ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
شمشێربازی یەکێکە لە کۆنترین و ناسکترین وەرزشەکان لە مێژووی مرۆڤایەتیدا. ئەم وەرزشە کە سەرەتا وەک هونەرێکی جەنگی دەستی پێکرد، بە درێژایی سەدەکان گەشەی کردووە و بووەتە وەرزشێکی نێودەوڵەتی پڕ لە جوانی و تەکنیک. ئەمڕۆ، شمشێربازی کۆمەڵێک بەها و پرەنسیپی وەک ڕێز، دیسپلین، و ستراتیجی تێدا کۆبووەتەوە. لەم ڕاپۆرتەدا، بە وردی باس لە هەموو لایەنەکانی ئەم وەرزشە دەکەین، لە مێژووەکەیەوە تا تەکنیک و یاساکانی.
مێژووی شمشێربازی
شمشێربازی ڕیشەیەکی قوڵی هەیە لە مێژووی مرۆڤایەتیدا و دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی کۆن. لە سەرەتادا، شمشێر وەک چەکێک بۆ خۆپاراستن و شەڕکردن بەکاردەهات. لە میسری کۆن، یۆنانی کۆن و ڕۆمای کۆندا، شمشێربازی بەشێکی گرنگ بوو لە ڕاهێنانی سەربازی. لە سەردەمی ناوەڕاستدا، شمشێربازی بوو بە هونەرێکی تایبەت بە چینی ئەشراف و شەڕکەران.
لە سەدەکانی ناوەڕاستدا، قوتابخانەکانی شمشێربازی لە ئەوروپا دەستیان بە دامەزراندن کرد. ئەم قوتابخانانە تەکنیک و شێوازە جیاوازەکانی شمشێربازییان پەرە پێدا و بنەمای تیۆری و پراکتیکییان بۆ داڕشت. لە سەدەی پازدەهەمەوە، کۆمەڵێک پەرتووک و نووسراو لەسەر هونەری شمشێربازی نووسران کە تا ئێستاش وەک سەرچاوەی گرنگ سەیر دەکرێن.
لە سەدەی حەڤدەهەمدا، شمشێربازی وردە وردە گۆڕا لە هونەرێکی جەنگییەوە بۆ وەرزشێکی ڕێکخراو. لە فەرەنسا، کە بە لانکەی شمشێربازی مۆدێرن دادەنرێت، یەکەم یانە و ئەکادیمیاکانی شمشێربازی دامەزران. لەوێوە، شێوازە جیاوازەکانی شمشێربازی پەرەیان سەند و بنەمای شمشێربازی مۆدێرن داڕێژرا.
پەرەسەندنی شمشێربازی وەک وەرزشێکی مۆدێرن
لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا، شمشێربازی بوو بە یەکێک لە وەرزشە سەرەکییەکانی یارییە ئۆڵۆمپییەکان. لە ساڵی ١٩١٣دا، فیدراسیۆنی نێودەوڵەتی شمشێربازی (FIE) دامەزرا کە تا ئێستا بەرپرسە لە ڕێکخستنی کێبڕکێ نێودەوڵەتییەکان و داڕشتنی یاسا و ڕێساکان.
لە ماوەی سەد ساڵی ڕابردوودا، شمشێربازی گۆڕانکاری گەورەی بەسەردا هاتووە. تەکنەلۆجیای نوێ هاتووەتە ناو یارییەکەوە، بۆ نموونە سیستەمی تۆمارکردنی ئەلیکترۆنی خاڵەکان کە لە پەنجاکانی سەدەی بیستەمدا داهێنرا. ئەمە یارمەتی داوە لە دروستکردنی سیستەمێکی دادپەروەرانەتر بۆ هەژمارکردنی خاڵەکان.
جۆرەکانی شمشێربازی
شمشێربازی مۆدێرن سێ جۆری سەرەکی هەیە، هەر یەکەیان تایبەتمەندی و یاسای تایبەت بە خۆی هەیە:
فۆیل: یەکەم جۆری شمشێرە کە فێرخوازان پێی دەست پێدەکەن. شمشێرێکی سووک و باریکە، تەنها سنگی یاریزان دەکرێتە ئامانج. خاڵ تەنها بە لێدان بە سەری شمشێرەکە تۆمار دەکرێت.
