ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
یەکێک لە گرنگترین هونەرە بەرگرییەکانی جیهان کە تایکواندۆیە و لە کۆریای باشوورەوە سەرچاوەی گرتووە و ئێستا وەک یەکێک لە وەرزشە ئۆڵۆمپییەکان جێگەی خۆی کردۆتەوە لە زۆربەی وڵاتانی جیهان و بووەتە هۆکارێک بۆ پەروەردەکردنی نەوەی نوێ لەسەر بنەمای ڕێز و دیسپلین و خۆڕاگری
پێناسە و مێژوو
تایکواندۆ وشەیەکی کۆری پێکهاتووە لە سێ بەش: تای بە واتای پێ تاو نایە تە وە کوان بە واتای مست یان دەست و دۆ بە واتای ڕێگا یان هونەر دێت واتە هونەری بەکارهێنانی دەست و پێ لە بەرگریدا مێژووی ئەم هونەرە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی بیستەم کاتێک لە ساڵی ١٩٥٥ گروپێک لە پسپۆڕانی هونەرە بەرگرییەکان لە کۆریای باشوور بڕیاریاندا ناوی تایکواندۆ لەم هونەرە بنێن کە پێشتر بە ناوی تانگ سو دۆ ناسرابوو
لەدوای ئەوە لە ساڵی ١٩٧٣ فیدراسیۆنی نێودەوڵەتی تایکواندۆ دامەزرا و لە ساڵی ١٩٨٠ لەلایەن کۆمیتەی نێودەوڵەتی ئۆڵۆمپی دانی پێدانرا و لە ساڵی ٢٠٠٠ لە یارییەکانی ئۆڵۆمپی سیدنی بۆ یەکەمجار وەک وەرزشێکی ئۆڵۆمپی پەسەندکرا
تەکنیک و شێوازەکانی تایکواندۆ
تایکواندۆ کۆمەڵێک تەکنیکی تایبەتی هەیە کە پێکهاتووە لە شەق لێدان بە شێوازی جیاواز وەک شەقی بازنەیی و شەقی لاکێشەیی و شەقی پێشەوە و شەقی لاوەکی هەروەها بەکارهێنانی دەست بۆ بەرگری و هێرشکردن لەگەڵ کۆمەڵێک جووڵەی پۆمسی کە فۆڕمی ڕێکخراوی جووڵەکانە
یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی تایکواندۆ بریتییە لە بەکارهێنانی زۆری پێ لە کاتی بەرگری و هێرشکردن کە نزیکەی ٧٠٪ی تەکنیکەکانی پێکدێت لە لەگد لێدان و ٣٠٪ی تەکنیکەکانی دەست بەکاردەهێنێت
پلەبەندی و کەمەربەندەکان
سیستەمی پلەبەندی لە تایکواندۆ پێکهاتووە لە دە پلەی کوپ کە لە سپییەوە دەست پێدەکات و بە ڕەش کۆتایی دێت و نۆ پلەی دان کە دوای کەمەربەندی ڕەش دەست پێدەکات هەر پلەیەک پێویستی بە کۆمەڵێک ئەزموون و توانا و تێپەڕبوون بە تاقیکردنەوەی تایبەت هەیە
ڕەنگی کەمەربەندەکان بەم شێوەیەن: سپی زەرد نارنجی سەوز شین مۆر سوور و ڕەش هەر ڕەنگێک واتایەکی تایبەتی هەیە بۆ نموونە سپی نیشانەی پاکی و دەستپێکە زەرد نیشانەی گەشە و پێشکەوتنە
یاسا و ڕێساکانی کێبڕکێ
کێبڕکێکانی تایکواندۆ لەسەر بنەمای خاڵ بەدەستهێنان لە ڕێگەی لێدانی ڕاست و دروست لە ناوچە دیاریکراوەکانی جەستەی بەرامبەر ئەنجام دەدرێت یارییەکە لە سێ خولەک پێکدێت و هەر خولەکێک دوو دەقیقەیە
ناوچەکانی لێدان بریتین لە سنگ و سەر و لایەکانی جەستە خاڵەکان بەپێی جۆری لێدان و شوێنی لێدان دەگۆڕێن بۆ نموونە شەق لە سەر دوو خاڵە و لە سنگ یەک خاڵە یاریزانان دەبێت پارێزەری دەم و ددان و قۆڵبەند و قاچبەند و پارێزەری ناوقەد بپۆشن
بایەخی وەرزشی و تەندروستی
تایکواندۆ کاریگەری ئەرێنی زۆری هەیە لەسەر تەندروستی جەستەیی و دەروونی مرۆڤ لە ڕووی جەستەییەوە هێز و نەرمونیانی و هاوسەنگی باشتر دەکات خێرایی و کاردانەوە پەرەپێدەدات و لەشساغی گشتی باشتر دەکات
لە ڕووی دەروونییەوە متمانە بە خۆبوون بەهێز دەکات فێری خۆڕاگری و سەبر و ڕێزگرتن دەکات و هەستی بەرپرسیارێتی پەرەپێدەدات هەروەها یارمەتی کەمکردنەوەی سترێس و دڵەڕاوکێ دەدات
بەراوردکردن لەگەڵ هونەرە بەرگرییەکانی دیکە
تایکواندۆ لە چەند ڕوویەکەوە جیاوازە لە هونەرە بەرگرییەکانی دیکە یەکەم: زیاتر پشت بە لەگد لێدان دەبەستێت لە کاتێکدا کاراتێ و کونگفو زیاتر پشت بە دەست دەبەستن دووەم: خێرایی و بەرزی لەگدەکانی زیاترە لە هونەرەکانی دیکە
سیستەمی خاڵبەندی و یاساکانی کێبڕکێی
جیاوازە و زیاتر جەخت لەسەر تەکنیکی خێرا و ورد دەکاتەوە فەلسەفە و بنەما ڕەوشتییەکانی تایبەتە بە کولتووری کۆری و جیاوازە لە هونەرەکانی دیکە
ئەنجام و ڕاسپاردەکان
تایکواندۆ وەک هونەرێکی بەرگری و وەرزشێکی ئۆڵۆمپی توانیویەتی جێگەی خۆی لە جیهاندا بکاتەوە و ببێتە هۆکارێک بۆ پەروەردەکردنی نەوەی نوێ لەسەر بنەمای ڕێز و دیسپلین و خۆڕاگری پێویستە گرنگی زیاتر بەم وەرزشە بدرێت و هانی گەنجان بدرێت بۆ بەشداریکردن تێیدا
هەروەها پێویستە کار لەسەر پەرەپێدانی ژێرخانی ئەم وەرزشە بکرێت و دەرفەتی زیاتر بۆ ڕاهێنان و بەشداری لە کێبڕکێ نێودەوڵەتییەکان بڕەخسێنرێت لەگەڵ گرنگیدان بە لایەنی زانستی و توێژینەوە لەم بوارەدا
سەرچاوەکان
12 بینین
