دەزگای هەواڵگری میسڕ

پێشەکی

دەزگای هەواڵگری میسڕ (بە عەرەبی: جهاز المخابرات العامة، بە ئینگلیز:( General Intelligence Service ) GIS یەکێکە لە کۆنترین و بەهێزترین دەزگا هەواڵگرییەکانی جیهانی عەرەبی و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. ئەم دەزگایە ڕۆڵێکی گرنگی هەبووە لە مێژووی هاوچەرخی میسڕ و ناوچەکەدا، بە تایبەتی لە بواری پاراستنی ئاسایشی نەتەوەیی و بەرژەوەندییەکانی وڵاتەکە لە دەرەوە.

مێژوو و دامەزراندن

دەزگای هەواڵگری میسڕ لە ساڵی ١٩٥٤ لەلایەن سەرۆک جەمال عەبدولناسرەوە دامەزرا، دوای شۆڕشی ئەفسەرانی ئازاد لە ساڵی ١٩٥٢. ئامانجی سەرەکی دامەزراندنی ئەم دەزگایە بریتی بوو لە پاراستنی دەسکەوتەکانی شۆڕش و بەرەنگاربوونەوەی هەڕەشە دەرەکی و ناوخۆییەکان. لە سەرەتادا، دەزگاکە زیاتر سەرقاڵی چاودێریکردنی چالاکییەکانی بەریتانیا و فەڕەنسا بوو لە ناوچەکەدا.   

لە ماوەی دەیەکانی ١٩٦٠ و ١٩٧٠، دەزگای هەواڵگری میسڕ بەشداری کرد لە چەندین ئۆپەراسیۆنی نهێنی لە ئەفریقا و جیهانی عەرەبی. لەو کاتەدا، دەزگاکە ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە پشتیوانیکردنی بزووتنەوە ڕزگاریخوازەکان لە ئەفریقا و بەرەنگاربوونەوەی تەوژمی ئیسرائیل لە کیشوەرەکەدا.

پێکهاتە و ڕێکخستن

دەزگای هەواڵگری میسڕ ڕاستەوخۆ سەر بە سەرۆک کۆمارە و سەرۆکی دەزگاکە لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە دادەمەزرێت. دەزگاکە چەندین بەش و لقی هەیە کە گرنگترینیان بریتین لە:

- بەشی ئۆپەراسیۆنە دەرەکییەکان

- بەشی شیکاری و لێکۆڵینەوە

- بەشی دژە سیخوڕی

- بەشی تەکنەلۆژیا و پەیوەندییەکان

- بەشی کاروباری ئابووری و بازرگانی

هەر بەشێک لەم بەشانە چەندین یەکەی تایبەتمەندی هەیە کە کاری دیاریکراو ئەنجام دەدەن. ژمارەی فەرمانبەران و ئەندامانی دەزگاکە بە نهێنی دەمێنێتەوە، بەڵام مەزەندە دەکرێت چەندین هەزار کەس بن.

ئەرک و بەرپرسیارێتییەکان

ئەرکە سەرەکییەکانی دەزگای هەواڵگری میسڕ بریتین لە:

- کۆکردنەوەی زانیاری لەسەر هەڕەشە دەرەکی و ناوخۆییەکان

- شیکردنەوە و هەڵسەنگاندنی زانیارییەکان

- پێشکەشکردنی ڕاپۆرت و ڕاسپاردە بۆ سەرکردایەتی سیاسی

- ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی نهێنی لە دەرەوەی وڵات

- پاراستنی بەرژەوەندییە ستراتیژییەکانی میسڕ لە دەرەوە

- بەرەنگاربوونەوەی تیرۆریزم و توندڕەوی

- پاراستنی ئاسایشی ئابووری و زانیاری

شێوازی کارکردن و میکانیزمەکان

دەزگای هەواڵگری میسڕ چەندین شێواز و میکانیزمی جیاواز بەکاردەهێنێت بۆ ئەنجامدانی ئەرکەکانی:

