دەمانچەی چواردە خۆر

پێشەکی

ئەم دەمانچەیە لە کوردستان بە ١٤ خۆر بەناوبانگە. دەمانچەی Browning Hi-Power یەکێکە لە بەناوبانگترین و کاریگەرترین دەمانچەکانی سەدەی بیستەم. ئەم چەکە کە لە ساڵی ١٩٣٥ەوە بەرهەم هێنراوە، بۆتە بەشێکی گرنگ لە چەکخانەی سوپا و هێزە ئەمنییەکانی زۆربەی وڵاتانی جیهان. لەم ڕاپۆرتەدا، تیشک دەخەینە سەر مێژوو، تایبەتمەندییەکان، و کاریگەرییەکانی ئەم دەمانچە بەناوبانگە.

مێژووی دروستکردن

دەمانچەی Browning Hi-Power لە ئەنجامی هاوکاری نێوان جۆن موسێس براونینگ، داهێنەری ئەمریکی، و دیدریک ساڤی، ئەندازیاری بەلجیکی، سەری هەڵدا. پرۆسەی دیزاینکردن لە ساڵی ١٩٢٢ دەستی پێکرد، کاتێک سوپای فەرەنسا داوای دیزاینی دەمانچەیەکی نوێی کرد. براونینگ لە ساڵی ١٩٢٦ کۆچی دوایی کرد، بەڵام ساڤی درێژەی بە کارەکە دا و لە ساڵی ١٩٣٥دا یەکەم نموونەی تەواو بەرهەم هێنرا.

ئەم دەمانچەیە لە سەرەتاوە بۆ بەکارهێنانی سەربازی دیزاین کرابوو. لە ماوەی جەنگی جیهانی دووەمدا، هەردوو لایەنی شەڕ بەکاریان هێنا. دوای جەنگ، بەرهەمهێنان و بەکارهێنانی بە شێوەیەکی بەرچاو زیادی کرد و بووە یەکێک لە باوترین دەمانچەکان لە جیهاندا.

تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان

Browning Hi-Power خاوەنی چەند تایبەتمەندییەکی سەرەکییە کە بوونەتە هۆی بەناوبانگی و کارایی:

کالیبەر: زۆربەی مۆدێلەکان فیشەکی ٩ ملم پارابێلۆم بەکاردەهێنن، بەڵام هەندێک وەشانی دیکەش هەن کە کالیبەری جیاواز بەکاردەهێنن.

خەزنە: خەزنەی ستاندارد ١٣ فیشەکییە، بەڵام هەندێک مۆدێل هەن کە ١٤ یان ١٥ فیشەک هەڵدەگرن. ئەمەش هۆکارێکە بۆ ناوی "١٤ خۆر" لە کوردستان.

کێش: کێشی دەمانچەکە نزیکەی ٩٠٠ گرامە، کە بۆ دەمانچەیەکی ئەم قەبارەیە کێشێکی گونجاوە.

درێژی: درێژی گشتی نزیکەی ٢٠٠ ملمە، کە دەیکاتە دەمانچەیەکی گونجاو بۆ هەڵگرتن و بەکارهێنان.

مۆدێل و وەشانەکان

بەدرێژایی مێژووی بەرهەمهێنانی، چەندین مۆدێل و وەشانی جیاوازی Browning Hi-Power بەرهەم هێنراون:

مۆدێلی Mk I: لە ساڵی ١٩٥٤ەوە بەرهەم هێنرا و چەند باشکردنێکی تێدا کرا.

مۆدێلی Mk II: لە ساڵی ١٩٨٨ەوە بەرهەم هێنرا و گۆڕانکاری لە دیزاینی دەستکەکەیدا کرا.

مۆدێلی Mk III: دوا وەشانی سەرەکی بوو کە لە ساڵی ١٩٨٨ەوە بەرهەم هێنرا و چەندین باشکردنی تێدا کرا.

کاریگەری و بەکارهێنان

Browning Hi-Power کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر دیزاینی دەمانچە لە سەدەی بیستەمدا هەبووە. زۆربەی دەمانچە مۆدێرنەکان کاریگەرییان لە دیزاین و تەکنەلۆژیای ئەم دەمانچەیە وەرگرتووە. ئەم دەمانچەیە لە لایەن زیاتر لە ٥٠ وڵاتەوە بەکارهێنراوە، لەوانە زۆربەی وڵاتانی ناتۆ.

لە کوردستان و ناوچەکەدا، ئەم دەمانچەیە بە ناوی "١٤ خۆر" ناسراوە، کە ئاماژەیە بۆ ژمارەی فیشەکەکانی. ئەمەش نیشانی دەدات کە چۆن ئەم چەکە بووەتە بەشێک لە کولتووری ناوچەیی و زمانی ڕۆژانە.