ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
جاکی ڕۆبنسن (١٩١٩-١٩٧٢) یەکێکە لە گرنگترین و کاریگەرترین کەسایەتییەکانی مێژووی وەرزشی ئەمریکی. ناوبراو نەک تەنها وەک یەکەم یاریزانی ڕەشپێست لە بەیسبۆڵی گەورەی ئەمریکی ناسراوە، بەڵکو وەک هێمایەکی بەهێزی بزووتنەوەی مافە مەدەنییەکان و یەکسانی نەژادی دەناسرێت.
ژیانی سەرەتایی و پەروەردە
جاک ڕۆزڤێڵت ڕۆبنسن لە ٣١ی کانونی دووەمی ١٩١٩ لە کایرۆی جۆرجیا لەدایک بوو. کوڕی پێنجەم و کۆتایی خێزانێکی جوتیاری بوو. دوای ئەوەی باوکی خێزانەکەی بەجێهێشت، دایکی مالی ڕۆبنسن بڕیاریدا خێزانەکەی بگوێزێتەوە بۆ پاسادینای کالیفۆرنیا، بەدوای ژیانێکی باشتردا. لەوێ جاکی گەنج لە ژینگەیەکی فرەڕەگەزیدا گەورە بوو، هەرچەندە هێشتا ڕووبەڕووی جیاکاری و ڕەگەزپەرستی دەبووەوە.
لە قۆناغی خوێندنی ناوەندی و دواناوەندی، ڕۆبنسن دەرکەوت وەک وەرزشەوانێکی بەهرەمەند لە چەندین جۆری وەرزشدا. ئەو لە بەیسبۆڵ، باسکە، فوتبۆڵی ئەمریکی و مەلەوانیدا بەشداری دەکرد و لە هەموویاندا سەرکەوتوو بوو. ئەم تواناییە فرەلایەنە سەرەتای دروستکردنی کەسایەتییەکی وەرزشی بەهێز بوو.
سەردەمی سەربازی و خوێندن لە زانکۆ
ڕۆبنسن لە زانکۆی کالیفۆرنیا لۆس ئەنجلس (UCLA) درێژەی بە خوێندن دا، لەوێ بوو بە یەکەم قوتابی کە لە چوار وەرزشی جیاوازدا (بەیسبۆڵ، باسکە، فوتبۆڵی ئەمریکی و مەیدان و گۆڕەپان) پیتی وەرزشی زانکۆی بەدەستهێنا. لە ساڵی ١٩٤١دا، پێش تەواوکردنی خوێندن، زانکۆی بەجێهێشت.
لە ماوەی جەنگی جیهانی دووەم، ڕۆبنسن خزمەتی سەربازی کرد لە سوپای ئەمریکادا. لەوێ ڕووبەڕووی ڕەگەزپەرستی بووەوە، بەڵام هەرگیز نەوەستا لە بەرگریکردن لە مافەکانی خۆی. ئەم ئەزموونە کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر کەسایەتی و تێڕوانینی بۆ یەکسانی نەژادی هەبوو.
دەستپێکی کارییەری وەرزشی
دوای تەواوبوونی خزمەتی سەربازی، ڕۆبنسن دەستی کرد بە یاریکردن لە لیگی ڕەشپێستەکان لەگەڵ کانزاس سیتی مۆنارکس. لەوێ سەرنجی برانچ ڕیکی، بەڕێوەبەری گشتی تیمی بروکلین دۆجەرز، ڕاکێشا. ڕیکی بەدوای یاریزانێکی ڕەشپێستدا دەگەڕا کە بتوانێت بەربەستی ڕەگەزپەرستی لە بەیسبۆڵی گەورەی ئەمریکی بشکێنێت.
شکاندنی بەربەستی ڕەگەزپەرستی لە بەیسبۆڵی ئەمریکی
لە ١٥ی نیسانی ١٩٤٧، ڕۆبنسن مێژووی تۆمار کرد کاتێک بوو بە یەکەم یاریزانی ڕەشپێست کە لە لیگی گەورەی بەیسبۆڵدا یاری کرد. ئەمە ڕووداوێکی گۆڕانکاری بوو نەک تەنها بۆ وەرزش، بەڵکو بۆ کۆمەڵگای ئەمریکی بەگشتی. ڕۆبنسن ڕووبەڕووی دوژمنکاری، هەڕەشە و ئازاری دەروونی بووەوە، بەڵام بەڵێنی دابوو بە ڕیکی کە بۆ ماوەی دوو ساڵ بێدەنگ بێت و وەڵامی هیچ هێرشێک نەداتەوە.