ئێپێ: قورسترە لە فۆیل و هەموو جەستەی یاریزان دەکرێتە ئامانج. هەروەها لە ئێپێدا، هەردوو یاریزان دەتوانن لە هەمان کاتدا خاڵ تۆمار بکەن.
سابەر: شمشێرێکی کورت و چەماوەیە، بەشی سەرەوەی لەش لە سەرەوەی کەمەرەوە دەکرێتە ئامانج. لێدان بە لای شمشێرەکەش ڕێگەپێدراوە.
تەکنیک و ستراتیجیەکانی شمشێربازی
شمشێربازی کۆمەڵێک تەکنیکی سەرەکی لەخۆدەگرێت کە پێویستە یاریزان بە باشی فێریان ببێت:
هەڵوێستی بنەڕەتی: یاریزان دەبێت فێری هەڵوێستی دروست ببێت، چۆنیەتی ڕاوەستان و جووڵەی پێیەکان زۆر گرنگە.
هێرش: شێوازەکانی هێرشکردن و دەستپێشخەری جیاوازن، لە هێرشی ڕاستەوخۆوە تا هێرشی ناڕاستەوخۆ.
بەرگری: تەکنیکەکانی بەرگریکردن و پاراستنی خۆ لە هێرشی بەرامبەر.
دژە هێرش: چۆنیەتی وەڵامدانەوەی هێرشەکانی بەرامبەر و گۆڕینی بەرگری بۆ هێرش.
پێداویستی و کەرەستەکان
یاریزانی شمشێربازی پێویستی بە کۆمەڵێک کەرەستەی تایبەت هەیە:
جلی تایبەت: جلێکی تایبەت کە لە کەتانێکی بەهێز دروستکراوە و پارێزگاری لە یاریزان دەکات.
ماسک: بۆ پاراستنی سەر و دەموچاو.
شمشێر: بەپێی جۆری یارییەکە (فۆیل، ئێپێ، یان سابەر).
دەستکێش: بۆ پاراستنی دەست و باشتر گرتنی شمشێرەکە.
وایەری ئەلیکترۆنی: بۆ تۆمارکردنی خاڵەکان.
یاسا و ڕێساکان
یاساکانی شمشێربازی زۆر وردن و پێویستیان بە تێگەیشتنێکی قووڵ هەیە. هەر یارییەک لە سێ خولەک پێکدێت، یان تا یەکێک لە یاریزانەکان پێنج خاڵ تۆمار دەکات. ناوچەی یاریکردن درێژییەکەی ١٤ مەترە و پانییەکەی ٢ مەتر. یاریزانەکان تەنها دەتوانن بە درێژایی ئەم ناوچەیە بجووڵێن.
خاڵ تۆمارکردن بەپێی جۆری یارییەکە دەگۆڕێت. لە فۆیلدا، تەنها لێدان لە ناوچەی سنگ خاڵی هەیە. لە ئێپێدا، هەموو جەستە ئامانجە. لە سابەردا، تەنها بەشی سەرەوەی لەش لە کەمەرەوە بەرەو سەرەوە ئامانجە.
کێبڕکێ و پێشبڕکێکان
شمشێربازی لە چەندین ئاستی جیاوازدا کێبڕکێی تێدا دەکرێت:
یارییە ئۆڵۆمپییەکان: گەورەترین و گرنگترین پێشبڕکێی شمشێربازییە.
پاڵەوانیەتی جیهان: ساڵانە بەڕێوەدەچێت و کۆمەڵێک پێشبڕکێی تاک و تیمی لەخۆدەگرێت
جامی جیهانی: زنجیرەیەک پێشبڕکێیە کە لە شارە جیاوازەکانی جیهان بەڕێوەدەچێت.
پێشبڕکێ هەرێمییەکان: وەک پاڵەوانیەتی ئەوروپا، ئاسیا و پێشبڕکێکانی تر.
گرنگی و سوودەکانی شمشێربازی
شمشێربازی کۆمەڵێک سوودی جەستەیی و دەروونی هەیە:
باشترکردنی هاوسەنگی و چالاکی جەستەیی.
پەرەپێدانی وریایی و خێرایی کاردانەوە.
باشترکردنی تواناکانی بیرکردنەوەی ستراتیجی.
پەرەپێدانی دیسپلین و متمانە بە خۆ.
فێربوونی ڕێزگرتن و ڕۆحی وەرزشی.
سەرچاوەکان
12 بینین
