ناوه‌ڕۆك
ناساندن
هۆکارەکانی ڕووداوی هاتوچۆ (بە عەرەبی: أسباب الحوادث المرورية، بە ئینگلیزی: Causes of traffic accidents)، ئەو پێشهاتانەی کە لە هەموو بوارەکانی ژیانی مرۆڤدا ڕوودەدەن، گۆڕانکاری لە زۆر بابەتی پەیوەست دروست دەکات، یەکێک لە گرنگترین گۆڕانکارییەکانیش سەرهەڵدانی ئامرازە پێشکەوتوو و مۆدێرنەکانە لە گواستنەوە، وەک زۆرێک لە ئۆتۆمبێلەکان دەرکەوتن کە مرۆڤەکان بەکاریدەهێنن بۆ گواستنەوە لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی تر، توانای دابینکردنی هەموو پێداویستییەکانی مرۆڤ بە ئاسانی، لە ئێستادا بە نزیکەیی تەواوی خێزانەکان هەرگیز بەتاڵ نین لە جۆرە جیاوازەکانی ئامرازەکانی گواستنەوە، لە زۆرێک لە حاڵەتەکان زیاتر لە یەک ئامرازی گواستنەوە لە یەک خانوودا هەیە، لەگەڵ ئەم زیادبوونە گەورەیەی ژمارەی ئەم ئامرازانە، بووەتە هۆی زیادبوونی بەرچاوی ڕووداوەکانی هاتوچۆ.
ڕووداوی هاتووچۆ چییە؟
ڕووداوی هاتوچۆ بە پێکدادان لە نێوان دوو جۆر ئۆتۆمبێل، یان لە نێوان ئۆتۆمبێلێک و کەسانی دیاریکراودا پێناسە دەکرێت، یان پێکدادان لەگەڵ ئاژەڵ یان شتە ڕەقەکانی جیاواز کە لەسەر ڕێگاکان ئامادەن، ڕووداوەکانی هاتوچۆ لەو شتانەن کە لەناکاو ڕوودەدەن، بەبێ هیچ پلانێکی پێشوەختە ، ئەم ڕووداوانە دەبێتە هۆی زیانێکی زۆر، چ ماددی و چ مرۆیی.
هۆکارەکانی ڕووداوی هاتوچۆ:
ئەو ڕووداوانەی کە زۆر کەس ڕووبەڕووی دەبنەوە کۆمەڵێک هۆکاریان هەیە کە دەبنە هۆی ڕوودانیان کە بریتین لە:
١-شۆفێر هەست بە سترێس و ماندوێتی دەکات، ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوەی شۆفێر نەتوانێت بە باشی و بەپێی پێویست لێخوڕینی ئۆتۆمبێل بکات، ئەمەش دەبێتە هۆی ڕووداوی جۆراوجۆر.
٢-بێتوانایی شۆفێر لە سەرنجدان لەسەر شۆفێری، بەهۆی سەرقاڵبوونی بە ئەنجامدانی هەر کارێکی تر لەکاتی لێخوڕینی ئۆتۆمبێلەکەدا، ئەمەش دەبێتە هۆی نەتوانینی دوو کار لە یەک کاتدا ئەنجام بدات، ئەمەش هۆکارێکی سەرەکییە بۆ زۆرێک لە ڕووداوەکان کە لەم ڕۆژانەدا ڕوودەدەن.
٣-پێشێلکردنی یاسا دامەزراوەکانی ئاودێری، بەتایبەتی پابەندنەبوون بە سیگناڵەکانی هاتوچۆ کە هاتوچۆ ڕێکدەخەن و ئەم پێشێلکارییانە دەبێتە هۆی ڕووداوی هاتوچۆ.
٤-خێرایی زۆر و بێباکی لەکاتی لێخوڕیندا دەبێتە هۆی ئەوەی شۆفێر نەتوانێت کۆنترۆڵی ئۆتۆمبێلەکەی بکات، ئەمەش دەبێتە هۆی ڕووداوی سەختی خێرا لێخوڕین یەکێکە لە مەترسیدارترین هۆکارەکانی ڕووداوەکان، کە زۆرجار دەبێتە هۆی لەدەستدانی شۆفێرەکە.
٥-شۆفێر کەمتەرخەم دەبێت لە ئەنجامدانی چاککردنەوە و پشکنینی بەردەوامی ئۆتۆمبێلەکەی، گرنگی ئەم پشکنینانە لە چاککردنەوەی زیان و تێکچوونی کارکردندایە کە لە هەر بەشێکی ئۆتۆمبێلەکەدا دەدۆزرێتەوە، دوورکەوتنەوە لە ڕووداوەکان کە لە ئەنجامی تێکچوونی کارکردنی ئۆتۆمبێلەکەوە دروست دەبن.
٦-ئەو ڕێگایەی کە ئۆتۆمبێلەکان بەسەریدا دەڕۆن بەرکەوتەی زۆر شت دەبێت کە دەبێتە هۆی ڕووداوی ڕووداو، وەک بوونی ئاژەڵی کێوی مەترسیدار لە ڕێگاکەدا، کاری چاککردنەوە لەسەر ڕێگاکان، یان نەبوونی هۆکاری سەلامەتی لەسەر ئەو ڕێگایانە.
٧-بارودۆخی کەشوهەوا ڕۆڵی سەرەکی دەبینێت لە ڕوودانی زۆرێک لە ڕووداوەکان بەتایبەت لە وەرزی زستاندا لەگەڵ دروستبوونی باران و تەم، ئەمەش دەبێتە هۆی نەتوانینی بینینی ڕوون.