سەرکەوتنەکانی لەگەڵ بروکلین دۆجەرز
لە ماوەی دە ساڵ یاریکردنی لەگەڵ دۆجەرز، ڕۆبنسن چەندین دەستکەوتی گرنگی تۆمار کرد:
- باشترین تازە هاتووی ساڵی ١٩٤٧
- باشترین یاریزانی لیگی نیشتمانی ساڵی ١٩٤٩
- شەش جار بەشداری یارییەکانی ئۆڵ ستار کرد
- یارمەتی تیمەکەی دا بۆ بەدەستهێنانی پاڵەوانێتی جیهانی لە ساڵی ١٩٥٥
ڕۆبنسن بە تەکنیکی یاریکردنی تایبەتی و توانای دزینی بنکەکان ناسرابوو. تێکڕای لێدانی ٣١١ و ڕێژەی گەیشتنە بنکەی ٤٠٩ لە ماوەی کارییەریدا تۆمار کرد.
کاریگەری کۆمەڵایەتی و میراتی
کاریگەری ڕۆبنسن لە دەرەوەی یاریگا گەورەتر بوو لە سەرکەوتنە وەرزشییەکانی. ئەو بوو بە هێمایەکی بەهێز بۆ بزووتنەوەی مافە مەدەنییەکان. دوای خانەنشینبوونی، بەردەوام بوو لە خەبات بۆ یەکسانی نەژادی و دادپەروەری کۆمەڵایەتی. ڕۆبنسن:
- یەکەم یاریزانی ڕەشپێست بوو کە چووە هۆڵی ناودارانی بەیسبۆڵ
- ڕێگای بۆ سەدان یاریزانی ڕەشپێستی دیکە خۆشکرد
- کاریگەری لەسەر سیاسەت و بازرگانیش هەبوو
- بوو بە نموونەیەک بۆ نەوەکانی داهاتوو
ژیانی دوای وەرزش
دوای خانەنشینبوون لە وەرزش لە ساڵی ١٩٥٦، ڕۆبنسن چالاکییە کۆمەڵایەتی و بازرگانییەکانی بەردەوام کرد. ئەو:
- بوو بە یەکەم ڕەشپێست کە پۆستی بەڕێوەبەری لە کۆمپانیایەکی گەورەی ئەمریکی وەرگرت
- نووسینی ستوونی لە چەندین ڕۆژنامەدا هەبوو
- بەشداری چالاکی لە بزووتنەوەی مافە مەدەنییەکان کرد
- دامەزراوەی جاکی ڕۆبنسنی دامەزراند بۆ یارمەتیدانی گەنجان
دەرئەنجام
جاکی ڕۆبنسن تەنها وەرزشەوانێک نەبوو، بەڵکو پێشەنگێکی کۆمەڵایەتی و هێمایەکی گۆڕانکاری بوو. ئازایەتی و لێبڕاوی ئەو لە شکاندنی بەربەستی ڕەگەزپەرستی لە وەرزشی بەیسبۆڵدا، کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر کۆمەڵگای ئەمریکی هەبوو و ڕێگای بۆ گۆڕانکاری گەورەتر خۆشکرد. میراتی ئەو هێشتا زیندووە و وانەکانی ژیانی - ئازایەتی، شکۆ و خۆڕاگری لە بەرامبەر ناعەدالەتی - بۆ نەوەکانی داهاتوو بەردەوام دەبن.
لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٧٢، ڕۆبنسن لە تەمەنی ٥٣ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد، بەڵام میراتەکەی لە ڕێگەی دامەزراوەکەی و کاریگەرییە بەردەوامەکەی لەسەر وەرزش و کۆمەڵگا بەردەوامە. ژمارەی ٤٢ی ئەو لە هەموو تیمەکانی بەیسبۆڵی گەورەی ئەمریکی خانەنشین کراوە، وەک ڕێزلێنانێک بۆ میراتە مێژووییەکەی.
سەرچاوەکان
27 بینین
