پێشەکی
کراف ماگا (بە عیبری: קְרַב מַגָּע، بە واتای "شەڕی بەرکەوتن") سیستمێکی بەرگری و شەڕکردنی ئیسرائیلییە کە لەسەر بنەمای واقیع و ئەزموونی ڕاستەقینەی شەڕی سەرشەقام داڕێژراوە. ئەم هونەرە جەنگییە، کە زیاتر وەکو سیستمێکی تاکتیکی بۆ خۆپاراستن ناسراوە، جەخت لەسەر جوڵە سروشتییەکانی جەستە و بێهۆشکردنی خێرای دوژمن دەکاتەوە لە کاتی ڕووبەڕووبوونەوەی هەڕەشەکاندا. کراف ماگا وەرزش نییە و هیچ یاسایەکی پێشبڕکێی نییە، بەڵکو تەواوی فەلسەفەکەی لەسەر بنەمای "هەرچی پێویست بوو بیکە بۆ ئەوەی بە سەلامەتی بگەڕێیتەوە ماڵەوە" دامەزراوە.
لەدایکبوونی کراف ماگا
کراف ماگا لە دڵی ئەوروپای پڕ لە ئاژاوەی ساڵانی ١٩٣٠ لەدایک بوو. دامەزرێنەری ئەم سیستمە، ئیمی لیختنفێڵد، لە شاری براتیسلاڤا لە چیکۆسلۆڤاکیا (ئێستا سلۆڤاکیا) بوو. لیختنفێڵد وەرزشکارێکی بەهرەمەند بوو لە زۆرانبازی، بۆکسێن و هەروەها نمایشکاری جیمناستیک بوو. لەو سەردەمەدا، گرووپە دژە جووەکان دەستیان بە هێرشکردنە سەر کۆمەڵگە جووەکانی ئەو شارە کرد.
ئیمی، بە پشت بەستن بە ئەزموونی خۆی لە شەڕی سەرشەقام و زانستی وەرزشی، دەستیکرد بە کۆکردنەوە و پەرەپێدانی کۆمەڵێک تەکنیکی سادە و کاریگەر بۆ بەرگریکردن لە خۆ و هاوئیینەکانی. فەلسەفەی سەرەکیی ئەو بریتی بوو لەوەی کە لە دۆخێکی ڕاستەقینەی ژیان و مردندا، هیچ یاسا و ڕێسایەک بوونی نییە. ئەو تەکنیکانەی کە دایهێنان، تێکەڵەیەکی زیرەکانە بوون لە جوڵەکانی بۆکسێن، زۆرانبازی و جودۆ، بەڵام بە شێوەیەک کە بۆ شەڕی سەرشەقام بگونجێن و خێرا فێرببن. ئەمە سەرەتای لەدایکبوونی ئەو سیستمە بوو کە دواتر بە کراف ماگا ناسرا.
پەرەسەندن و دۆخی ئێستا
لە ساڵی ١٩٤٠، ئیمی لیختنفێڵد لەدەست نازییەکان هەڵهات و گەیشتە فەڵەستینی داگیرکراوی بەریتانیا. لەوێ پەیوەندی بە ڕێکخراوی سەربازیی هاگانا کرد کە پێشەنگی سوپای ئیسرائیل بوو. بەهۆی لێهاتووییەکانی لە شەڕی دەستەویەخە، ئەرکی ڕاهێنانی سەربازانی پێسپێردرا. دوای دامەزراندنی دەوڵەتی ئیسرائیل لە ساڵی ١٩٤٨، لیختنفێڵد بووە سەرۆکی ڕاهێنەران
بۆ ماوەی نزیکەی ٢٠ ساڵ، ئیمی کراف ماگای پەرەپێدا و کردی بە سیستمی فەرمی و ستانداردی بەرگری و شەڕی دەستەویەخەی سوپای ئیسرائیل و هەموو یەکە ئەمنی و هەواڵگرییەکانی ئەو وڵاتە. دوای خانەنشینبوونی لە سوپا، دەستیکرد بە گونجاندنی کراف ماگا بۆ هاوڵاتیانی مەدەنی تا بتوانن بۆ بەرگریکردن لە خۆیان بەکاریبهێنن.
ئێستا
لە ئێستادا، کراف ماگا لە سەرانسەری جیهاندا بڵاوبووەتەوە و لەلایەن زۆرێک لە یەکە سەربازییە تایبەتەکان، دەزگا پۆلیسی و ئاژانسە هەواڵگرییەکانەوە بەکاردەهێنرێت. هەروەها وەک یەکێک لە بەسوودترین سیستمەکانی خۆپاراستن لەنێو خەڵکی مەدەنیدا ناوبانگی دەرکردووە و سەنتەری ڕاهێنانی لە زۆربەی وڵاتانی جیهاندا هەیە.
