ناوه‌ڕۆك
ناساندن
منداڵ تا چەند خێرا دەڕوات، (بە عەرەبی: كيف يمشي الطفل بسرعة، بە ئینگلیزی: How to walk a child quickly)، منداڵ لە تەمەنی یەک ساڵ و چوار مانگیدا قۆناغی ڕۆیشتن بە شێوەیەکی سروشتی دەست پێدەکات، بەو پێیەی جینەکانی منداڵەکە بە شێوەیەکی سروشتی بەرنامە بۆ داڕێژراون، واتە منداڵێک کە تووشی هیچ کێشەیەکی تەندروستی نەبێت، لە کاتی دیاریکراودا دەڕوات تەنانەت ئەگەر هەبووبێت ڕاهێنراو نەبوون، تەمەنی ڕۆیشتن لە منداڵێکەوە بۆ منداڵێکی تر دەگۆڕێت بەپێی تواناکانیان و پێکهاتەی جینەکانیان منداڵان هەن کە لە تەمەنێکی بچووکدا دەڕۆن، واتە لە تەمەنی هەشت یان نۆ مانگیدا، هەندێکی تریش کە بە پێ دەڕۆن لە تەمەنی درەنگدا، واتە لە تەمەنی دوو ساڵیدا منداڵ هەن کە دەخزێن و دواتر بە پێ دەڕۆن، منداڵیش هەن بەبێ ئەوەی بخزێن، بەڵام هەموو دایکێک دەتوانێت تواناکانی منداڵەکەی بەرز بکاتەوە و یارمەتی بدات لە ڕۆیشتن.
هاندانی منداڵ بۆ ڕۆیشتن
ئەو هەنگاوانە پەیڕەو بکە کە یارمەتیدەرن بۆ هاندانی منداڵەکەت بۆ ڕۆیشتن:
- منداڵەکەت هان بدە بۆ ئەوەی بوەستێت، بە پشت بەستن بە دیوارێک یان ئامڕازێک، دەبێت منداڵەکە فێری وەستان بکرێت، هەروەها دەتوانیت یاری و وێنەکێشان لەسەرئامڕازەکە.
- یارمەتی منداڵەکەت بدە کە شوێنی خۆی لە وەستانەوە بگۆڕێت بۆ دانیشتن، هەروەها شێوازی بڵاوکردنەوەی یارییەکان لەسەر زەوی بەکاربهێنە بۆ ئەوەی هەڵیبگرێت.
- سەرەتا دەستەکانی منداڵەکەت بگرە و یارمەتی بدە لە ماڵەکەدا بڕوات، کاتێکیش ڕاهات بە ڕۆیشتن، دەست بکە بە بەکارهێنانی دەستێک بۆ یارمەتیدانی.
- باشتر وایە بۆ تۆ، لە قۆناغە یەکەمەکانی ڕۆیشتنی منداڵەکەتدا، پێی ڕووت بێت بۆ ئەوەی بتوانێت بە ئاسانی و ئاسوودەیی بڕوات، هەروەها بتوانێت پێیەکانی بە توندی لەسەر زەوی ڕابگرێت.
- پێڵاوی لەسەر دابنێ و سەیری هەنگاوەکانی بکە ئەگەر بە سەختی ڕۆیشتن پێڵاوەکانی داکەنە و با بە پێی ڕووت بڕوات.
- هانی بدە لەسەر خۆی بڕوات، بۆ نموونە ئەژنۆکانت بچەمێنەرەوە و دەستەکانت بۆی درێژ بکە و بە پێکەنینەوە بانگی بکە.
- دوور بکەوەرەوە لە بەکارهێنانی عەرەبانەیەکی ڕۆیشتن کە تایەی هەیە وەک ئامرازێک بۆ یارمەتیدانی منداڵەکەت لە ڕۆیشتن، چونکە لە ڕاستیدا منداڵەکە فێری تەمبەڵی دەکات و فێری ڕۆیشتن ناکات، هەروەها ناچاری دەکات لەبری پێیەکانی تایەی بەکار بهێنێت، هەروەها ڕێگری دەکات لە گەیشتن بە منداڵەکە پێویستی بە هاوسەنگی هەیە لە ڕۆیشتن، بەربەستێک لە نێوان منداڵ و پێیەکانیدا دروست دەکات، وەک ئەوەی ناتوانێت پێیەکانی ببینێت، بەم شێوەیە لە ڕاستکردنەوەی بینراوی گرنگ لە قۆناغی فێربوونی ڕۆیشتن بێبەش دەبێت.
- ڕێگە بدە منداڵەکەت بە ئازادی و لە شوێنی فراوان و سەلامەتدا بجووڵێت، چونکە ئەمە یارمەتی دەدات ماسولکەکانی بەهێز بکات لە ڕاکردن و ڕۆیشتن.
ئەو هۆکارانەی یارمەتی منداڵ دەدەن بۆ ڕۆیشتن
چەند هۆکارێک هەن کە یارمەتی منداڵان دەدەن بۆ ڕۆیشتن، لەوانە:
- منداڵ دەبێت بەر خۆر بکەوێت بۆ بەدەستهێنانی ڤیتامین D، کە گرنگە بۆ دروستکردنی ئێسکەکانی منداڵ بە باشی و پاراستنی لە نەخۆشی ئێسک، پێویستە منداڵەکە لە بەیانیاندا بەر لە کاتژمێرەکانی دە، یان دوای چواری پاشنیوەڕۆ بەر خۆر بکەوێت.
- خۆراکدانی منداڵ بە بڕێکی پێویست لە کالیسیۆم ئەو خۆراکانەی کە دەوڵەمەندن بە کالیسیۆم بریتین لە شیر و وەرگیراوەکانی، کە گونجاوە لەگەڵ تەمەنی منداڵەکەدا شیری بەهێزکراو و وەرگیراوەکانی.
- لە مانگی حەوتەمدا دەبێت منداڵەکە بە تەنیا دابنیشێت و یارییە گونجاوەکانی بۆ دابین بکرێت.
