نامەکانی سمکۆی شکاک

له‌لایه‌ن: - ڕێبین ئیسماعیل مەحموود ڕێبین ئیسماعیل مەحموود - به‌روار: 2024-08-07-17:38:00 - کۆدی بابەت: 13930
نامەکانی سمکۆی شکاک

ناوه‌ڕۆك

پێشەکی

سمکۆی شکاک، وەک سەرکردەیەکی سیاسی و سەربازی، گرنگییەکی زۆری بە دیپلۆماسی و پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان دەدا. لەم چوارچێوەیەدا، ئەو چەندین نامەی بۆ دەوڵەتان، کەسایەتییە کوردەکان و ناکوردەکان ناردووە. ئەم نامانە بەڵگەی گرنگن بۆ تێگەیشتن لە بیر و هزری سیاسی سمکۆ و ستراتیژیەتی دیپلۆماسی ئەو. با بە وردی چاوێک بە نامەکانیدا بخشێنین:

نامەکان بۆ دەوڵەتان 

أ. نامە بۆ بەریتانیا:
سمکۆ چەندین نامەی بۆ بەرپرسانی بەریتانی نارد، لەوانە:

- نامەیەک بۆ مەیجەر نۆئێل (Major Noel) لە ساڵی ١٩١٩: لەم نامەیەدا، سمکۆ داوای پشتگیری بەریتانیای کرد بۆ دامەزراندنی دەوڵەتێکی کوردی سەربەخۆ. ئەو جەختی لەسەر مافی چارەی خۆنووسینی گەلی کورد کردەوە و باسی لە گرنگی ستراتیژی کوردستان کرد لە ناوچەکەدا.

- نامەیەک بۆ سێر پێرسی کۆکس (Sir Percy Cox) لە ساڵی ١٩٢٠: لەم نامەیەدا، سمکۆ داوای یارمەتی سەربازی و سیاسی لە بەریتانیا کرد و پێشنیاری هاوپەیمانێتی لەگەڵ بەریتانیادا کرد دژی دەوڵەتی ئێران.

ب. نامە بۆ ڕووسیا:
سمکۆ هەوڵی دا پەیوەندی لەگەڵ ڕووسیاش دروست بکات. لەوانە:

- نامەیەک بۆ کۆنسوڵی ڕووسیا لە ورمێ لە ساڵی ١٩٢١: لەم نامەیەدا، سمکۆ داوای پشتگیری ڕووسیای کرد بۆ بزووتنەوەکەی و پێشنیاری هاوکاری دژی هێزەکانی ئینگلیز لە ناوچەکەدا کرد.

ج. نامە بۆ تورکیا:
سمکۆ هەوڵی دا پەیوەندی لەگەڵ حکومەتی نوێی تورکیاش دروست بکات:

- نامەیەک بۆ مستەفا کەمال ئەتاتورک لە ساڵی ١٩٢٢: لەم نامەیەدا، سمکۆ پیرۆزبایی سەرکەوتنی شۆڕشی تورکی کرد و داوای پشتگیری بۆ مافەکانی کورد کرد.( لەم کاتەدا کەمال ئەتاتورک هێشتا نیازە گڵاوەکانی بەرامبەر بە کورد دەرنەخستبوو)

نامەکان بۆ کەسایەتییە کوردەکان

سمکۆ پەیوەندی بەردەوامی لەگەڵ سەرکردە و کەسایەتییە کوردەکانی ناوچەکانی تری کوردستان هەبوو. لەوانە:

أ. نامە بۆ شێخ مەحموودی حەفید:
- لە ساڵی ١٩١٩، سمکۆ نامەیەکی بۆ شێخ مەحموود نارد و داوای هاوکاری و یەکگرتنی هەوڵەکانی کرد بۆ دامەزراندنی دەوڵەتێکی کوردی.

ج. نامە بۆ سەرۆک هۆزەکانی کورد:
- سمکۆ نامەی بۆ زۆربەی سەرۆک هۆزە کوردەکانی ناوچەکە دەنارد و داوای یەکگرتن و هاوکاری لێدەکردن.

نامەکان بۆ کەسایەتییە ناکوردەکان

سمکۆ هەوڵی دەدا پەیوەندی لەگەڵ کەسایەتییە ناکوردەکانی ناوچەکەش دروست بکات، لەوانە:

أ. نامە بۆ مار شیمعون، سەرۆکی ئاشوورییەکان:
- لە سەرەتای خەباتیدا، سمکۆ هەوڵی دا پەیوەندی دۆستانە لەگەڵ مار شیمعون دروست بکات و نامەی بۆ نارد بۆ دروستکردنی هاوپەیمانێتی.

ب. نامە بۆ سەرکردە ئەرمەنییەکان:
- سمکۆ هەوڵی دا پەیوەندی لەگەڵ سەرکردە ئەرمەنییەکانیش دروست بکات و نامەی بۆ ناردن بۆ دۆزینەوەی هاوبەشییەکان لە خەباتیاندا.

تایبەتمەندییەکانی نامەکانی سمکۆ

١. زمانی دیپلۆماسی: سمکۆ لە نامەکانیدا زمانێکی دیپلۆماسی بەکار دەهێنا و هەوڵی دەدا بە شێوەیەکی پڕۆفیشناڵ گفتوگۆ بکات.

٢. ڕوونی ئامانج: لە زۆربەی نامەکانیدا، سمکۆ بە ڕوونی باسی لە ئامانجی سەرەکی خۆی دەکرد کە دامەزراندنی دەوڵەتێکی کوردی سەربەخۆ بوو.

٣. لێکدانەوەی سیاسی: نامەکانی سمکۆ نیشانەی تێگەیشتنێکی قووڵ بوون لە دۆخی سیاسی ناوچەکە و جیهان.

٤. داواکاری یارمەتی: لە زۆربەی نامەکانیدا، سمکۆ داوای یارمەتی سەربازی، سیاسی یان دارایی دەکرد.

٥. پێشنیاری هاوپەیمانێتی: سمکۆ زۆر جار پێشنیاری هاوپەیمانێتی و هاوکاری دەکرد لە بەرامبەر پشتگیریکردنی دۆزی کورد.

کۆتایی

نامەکانی سمکۆی شکاک بەڵگەی گرنگن بۆ تێگەیشتن لە بیر و هزری سیاسی ئەو و ستراتیژیەتی دیپلۆماسی بزووتنەوەی کوردی لەو سەردەمەدا. ئەم نامانە نیشانی دەدەن کە سمکۆ، سەرەڕای ئەوەی سەرکردەیەکی سەربازی بوو، هەوڵی دەدا لە ڕێگای دیپلۆماسییەوە پشتگیری بۆ دۆزی کورد بەدەست بهێنێت. هەرچەندە زۆربەی ئەم هەوڵانە بە ئەنجامی دڵخواز نەگەیشتن، بەڵام دەرخەری دوور بینی و تێگەیشتنی قووڵی سمکۆ بوون لە سیاسەتی نێودەوڵەتی و ناوچەیی.



131 بینین