ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
جۆناس سالک زانایەکی ئەمریکی بوو کە بە دۆزینەوەی ڤاکسینی پۆلیۆ کە لە کوردیدا ناسراوە بە ئیفلیجی منداڵان ناوبانگی دەرکرد. ئەم ڕاپۆرتە ژیان و کارە زانستییەکانی سالک دەخاتە ڕوو و تیشک دەخاتە سەر گرنگترین دەستکەوتەکانی لە بواری پزیشکی و توێژینەوەی زانستیدا.
سەرەتای ژیانی و پەروەردە
جۆناس سالک لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩١٤ لە نیویۆرک لەدایک بوو. دایک و باوکی کۆچبەری ڕووسی-جوولەکە بوون. لە تەمەنی منداڵیدا خولیای زانست و توێژینەوەی هەبوو. لە زانکۆی نیویۆرک خوێندنی پزیشکی تەواو کرد و دواتر لە نەخۆشخانەی ماونت سینای وەک پزیشکی پەیمانگا کاری کرد. لە ساڵی ١٩٤٢دا دەستی بە توێژینەوە لەسەر ڤایرۆسەکان کرد لە زانکۆی میشیگان.
کارە زانستییەکانی
سالک لە سەرەتای کارە زانستییەکانیدا لەسەر پەرەپێدانی ڤاکسینی ئەنفلۆنزا کاری کرد. لە ساڵی ١٩٤٧دا بوو بە سەرۆکی تاقیگەی توێژینەوەی ڤایرۆس لە زانکۆی پیتسبێرگ. لەوێ دەستی بە توێژینەوە لەسەر ڤایرۆسی پۆلیۆ کرد کە لەو سەردەمەدا مەترسییەکی گەورە بوو بۆ سەر تەندروستی گشتی.
دۆزینەوەی ڤاکسینی پۆلیۆ
گرنگترین دەستکەوتی سالک دۆزینەوەی ڤاکسینی پۆلیۆ بوو. لە ساڵی ١٩٥٢دا یەکەم تاقیکردنەوەی سەرکەوتووی ئەنجامدا. دوای چەند ساڵێک لە توێژینەوەی بەردەوام لە ساڵی ١٩٥٥دا ڤاکسینەکەی بە فەرمی پەسەند کرا. ئەم ڤاکسینە بوو بە هۆی کەمبوونەوەیەکی بەرچاو لە ڕێژەی تووشبوون بە نەخۆشی پۆلیۆ لە جیهاندا.
کاریگەری و ناوبانگی جیهانی
دۆزینەوەی ڤاکسینی پۆلیۆ سالکی کردە پاڵەوانێکی نیشتمانی لە ئەمریکا و ناوبانگێکی جیهانی پێ بەخشی. ئەو وەک نموونەیەک بۆ زانستی بەسوود بۆ مرۆڤایەتی ناسرا. سالک بڕیاری دا مافی پاوانی ڤاکسینەکەی تۆمار نەکات تاکو بە ئاسانی بگاتە دەست خەڵکی.
دوا ساڵەکانی ژیانی و میراتی زانستی
لە ساڵی ١٩٦٣دا سالک دامەزراوەی سالکی دامەزراند بۆ توێژینەوەی بایۆلۆژی و پزیشکی. لەوێ توێژینەوەی لەسەر نەخۆشییەکانی وەک ئایدز و سەرەتان ئەنجامدا. سالک تا کۆتایی ژیانی بەردەوام بوو لە کاری زانستی و لە ٢٣ی حوزەیرانی ١٩٩٥ کۆچی دوایی کرد. میراتی زانستی سالک کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر بواری پزیشکی و تەندروستی گشتی جێهێشت.
ئەنجام
جۆناس سالک بە دۆزینەوەی ڤاکسینی ئیفلیجی منداڵان و کارە زانستییەکانی تری خزمەتێکی گەورەی بە مرۆڤایەتی کرد. ژیان و کارەکانی نموونەیەکن بۆ گرنگی توێژینەوەی زانستی و بەکارهێنانی زانست بۆ چارەسەرکردنی کێشە گەورەکانی تەندروستی. میراتی سالک هێشتا کاریگەری لەسەر بواری پزیشکی و توێژینەوەی زانستی هەیە.
