ناوه‌ڕۆك
ناساندن
باشترین کاتی وەرزشکردن بۆ سووتاندنی چەوری (بە ئینگلیزی: The best time to exercise to burn fat، بە عەرەبی: أفضل وقت لممارسة الرياضة لحرق الدهون) کاتێک دێتە سەر بەهێزکردنی زیندەپاڵ و سوتاندنی چەوری، کاتی ئەنجامدانی وەرزش و ڕاهێنانەکان گرنگی خۆی دەبێت. دەوترێت وەرزشی درەنگانی بەیانی کاریگەرترە لە هەر کاتێکی تر.
باشترین کات بۆ وەرزش کردن لە بەیانیاندا سوودبەخشترە لە دوای نیوەڕۆیان؟ یان ڕاهێنانەکانی ئێوارە بەرهەمدارترن؟ لە نێوان بەرنامە سەرقاڵەکانماندا، دۆزینەوەی کاتی گونجاو بۆ وەرزش زۆرجار قورسە. لە کاتێکدا هەندێک کەس بە زەحمەتی دەبینن کە بەیانیان زوو لەخەو هەڵبستن و ڕابکەن، هەندێکی دیکە لەوانەیە لە ئێوارەدا خواستی ڕاهێنانیان نەبێت. با بزانین زانست چی دەڵێت دەربارەی کاتی گونجاو بۆ وەرزشکردن و سوودە تەندروستییەکانی.
ئایا ڕاهێنانی بەردەوام تا چەند گرنگە؟
چەندین سوود هەیە بۆ وەرزشکردن بە شێوەیەکی بەردەوام. ئەمەش هەندێک لەوانە:
ڕاهێنانی بەردەوام پێویستە بۆ چێژ وەرگرتن لە تەندروستییەکی باش.
لەدەستدانی تەنانەت لە سەدا پێنج بۆ دەی کێشی جەستە چەندین سوودی تەندروستی پێشکەش دەکات، وەک باشترکردنی کۆنترۆڵی پێوەرە گرنگەکانی وەک پەستانی خوێن، کۆلیسترۆڵی خوێن و ئاستی شەکری خوێن. تەندروستی دڵ باشتر دەکات، بارستەی ماسولکەکان دروست دەکات، کۆئەندامی بەرگری بەهێز دەکات، فشاری دەروونی کەم دەکاتەوە، خەو باشتر دەکات و بە شێوەیەکی ئەرێنی کاریگەری لەسەر تەندروستی گشتی هەیە.
بەپێی توێژینەوەیەک، ئەنجامدانی لانی کەم ١٥٠ خولەک لە چالاکی مامناوەند وەک پیاسەکردن یان ٧٥ خولەک لە وەرزشێکی بەهێز وەک ڕاکردن یان تێکەڵەیەکی هاوشێوەی هەردووکیان زۆر گرنگە بۆ گەیشتن بە ئامانجی تەندروستی.
ئایا هیچ سوود و زیانێک هەیە بۆ وەرزشکردن لە کاتی جیاوازدا؟
کاتێک کە سوودە تەندروستییەکانی وەرزش دەزانیت، کاتی ئەوە دێت تێبگەیت بۆچی گرنگە کاتەکەی بپارێزیت.
هەندێک توێژینەوە پێشنیاری ئەوە دەکەن کە وەرزشی بەیانیان یارمەتی تاکەکان دەدات بۆ خەوێکی باش و بەرهەمهێنانیان باشتر بکەن.
بە پێچەوانەوە، هەندێکی دیکە ئاماژە بەوە دەکەن کە جەستە لە بەرزترین ئاستیدایە لە پاش نیوەڕۆدا، هەروەها بۆ باشترکردنی کرداری ماسولکەکان و بەرگەگرتنی پێویست بۆ وەرزشکردن.
لە کاتێکدا هەندێک لێکۆڵینەوەی دیکە پێشنیاری ئەوە دەکەن کە وەرزشکردن لە ئێوارەدا بە پێی کاتی کاردانەوەی خێرای جەستە گونجاوە.
وەرزشی بەیانی
ئەمەی خوارەوە چەند زانیارییەکە کە پێویستە بیبینیت ئەگەر پلانت هەیە لە بەیانیاندا وەرزش بکەیت.
