ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
خێزانی چەکەکانی PK (Pulemyot Kalashnikova) یەکێکە لە گرنگترین و بەناوبانگترین خێزانی چەکە قورسە ئۆتۆماتیکییەکان لە جیهاندا. ئەم چەکە لە ساڵی 1961 لە یەکێتی سۆڤیەت جاران لەلایەن میخائیل کەلاشنیکۆڤ و تیمەکەیەوە دیزاین کرا. لە ماوەی چەند دەیەی ڕابردوودا، ئەم خێزانە چەکە بەردەوام پەرەی پێدراوە و چەندین وەشان و جۆری جیاوازی لێ بەرهەم هێنراوە کە هەریەکەیان بۆ مەبەست و بەکارهێنانی تایبەت دیزاین کراون.
مێژوو و پەرەسەندن
خێزانی چەکەکانی PK(بی کەی سی) لە ساڵی 1961 لە یەکێتی سۆڤیەت جاران دیزاین کرا. میخائیل کەلاشنیکۆڤ، کە پێشتر بە دیزاینی AK-47 ناوبانگی دەرکردبوو، سەرپەرشتی پڕۆژەکەی کرد. مەبەستی سەرەکی لە دیزاینکردنی ئەم چەکە، جێگرتنەوەی چەکی SGM ی کۆن بوو کە لە جەنگی جیهانی دووەمەوە بەکاردەهێنرا.
چەکی PK(بی کەی سی) لەسەر بنەمای سیستەمی AK دیزاین کرا، بەڵام بۆ فیشەکی گەورەتر (7.62×54mmR) گونجێنرا. یەکەم وەشانی PK لە ساڵی 1961 بەرهەم هێنرا و لە ساڵی 1969دا بە فەرمی لەلایەن هێزە چەکدارەکانی سۆڤیەتەوە پەسەند کرا.
تایبەتمەندییە گشتییەکان
- کالیبەر: 7.62×54mmR
- وەزن: لە نێوان 7.5 کگم تا 12 کگم (بەپێی جۆرەکەی)
- درێژی: لە نێوان 1173 ملم تا 1560 ملم (بەپێی جۆرەکەی)
- خێرایی تەقە: 650-800 گوللـە لە خولەکێکدا
- بڕی کاریگەر: 1000-1500 مەتر (بەپێی جۆرەکەی)
جۆرەکانی PK(بی کەی سی)
چەکی PK بی کەی سی (مۆدێلی سەرەتایی)
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1961
- تایبەتمەندی: مۆدێلی بنەڕەتی، لەسەر سێپایە یان ڕاستەوخۆ بەکاردەهێنرا
چەکی PKS
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1961
- تایبەتمەندی: وەرژنێک کە لەسەر سێپایەی تایبەت دادەنرا
چەکی PKT
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1968
- تایبەتمەندی: دیزاینکراو بۆ بەکارهێنان لە تانک و زرێپۆشەکاندا
چەکی PKM
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1969
- تایبەتمەندی: وەرژنێکی سووکتر و نوێکراوەی PK
چەکی PKMS
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1969
- تایبەتمەندی: PKM لەسەر سێپایەی تایبەت
چەکی PKP Pecheneg
- ساڵی بەرهەمهێنان: 1999
- تایبەتمەندی: وەرژنێکی زۆر پێشکەوتوو بە سیستەمی ساردکردنەوەی باشتر
بەراوردی نێوان جۆرەکان
PK (مۆدێلی سەرەتایی) و PKS:
- کێش: PK سووکترە (9 کگم) لە PKS (16.5 کگم لەگەڵ سێپایە)
- بەکارهێنان: PK زیاتر بۆ بەکارهێنانی کەسی، PKS بۆ پشتیوانی ئاگر لە مەودای دوور
PKM:
- کێش: سووکترە لە PK (7.5 کگم)
- پێکهاتە: بەکارهێنانی زیاتری ئەلەمنیۆم و پلاستیک
- کاریگەری: خێراتر و ئاسانتر بۆ هەڵگرتن و بەکارهێنان
PKT:
- دیزاین: بێ قۆناغە، بۆ گونجان لەگەڵ شوێنی تەسکی ناو ئامێرە زرێپۆشەکان
- سیستەمی ئاگرکردنەوە: ئەلیکترۆنی، لە جیاتی میکانیکی
PKP Pecheneg:
- سیستەمی ساردکردنەوە: پێشکەوتووترە، ڕێگە دەدات بە بەکارهێنانی بەردەوام بۆ ماوەی درێژتر
- نیشانگر: سیستەمی نیشانگرتنی پێشکەوتووتر
بەکارهێنان لە جیهاندا
خێزانی چەکەکانی PK بە بەرفراوانی لە زۆربەی وڵاتانی جیهاندا بەکاردێن، بە تایبەتی لە:
- وڵاتانی پێشووی یەکێتی سۆڤیەت
- وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست
- وڵاتانی ئەفریقا
- هەندێک وڵاتی ئاسیا
ئەم چەکانە لە زۆربەی ناکۆکی و شەڕەکانی دوای جەنگی جیهانی دووەم بەکارهاتوون، لەوانە:
- شەڕی ڤێتنام
- شەڕی ئەفغانستان
- شەڕەکانی ناوچەی بەڵقان
- شەڕەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست
کاریگەری لەسەر تەکنەلۆژیای سەرباز
خێزانی چەکەکانی PK کاریگەرییەکی گەورەی هەبووە لەسەر پەرەسەندنی چەکە قورسە ئۆتۆماتیکییەکان:
- سەلماندنی کارامەیی سیستەمی کەلاشنیکۆڤ بۆ چەکی قورس
- پێشخستنی تەکنیکەکانی ساردکردنەوەی لوولەی چەک
- کاریگەری لەسەر دیزاینی چەکە هاوشێوەکانی وڵاتانی ڕۆژئاوا
ئەنجام
خێزانی چەکەکانی PK بۆ ماوەی زیاتر لە 60 ساڵ یەکێک بووە لە سەرکەوتووترین و بەرفراوانترین چەکە قورسە ئۆتۆماتیکییەکان لە جیهاندا. سادەیی، بەهێزی و کارامەیی ئەم چەکانە وایکردووە کە بەردەوام لە بەکارهێناندا بن و پەرەیان پێ بدرێت. سەرەڕای پێشکەوتنە تەکنەلۆژییەکان، ئەم خێزانە چەکە هێشتا ڕۆڵێکی گرنگ دەبینێت لە ستراتیژی سەربازی زۆربەی وڵاتانی جیهان.
