ناوه‌ڕۆك
ناساندن
له دەستدانی بیستن چییە؟ (بە عەرەبی: ما هو فقدان السمع؟، بە ئینگلیزی: ?What is hearing loss)، لەدەستدانی بیستن باو و ئاساییە بەتایبەتی لەگەڵ تەمەنتدا، واتا گەر تەمەنت بەرەوە هەڵچوون چوو ئەوا چاوەڕێی کەم بوونی بیستنت بکە، بەڵام ئەگەر تەمەنێکی کەمت هەبوو و کێشە لە بیستنتدا هەبوو ئەوا سەردانی پزیشکی گشتی بکە چونکە دەکرێت بەهۆی شتێکەوە بێت کە بە ئاسانی چارەسەر بکرێت.
نیشانەکانی لەدەستدانی بیستن
هەمیشە ئاسان نییە بزانیت کە ئایا توانای بیستنت بەهۆی چییەوە لەدەست داوە، هەندێک کات توانای بیستن لەدەست دەدەیت بەهۆی هۆکارێکی زۆر ئاسایی و چارەسەرەکەشی زۆر ئاسانە، بەڵام هەندێک کات بە بپێچەوانەشەوەیە. نیشانە باوەکانی لەدەستدانی بیستن بریتین لە:
- سەختی بیستنی کەسانی تر بە ڕوونی و تێنەگەیشتن لە قسەکانیان، بە تایبەت لە شوێنە ژاوەژاوەکاندا.
- داواکردن لە خەڵک کە قسەکانیان دووبارە بکەنەوە.
- گوێگرتن لە مۆسیقا یان سەیرکردنی تەلەفزیۆن بە دەنگی بەرزتر لەوەی کە خەڵکی تر پێویستیان پێیەتی.
- کێشەی بیستن لە کاتی تەلەفۆن.
- بەزەحمەت بەردەوام بیت لە گفتوگۆیەکدا.
- هەستکردن بە ماندوێتی یان سترێس بەهۆی ناچاربوون بە تەرکیزکردن لەکاتی گوێگرتن.
هەروەها لەوانەیە هەندێک جار ڕەنگە کەسێکی تر پێش ئەوەی تۆ هەست بە کێشەکانی بیستنەکەت بکات.
هۆکارەکانی لەدەستدانی بیستن
زۆر هۆکاری ئەگەری هەیە بۆ لەدەستدانی بیستن. لەوانەیە بەهۆی شتێکەوە بێت کە دەتوانرێت چارەسەر بکرێت یان هەمیشەیی بێت. لەوانەیە نیشانەکانت بیرۆکەیەکت پێبدات کە هۆکارەکەی چییە، بەڵام هەوڵمەدە خۆت دەستنیشانی بکەیت و سەردانی پزیشکی گشتی بکە بۆ وەرگرتنی ئامۆژگاری.
چارەسەرەکان بۆ لەدەستدانی بیستن
چارەسەری لەدەستدانی بیستن بەندە بەوەوە کە هۆکارەکەی چییە. هەندێک جار لەوانەیە پزیشکی گشتی بتوانێت هۆکارەکەی چارەسەر بکات، بۆ نموونە:
- هەوکردنی گوێ لەوانەیە بە دژە زیندەییەکان چارەسەر بکرێت.
- کۆبوونەوەی بەکتریایی گوێ لەوانەیە بە قەترەی گوێ چارەسەر بکرێت یان لاببرێت.
ئەگەر لەدەستدانی بیستنەکەت بەهۆی شتێکەوە نەبێت کە پزیشکی گشتی بتوانێت چارەسەری بکات، لەوانەیە تۆ ڕەوانەی پزیشکی پسپۆڕی بیستن بکات بۆ پشکنین و چارەسەری زیاتر.
ئامێری بیستن و چاندن چییە؟
ئەگەر لەدەستدانی بیستنی هەمیشەییت هەبوو، زۆرجار پزیشکی پسپۆڕ ئامێری بیستنت بۆ پێشنیار دەکات. ئەمانە توانای بیستنەکەت تەواو ناکەن، بەڵکو دەنگەکان بەرزتر و ڕوونتر دەکەنەوە. ڕەنگە هەندێک کەس پێویستیان بە چاندنی بیستن هەبێت. ئەمانە ئەو ئامێرانەن کە بە لاسەرتەوە دەبەسترێنەوە یان لە قووڵایی ناو گوێتدا دادەنرێن.