سوودەکانی:
سوودەکانی وەرزشی بەیانی بریتییە لە کەمکردنەوەی فشاری دەروونی، کەمکردنەوەی پەستانی خوێن، تەندروستی دەروونی باشتر، و بەهێزکردنی کالۆری. هۆرمۆنی لەش و یارمەتی باشترکردنی زیندەچالاکی چەوری دەدات لە کاتژمێرەکانی زوودا.
توێژینەوەیەک دەریدەخات ئەو ئافرەتانەی کە ڕۆژانە بۆ ماوەی ٤٥ خولەک بە خێرایی پیاسە دەکەن خووی خواردنیان باشترە، بە بەراورد بەو ئافرەتانەی وەرزش ناکەن. توێژینەوەیەکی دیکە کە لە گۆڤاری خۆراکی بەریتانی بڵاوکراوەتەوە دەڵێت وەرزشکردن لە بەیانیاندا، بەتایبەتی لەسەر گەدەیەکی بەتاڵ، یارمەتیدەرە بۆ سوتاندنی چەوری لەش بە ڕێژەی ٢٠٪ زیاتر لە هەر وەرزشێک بە درێژایی ڕۆژ.
زیانەکانی:
ڕاهێنانی بەیانی زوو لەوانەیە سووڕی خەوی قووڵ تێکبدات و بەرهەمهێنان بە درێژایی ڕۆژ کەم بکاتەوە. پلەی گەرمی لەش لە بەیانیاندا دەگاتە نزمترین ئاست لەوانەیە جەستە کاتی زیاتر بخایەنێت بۆ گەرمکردنەوە لە کاتی وەرزشدا وەک لە کاتەکانی تری ڕۆژدا.
هەندێک کەس لەوانەیە ئەزموونی ناڕێکی کاتی و توندی ماسولکەکان بکەن کاتێک بەیانیان لەخەو هەڵدەستن بۆ ئەوەی وەرزش بکەن بکەن.
وەرزشی دوای نیوەڕۆ
سوودەکانی:
وەرزشکردن لە نێوان کاتژمێر یەک بۆ چواری ئێوارە کاریگەری ئەرێنی لەسەر کاتژمێری سروشتی جەستە هەیە. توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری فیسیۆلۆجی بڵاوکراوەتەوە دەڵێت کە یارمەتی زیادکردنی تەرکیز و بەرهەمهێنان دەدات، بە شێوەیەکی سەرەکی لە ڕێگەی خشتەی ڕێکخراوەوە.
جەستە پێویستی بە گەرمکردنەوە نییە لە کاتی دوای نیوەڕۆدا. ئەمەش دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە کارکردنی خێراتر. هەروەها جەستە لە دوای نیوەڕۆ تێستێسترۆنی زیاتر بەرهەم دەهێنێت لە چاو بەیانیاندا، کە زۆر گرنگە بۆ بەهێزکردنی ماسولکەکان.
توێژینەوەیەک ئاماژە بەوە دەکات کە ڕۆتینی وەرزشی درەنگانی دوای نیوەڕۆ یارمەتی لەش دەدات کالۆری زیاتر بسوتێنێت و بەرهەمی توانای لەش زیاد بکات لە وەرزشکردن لە هەر کاتێکی دیکەی ڕۆژدا.
زیانەکانی:
لەوانەیە ڕاهێنانەکانی دوای نیوەڕۆ ناگونجێن چونکە دەتوانن دەستێوەردان لە بەرپرسیارێتییەکانی ڕۆژانەی کەسێک بکەن. ڕاهێنانی دوای نیوەڕۆ لەوانەیە ببێتە هۆی تێکدانی کاتی خەوتنی ئەو کەسانەی کە حەز دەکەن زوو بخەون، و لەوانەیە ئەزموونی دڵەڕاوکێ بکەن.
وەرزشی ئێوارە
ئەگەر پلانت هەیە لە دوای کاتژمێرەکانی نووسینگە و کارەوە ڕاهێنان بکەیت، لێرەدا چەند شتێکی گرنگ هەیە کە لەوانەیە بیری لێ بکەیتەوە بۆ ئەوەی بڕیارێکی دروست بدەیت.