خاڵە بەهێزەکان و تایبەتمەندییەکان
کاریگەری و ناوبانگی کراف ماگا لە چەند بنەما و تایبەتمەندییەکدا خۆی دەبینێتەوە:
سادەیی و پشت بەستن بە جوڵەی سروشتی: کراف ماگا لەسەر بنەمای کاردانەوە سروشتییەکانی جەستە دروستکراوە. ئەمەش وادەکات فێربوونی ئاسان و خێرا بێت و لە کاتی سترێس و فشاری دەروونیدا بە شێوەیەکی کاریگەر جێبەجێ بکرێت.
جەختکردنەوە لەسەر خاڵە لاوازەکانی جەستە: فەلسەفەی کراف ماگا هێرشکردنە بۆ سەر هەستیارترین شوێنەکانی جەستەی هێرشبەر، وەک چاو، گەروو، بنھەنگڵ، ئەندامی زاوزێ و ئەژنۆکان. مەبەست لەمە بێهێزکردنی خێرای هێرشبەرە بە کەمترین وزە و جوڵە.
بەرگری و هێرشی هاوکات: لەبری بلۆککردنی هێرش و پاشان وەڵامدانەوە، کراف ماگا جەخت لەسەر بەرگریکردن و هێرشکردن لە یەک کاتدا دەکاتەوە. ئەمە کات دەگەڕێنێتەوە و دەرفەتی کەمتر بە هێرشبەر دەدات بۆ بەردەوامبوون.
گونجان لەگەڵ هەموو دۆخێک: ڕاهێنانەکانی کراف ماگا سیناریۆی جیاوازی هەڕەشەی ڕاستەقینە لەخۆدەگرێت، وەک هێرشی چەقۆ، تفەنگ، هێرشی چەند کەسێک، و شەڕکردن لە شوێنی تەسک یان لەسەر زەوی.
سیستمە نەک وەرزش: هیچ یاسا و کات و خاڵبەندییەک لە کراف ماگادا بوونی نییە. تاکە ئامانج مانەوەیە لە ژیاندا. بۆیە هەر جوڵەیەک کە ببێتە هۆی پاراستنی گیانی کەسەکە، ڕێگەپێدراوە، وەک گازگرتن، قژ ڕاکێشان و بەکارهێنانی هەر کەرەستەیەکی دەستکەوتوو وەک چەک.
ئاستی کارایی و هەڵسەنگاندن بۆ شەڕی سەرشەقام
کراف ماگا بە تایبەتی بۆ دۆخی شەڕی سەرشەقام دیزاین کراوە، کە تێیدا هیچ پێشبینییەک و یاسایەک بوونی نییە. کاریگەرییەکەی لەم بوارەدا دەگەڕێتەوە بۆ چەند هۆکارێکی سەرەکی:
ئامادەیی دەروونی: ڕاهێنانەکانی کراف ماگا تەنها فێزیکی نین، بەڵکو تاک لە ڕووی دەروونییەوە ئامادە دەکەن بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی توندوتیژی و پاراستنی هێمنی لە کاتی هەڕەشەدا.
خێرایی لە بڕیاردان و جێبەجێکردن: لەبەرئەوەی لەسەر جوڵەی سروشتی و سادە دامەزراوە، کەسی ڕاهێنراو دەتوانێت بەبێ بیرکردنەوەی زۆر وەڵامی هەڕەشەکان بداتەوە.
بەهێزی لە بەرامبەر چەک: یەکێک لە بەشە هەرە گرنگەکانی کراف ماگا، فێربوونی تەکنیکی بەرگریکردنە لە بەرامبەر چەکی سارد (وەک چەقۆ و دار) و چەکی گەرم (وەک دەمانچە).
کەڵک وەرگرتن لە ژینگە: فێرخوازان فێردەکرێن کە چۆن ژینگەی دەوروبەریان (وەک دیوار، کورسی، کلیل) وەک کەرەستەیەک بۆ بەرگری یان هێرشکردن بەکاربهێنن.
کۆتایی
بەهۆی ئەم تایبەتمەندییانەوە، زۆربەی شارەزایانی بواری ئاسایش و بەرگری، کراف ماگا بە یەکێک لە کاریگەرترین سیستمەکانی خۆپاراستن لە جیهاندا دادەنێن، بەتایبەت بۆ ئەو کەسانەی کە کاتیان کەمە بۆ فێربوونی هونەرە جەنگییە کلاسیکییەکان و پێویستیان بە چارەسەرێکی خێرا و کرداری هەیە بۆ پاراستنی خۆیان.
سەرچاوەکان
28 بینین
