پۆست تراوما پێویستی بە پلانێکی تۆکمە و درێژخایەن هەیە. گرنگترین شێوازەکانی چارەسەر بریتین لە: چارەسەری دەروونی کە تیایدا پسپۆڕی دەروونی یارمەتی کەسەکە دەدات بۆ تێگەیشتن و مامەڵەکردن لەگەڵ هەستەکانیدا، چارەسەری دەرمانی کە پزیشک هەندێک دەرمانی تایبەت دەنووسێت بۆ کەمکردنەوەی نیشانەکان، و چارەسەری گرووپی کە تیایدا کەسەکە لەگەڵ کەسانی تری هاوشێوەی خۆی قسە دەکات و ئەزموونەکانیان دەگۆڕنەوە.
ڕێگاکانی خۆپاراستن و کەمکردنەوەی کاریگەرییەکان
خۆپاراستن و کەمکردنەوەی کاریگەرییەکانی نەخۆشی پۆست تراوما پێویستی بە هەنگاوی کرداری هەیە. گرنگترینیان بریتین لە: داواکردنی یارمەتی لە کاتی پێویستدا، پابەندبوون بە پلانی چارەسەر پاراستنی، ئەنجامدانی چالاکی جەستەیی و وەرزشی، خواردنی تەندروست، و دوورکەوتنەوە لە ماددە هۆشبەرەکان و کحول. هەروەها فێربوونی تەکنیکەکانی خاوبوونەوە و مێدیتەیشن دەتوانێت یارمەتیدەر بێت.
دەرەنجام
نەخۆشی پۆست تراوما کێشەیەکی دەروونی جددییە کە پێویستی بە سەرنجدان و چارەسەری گونجاو هەیە. تێگەیشتن لە نیشانەکان و قبوڵکردنی پێویستی بە چارەسەر، یەکەم هەنگاوە بۆ باشتربوون. گرنگە کەسی تووشبوو و کەسوکارەکەی تێبگەن کە ئەم نەخۆشییە چارەسەری هەیە و بە یارمەتی پسپۆڕان و پشتیوانی خێزان و کۆمەڵگا، دەکرێت کەسەکە ژیانێکی ئاسایی و تەندروست بەسەر ببات. هەروەها گرنگە کۆمەڵگا هۆشیار بکرێتەوە دەربارەی ئەم نەخۆشییە بۆ کەمکردنەوەی ستیگما و دابینکردنی پشتیوانی پێویست بۆ کەسانی تووشبوو.
سەرچاوەکان
12 بینین