سوودەکانی:
سوودەکانی وەرزشکردن لە ئێوارەدا بە شێوەیەکی ئاسایی لە نێوان کاتژمێر چوار بۆ حەوتی ئێوارە، لەوانە جەستە کە کەمترین کاتی پێویستە بۆ گەرمکردنەوە، بە پێچەوانەی ڕاهێنانی بەیانی. کاتی کاردانەوەت خێراترین کاتە لە ئێوارەکاندا. لەبەر ئەوە، وەرزشێکی چڕی بەرز (HIIE) لەوانەیە کاریگەرتر بێت لە کەمکردنەوەی چەوری لەش لە ژێر پێستی سکدا لە چاو هەر کاتێکی دیکەی ڕۆژدا.
لێدانی دڵ و پەستانی خوێن لە کاتی ئێوارەدا کەمترینن، ئەمەش وا دەکات کەسێک کەمتر تووشی ئاڵۆزی تەندروستی بێت لە کاتی وەرزشکردنی قورسدا. لێکۆڵینەوەکان دەریدەخەن کە ئەو کەسانەی کە لە ڕووی جەستەییەوە چالاکن و ڕاهێنانی بەرگری ئەنجام دەدەن وەک بەرزکردنەوەی کێش لە درەنگانی دوای نیوەڕۆ یان ئێوارەدا چێژ لە خەوێکی باشتر دەبینن بە بەراورد بەوانەی بەیانیان وەرزش دەکەن.
تەنانەت ڕاهێنانی یۆگا یان تایچی لە ئێوارەدا یارمەتی کەمکردنەوەی فشاری دەروونی دەدات و خەوتن خێراتر و باشتر دەکات بەراورد بە جاران. توێژینەوەیەکی دیکە پێشنیاری ئەوە دەکات کە درەنگانێکی ئێوارە وەرزش هۆرمۆنی هاندەری برسێتی گریلین لە لەشدا کەم دەکاتەوە و یارمەتی بەڕێوەبردنی کێش دەدات.
زیانەکانی:
لەوانەیە بە بەردەوامی وەرزشکردن لە ئێوارەدا کێشەیەک بێت و لەوانەیە زیاتر لە دەست بدرێ. لەوانەیە ئەو کەسانەی حەزیان لە خەوتنی زوو هەیە کەمتر ئێواران وەرزش بکەن یاخود هەر نەیکەن. لەوانەیە لە ئێواراندا هەست بە بێزاری بکەن، کە ئەمەش دەکرێت کاریگەری نەرێنی لەسەر ئەنجامدانی ڕاهێنانەکان هەبێت.
بۆچی خەڵکی زیاتر وەرزشی درەنگانی بەیانی پەسەند دەکەن؟
کۆمەڵێک هۆکار هەن وادەکەن خەڵکی پێیان وابێت کە وەرزشی بەیانییان بتوانێت چەوری زیاتر بسووتێنێت و بەو هۆیەوە باشترین کات بێت. دیارترین هۆکارەکان بریتین لە:
زیادکردنی وزە
کاتێک بەیانیان وەرزش دەکەیت، وزەی جەستە هێشتا پارێزراوە و وزەی پێویستت هەیە بۆ ئەوەی بە زۆرترین هەوڵ وەرزش بکەیت و زۆرترین ڕاهێنانی وەرزش ئەنجامبدەیت. ئەمە یارمەتیت دەدات کالۆرییەکی زیاتر بسوتێنیت لە پرۆسەکەدا و چەوری زیاتر لەدەست بدەیت. جۆن گارنەر، ڕاهێنەری تایبەتی بڕوانامەی NASM و بەڕێوەبەری جێبەجێکار و هاودامەزرێنەری پشت کیکۆف
ڕوونکردنەوە ئەمەی ڕوونکردۆتەوە. نەک هەر ئەوە، بەڵکو دەتوانیت بەرەنگاری خۆت ببیتەوە بۆ بەرزکردنەوەی کێشی قورستر، دووبارەکردنەوەی زیاتر بکەیت و بەڕاستی هەوڵ لەگەڵ خۆت بدەیت بۆ بەدەستهێنانی ئەنجامی باشتر، هەموو ئەمانە یارمەتیت دەدات کالۆری زیاتر بسوتێنیت و ماسولکەی زیاتر دروست بکەیت.
