ناوه‌ڕۆك
ناساندن
چۆن کوڕەکەم لە هاوڕێ خراپەکان دوور بخەمەوە، (بە عەرەبی: كيف أبعد ابني عن رفقاء السوء، بە ئینگلیزی: How to keep my son away from bad companions)، دایک و باوکەکان کێشەیان هەیە بۆ پەروەردەکردنی منداڵەکانیان بە ڕەفتارێکی باش و مامەڵەی بەڕێزانە، سەیر نییە کە ئەگەر ببینن بە دانیشتن لەگەڵ هاوڕێ خراپەکانیان لەم ڕێبازە لادەدەن، ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە کاریگەریی هاوڕێیەک لەسەر هاوڕێکەی بەهێزتر و ئاسانترە و بێ گومان هەوڵی دایک و باوک بۆ دوورخستنەوەی منداڵەکانیان لە هاوڕێ خراپەکان بە ڕووبەڕووبوونەوەیەکی ڕاستەقینە دادەنرێت چونکە بە شەوێک ئەو شتانە لەناو دەبات کە بەدرێژایی ساڵان بنیاتیان ناوە، لەم بابەتەدا باس لە ڕێگا کاریگەرەکان دەکەین بۆ تێپەڕاندنی ئەم کێشەیە.
چۆن کوڕەکەم لە هاوڕێ خراپەکان دوور بخەمەوە؟
- هەر لەسەرەتاوە گرنگی بە شوێنی نیشتەجێبوون بدە لەڕووی دراوسێی باش و ناوبانگی باشی خەڵکی گەڕەک.
- پەیوەندییەکی باش لەگەڵ کوڕەکەتدا دروست بکە تا لەلایەک هەموو ئەو شتانەت پێ بڵێت کە لە ڕۆژەکەیدا بەسەریدا دێت، لەلایەکی تریشەوە بە هاوڕێکانی بتناسێنێت لە هاوڕێی کوڕەکەت، باوکەکەش دەبێت پەیوەندی خۆی لەگەڵ باوکی هاوڕێی کوڕەکەی بەهێزتر بکات.
- بیرۆکەی دروست سەبارەت بە هاوڕێیەکی باش لە منداڵەکەدا بچێنە، باسی گرنگی هەبوونی هاوڕێیەک لە ژیانی مرۆڤدا لەگەڵیدا بکە و چیرۆک و وانەی ئەم بوارەی بۆ بگێڕەوە.
- زۆر ئاگاداربە هاوڕێکانی کوڕەکەت توڕە نەکەیت، چونکە ئەمە وا دەکات زیاتر و زیاتر پێیان بلکێت، بە تایبەت لە تەمەنی هەرزەکاریدا، یان لە منداڵیدا ئەگەر منداڵەکە سەرسەخت بێت.
- هاوڕێکانی کوڕ یان کچەکەت بانگهێشت بکە بۆ ماڵەوە، و متمانەی تەواویان پێبدە لە هەموو شتێک، بەڵام بە بێدەنگی سەیری بکە بۆ نموونە ئەگەر دەیانەوێت سەیری فیلمێک بکەن، ناوبەناو بچۆرە ژوورەوە بە مەبەستی پێشکەشکردنی شیرینی یان چایان. بۆ نموونە.
- ئەگەر هەستت کرد هاوڕێکانی کوڕەکەت قسەی ناشیرین دەکەن، ئەوە بە دایکیان بڵێن، چونکە لەوانەیە نەزانن منداڵەکانیان چی دەڵێن ئەگەر بە هۆکارێک یان هۆکارێکی تر پەیوەندی لەگەڵ خێزانی هاوڕێی منداڵەکەت قورس بوو، هەوڵبدە لێی دوور بخەیتەوە لە هاوڕێکەیەوە، وەک دۆزینەوەی جێگرەوەیەک بۆی بۆ نموونە ئەگەر کوڕەکەت پێی باشە پاشنیوەڕۆ لەگەڵ هاوڕێکەیدا بێت بە مەبەستی پشوویەک لە خوێندن، بۆ ئەوەی بتوانیت یاری بۆ منداڵەکەت بکڕیت و با یاری پێبکات ، یان یارییەکانی لەگەڵدا هاوبەش بکە، یان لەگەڵیدا بچۆرە دەرەوە بۆ سەیرانکردن لە پارکەکەدا، و فاکتەری کات بەسەربردن بۆی مسۆگەر بکە، ئەمەش ڕێگری دەکات لە ناسینی هاوڕێیەکی خراپ.
مەترسییەکانی هەڵبژاردنی هاوڕێیەکی خراپ
مرۆڤ بە سروشتی خۆی لە ژێر کاریگەری هاوتەمەنەکانیدایە و سیفەت و کردار و قسەکانیان لێ وەردەگرێت ئەگەر هەڵبژاردنەکە نەرێنی بێت، ئەوا سیفەتی هاوتەمەنەکانی لەسەر خۆی و ڕەوشتی ڕەنگدانەوەی دەبێت بەبێ ئەوەی هەستی پێبکات بۆ جگەرەکێشان، نێرگەلە، یان مامەڵەکردن تێیدا یان دزی، ئەمەش بێگومان زیان و پەشیمانی لە ڕۆحدا دروست دەکات، بۆیە هاوڕێیەتی دەگۆڕێت بۆ دوژمنایەتی و ناتەبایی و پەشیمانی هیچ سوودێکی نییە.