- بەکارهێنانی سەرچاوە مرۆییەکان (HUMINT): بەکارهێنانی ئەفسەران و سیخوڕان بۆ کۆکردنەوەی زانیاری

- سیخوڕی ئەلیکترۆنی (SIGINT): چاودێریکردنی پەیوەندییە ئەلیکترۆنییەکان

- شیکاری زانیارییە کراوەکان (OSINT): کۆکردنەوە و شیکردنەوەی زانیارییە بەردەستەکان لە سەرچاوە گشتییەکان

- هاوکاری لەگەڵ دەزگا هەواڵگرییەکانی وڵاتانی دیکە

- بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای پێشکەوتوو بۆ شیکردنەوە و پێشبینیکردن

ئاست و کاریگەری لە ناوچەکە و جیهاندا

دەزگای هەواڵگری میسڕ یەکێکە لە کاریگەرترین دەزگا هەواڵگرییەکان لە جیهانی عەرەبی و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. کاریگەری ئەم دەزگایە لە چەند ڕوویەکەوە دەردەکەوێت:

- ڕۆڵی گرنگ لە ناوبژیوانی کێشەکانی ناوچەکە

- توانای ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی ئاڵۆز لە دەرەوەی سنوورەکانی میسڕ

- پەیوەندی بەهێز لەگەڵ دەزگا هەواڵگرییەکانی وڵاتانی ڕۆژئاوا

- کاریگەری لەسەر سیاسەتی دەرەوەی میسڕ

بەراوردکردن بە دەزگا هەواڵگرییەکانی دیکە

لە ئاستی جیهانیدا، دەزگای هەواڵگری میسڕ لە ڕیزبەندی ١٥-٢٠ دادەنرێت لە نێو باشترین دەزگا هەواڵگرییەکانی جیهان. ئەم دەزگایە لە زۆر ڕووەوە لە ئاستی دەزگا هەواڵگرییەکانی وڵاتانی وەک ئێران و ئیسپانیا و تورکیا (MIT) دایە. بەڵام لە ڕووی بودجە و تەکنەلۆژیاوە، هێشتا لە دواوەی دەزگاکانی وەک CIA و MI6 دایە.

لە ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، دەزگای هەواڵگری میسڕ بە یەکێک لە بەهێزترین و کاریگەرترین دەزگاکان دادەنرێت، بە تایبەتی لە بواری کاروباری عەرەبی و ئەفریقی. بەگشتی لە پلەی ٢٥ دێت لە ڕیزبەندییەکەکدا..

ئاڵنگارییەکان و ڕەخنەکان

سەرەڕای کارایی و کاریگەرییەکەی، دەزگای هەواڵگری میسڕ ڕووبەڕووی چەندین ئاڵنگاری و ڕەخنە بووەتەوە:

- تۆمەتبارکردن بە دەستێوەردان لە کاروباری ناوخۆیی میسڕ

- ڕەخنەی ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ لەسەر پێشێلکارییەکان

- کێبڕکێی ناوخۆیی لەگەڵ دەزگا ئەمنییەکانی دیکەی میسڕ

- پێویستی بەردەوام بۆ نوێکردنەوەی تەکنەلۆژیا و شێوازەکانی کارکردن

دەرەنجام

دەزگای هەواڵگری میسڕ بە درێژایی مێژووی خۆی ڕۆڵێکی گرنگی هەبووە لە پاراستنی بەرژەوەندییەکانی میسڕ و کاریگەری لەسەر ڕووداوەکانی ناوچەکە. سەرەڕای ئاڵنگارییەکان، ئەم دەزگایە توانیویەتی پێگەی خۆی وەک یەکێک لە بەهێزترین دەزگا هەواڵگرییەکانی ناوچەکە بپارێزێت. لە داهاتوودا، چاوەڕوان دەکرێت دەزگای هەواڵگری میسڕ بەردەوام بێت لە گێڕانی ڕۆڵێکی گرنگ لە شێوەدانی سیاسەتی دەرەوە و ناوخۆی میسڕ و بەشداریکردن لە چارەسەرکردنی کێشە هەرێمییەکان.