ئاستی کۆرتیزۆڵی بەرزتر
سوودێکی دیکەی گەورە ئەوەیە کە جەستە ڕێژەیەکی بەرزی کۆرتیزۆل و هۆرمۆنی گەشەکردنی هەیە لە بەیانیاندا کە ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ بەهێزکردنی زیندەپاڵ. کاتێک لە بەیانیاندا وەرزش دەکەیت، وزە لە چەوری یەدەگەوە بەکاردەهێنیت، لەبەرەوەی یەدەگی کاربۆهیدرات نزیکەی هەمووی بەکاردەهێنرێت، بەمەش یارمەتی کەمکردنەوەی چەوری دەدات و یارمەتی دابەزاندنی کێش دەدات، بەتایبەتی کاتێک وەرزش دەکەیت لەسەر گەدەیەکی بەتاڵ.
وەرزشکردن لە بەیانیاندا دەتوانێت یارمەتی کەسێک بدات لە دروستکردنی نەریتێکی باشتر و ئەمەش پێویستی بە پلاندانانی باشتر هەیە بۆ دروستکردنی ئەو خووە، مایکڵ هاملین، لە ئێن ئێس سی ئەی ڕوونی دەکاتەوە. بە وەرزشکردن لە بەیانیاندا کاتێک تازە لە خەو هەڵساوین، ئەگەرێکی باشتر هەیە بۆ ئەوەی نەریتێکی وەرزشی دروست بکەین، کە ڕێگەمان پێدەدات چەوری زیاتر بسوتێنین بۆ ماوەیەکی درێژتر.
لە کۆتاییدا
دوای هەڵسەنگاندنی سوود و زیانەکانی وەرزشکردن لە بەشە جیاوازەکانی ڕۆژدا، دەتوانین بگەینە ئەو ئەنجامەی کە کاتی گونجاو بۆ وەرزشکردن بە شێوەیەکی زۆر پشت دەبەستێت بە پەسەندکردنی تاکەکەسی. هەروەها پشت دەبەستێت بە سووڕی خەوتنی کەسێک، کە کاریگەری لەسەر توانای وەرزشکردن هەیە.
لەگەڵ ئەوەشدا، زۆرێک لە پسپۆڕان هاوڕان لەسەر ئەوەی کە بەیانیان باشترین کاتە بۆ وەرزشکردن، بە ڕەچاوکردنی سوودەکانی. ئەمە یارمەتیدەر دەبێت بۆ دانانی خشتە بۆ تەواوی ڕۆژەکە، و خەڵک ئەگەری ئەوەیان زیاترە کە خواردنی تەندروستتر هەڵبژێرن بە شێوەیەکی ژێر ئاگایی و بەئاگایی. هەروەها ئاسانترە کە بەرنامەیەکی وەرزشی ڕاستەقینە و یەکسان لە بەیانیاندا دروست بکەیت.
وەرزش کردن زۆر گرنگە بەبێ گوێدانە ئەوەی کە ئایا لە بەیانیان یان نیوەڕۆ یان ئێوارە ئەنجامی دەدەیت. هەوڵبدە ئەو کاتە بدۆزیتەوە کە بە ئاسانی لەگەڵ خشتە و شێوازی جەستەت دەگونجێت، پاشان هەموو ڕۆژێک لە هەمان کاتدا ئەنجامی بدە. لە هەمووی گرنگتر ئەوەیە کە فێری ڕاهێنانەکە ببیت لە جیاتی ئەوەی بەدوای ڕاهێنانەکەدا بچیت. هەروەها گرنگە کە بە بەردەوامی چاودێری پێشکەوتنەکان بکەیت بە هێشتنەوەی تۆمارەکانی کاتی ڕاستەقینەی ڕاهێنانەکانت بۆ ئەوەی هاندەر بیت.
لەگەڵ ئەوەشدا، داواکردنی یارمەتی پیشەیی لە شارەزایان دەتوانێت یارمەتیت بدات لە دانانی ئامانجی وەرزشی ڕاستەقینە، هەروەها دۆزینەوەی پلانێکی کرداری بەردەوام و چێژ وەرگرتن لە باشترین ئەنجامەکان.