ئەو شتانەی کە دەتوانیت بیکەیت ئەگەر تووشی لەدەستدانی بیستن بوویت
ئەگەر لەدەستدانی بیستنت هەیە، کۆمەڵێک شت هەیە کە دەتوانیت بیکەیت بۆ ئەوەی یارمەتیت بدات لە پەیوەندیکردن لەگەڵ کەسانی دیکە و دوورکەوتنەوە لە زیانێکی زیاتر بە بیستنەکەت.
- کەمکردنەوەی ژاوەژاوی پاشبنەما یان گواستنەوە بۆ شوێنێکی ئارامتر لەکاتی قسەکردن لەگەڵ کەسانی تر.
- ڕووبەڕووی خەڵک ببەوە کاتێک قسەت لەگەڵ دەکەن، بۆ ئەوەی بتوانیت دەم و دەربڕینی دەموچاو و ئاماژەکانیان ببینیت.
- داوا لە خەڵک بکە کە قسەکانیان دووبارە بکەنەوە، هەروەها بە هێواشی قسە بکەن یان شتەکان بنووسن ئەگەر پێویست بوو.
- لەکاتی بەرکەوتنی دەنگی بەرزدا پارێزەری گوێچکە بەکاربهێنە.
- هەروەها زۆر بە دەنگی بەرز گوێ لە مۆسیقا مەگرە و دەنگەکە دەبێت تەنها ئەوەندە بەرز بێت کە بە ئاسوودەیی بیبیستیت.
- پەنجەکانت یان هیچ شتێک مەخەرە ناو گوێچکەکانتەوە، تەنانەت ئەگەر پێشت وابێت کە گوێکانت گیرابن و شتی تێدا بێت.
لەدەستدانی بیستن لە گەورەکاندا
ئەو کەسانەی تەمەنیان لە سەرووی ٥٠ ساڵەوەیە، ڕەنگە بە تێپەڕبوونی ساڵان وردە وردە تووشی لەدەستدانی بیستنیان ببن بەهۆی گۆڕانکارییەکانی پەیوەست بە تەمەن لە گوێ یان دەماری بیستن. زاراوەی پزیشکی بۆ لەدەستدانی بیستن بەهۆی تەمەنەوە بریتییە لە presbycusis. ڕەنگە هەبوونی پرێسبیکوزیس وا بکات کەسێک بەرگەی دەنگە بەرزەکان بگرێت یان گوێی لە قسەکانی کەسانی تر بێت. هۆکارەکانی تری لەدەستدانی بیستن لە گەورەکاندا بریتین لە:
- ژاوەژاوی بەرز
- بۆماوەیی
- برینی سەر و ناو گوێ
- نەخۆشی
- هەندێک دەرمانی بە ڕەچەتە
- کێشەکانی سوڕی خوێن وەک بەرزی پەستانی خوێن.
تاقیکردنەوەی بیستنی بنەڕەتی
زۆربەی گەورەکان دوایین تاقیکردنەوەی بیستنیان وەرگرت کاتێک لە قۆناغی سەرەتایی بوون. بیرۆکەیەکی باشە کە کاتێک گەورە بوویت لانیکەم جارێک لە کاتی فیزیکی ساڵانەدا توانای بیستنەکەت پشکنین بۆ بکرێت. ئەم تاقیکردنەوە دەبێتە تاقیکردنەوەی بنەڕەتیت، بۆ ئەوەی دواتر ئەگەر تووشی لەدەستدانی بیستن بوویت، پزیشکی بیستنەکەت دەتوانێت بیستنی ئێستات بەراورد بکات لەگەڵ هێڵی بنەڕەتیت بۆ هەڵسەنگاندنی توندی لەدەستدانی بیستنەکەت بۆ ئەوەی بتوانیت بە شێوەیەکی گونجاو چارەسەرت بۆ بکرێت.
