ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
سام واڵتن (١٩١٨-١٩٩٢) یەکێک بوو لە گەورەترین و سەرکەوتووترین بازرگانەکانی سەدەی بیستەم. توانی لە ماوەی ٣٠ ساڵدا فرۆشگایەکی بچووکی شارۆچکەیەک بگۆڕێت بۆ گەورەترین کۆمپانیای پەرچوونی جیهان. ئەم ڕاپۆرتە چیرۆکی ژیان و سەرکەوتنەکانی سام واڵتن دەخاتە ڕوو، لە سەردەمی منداڵیەوە تا دەگاتە دوا ساتەکانی ژیانی.
سەردەمی منداڵی و خوێندن
سام واڵتن لە ٢٩ی مارسی ١٩١٨ لە کینگفیشەر، ئۆکلاهۆما لەدایک بوو. لە خێزانێکی ناوەندی گەورە بوو کە باوکی تۆماس واڵتن وەک بانکدار و جووتیار کاری دەکرد. قەیرانی ئابووری گەورە کاریگەری لەسەر خێزانەکەیان هەبوو و ناچار بوون بۆ دۆزینەوەی کار بگوێزنەوە بۆ چەندین شوێنی جیاواز.
لە منداڵیەوە سام فێری بەهای کارکردن و پاشەکەوت بوو. ڕۆژنامەی دەفرۆشت و شیری مانگای دەدۆشی بۆ یارمەتیدانی خێزانەکەی. لە قوتابخانە قوتابیەکی زیرەک بوو و لە وەرزشیشدا بەهرەمەند بوو. لە ساڵی ١٩٣٦دا بووە یەکەم کەسی خێزانەکەی کە چووە زانکۆ.
سەرەتای ژیانی کار
دوای تەواوکردنی خوێندن لە زانکۆی میسوری، سام واڵتن وەک کارمەندی فرۆشتن لە جەی سی پێنی دەستی بەکار کرد. لەوێ فێری زۆر تەکنیکی فرۆشتن و بەڕێوەبردنی فرۆشگا بوو. لە ماوەی جەنگی دووەمی جیهانیدا خزمەتی سەربازی کرد، دواتر لە ١٩٤٥ گەڕایەوە بۆ کاری بازرگانی.
بە قەرزێکی ٢٥،٠٠٠ دۆلاری لە باوکی خێزانی ژنەکەی، یەکەم فرۆشگای بەن فرانکلینی لە نیوپۆرت، ئارکەنساس کڕی. لەوێ دەستی کرد بە تاقیکردنەوەی بیرۆکە نوێکان بۆ زیادکردنی فرۆشتن و کەمکردنەوەی تێچوون.
دامەزراندنی وۆڵمارت
لە ١٩٦٢دا، سام واڵتن یەکەم فرۆشگای وۆڵمارتی لە ڕۆجەرس، ئارکەنساس کردەوە. فەلسەفەی سەرەکی کۆمپانیاکە بریتی بوو لە دابینکردنی کەلوپەلی باش بە نرخی هەرزان بۆ خەڵکی ناوچە لادێیەکان. ستراتیژی نرخی کەم و قازانجی کەم بەڵام فرۆشتنی زۆر پەیڕەو کرد.
ستراتیژی کار و فەلسەفەی بازرگانی
سام واڵتن چەند بنەمایەکی سەرەکی هەبوو کە پەیڕەوی دەکردن:
- بەردەوام کەمکردنەوەی تێچوون
- خزمەتگوزاری باش بۆ کڕیار
- هاندانی کارمەندان و بەشداریپێکردنیان لە قازانجدا
- کۆنترۆڵکردنی باش و بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای نوێ
- کڕینی کۆ و فرۆشتنی تاک بە نرخی کەم
گەشەکردن و فراوانبوونی وۆڵمارت
لە ماوەی ١٩٦٢ تا ١٩٧٦، وۆڵمارت گەشەی کرد لە یەک فرۆشگاوە بۆ ١٧٦ فرۆشگا. لە ١٩٧٠دا کۆمپانیاکە چووە بازاڕی بۆرسەی نیویۆرک. لە ١٩٨٠کاندا، وۆڵمارت دەستی کرد بە کردنەوەی سوپەرسەنتەر کە فرۆشگای گەورەی هەمەچەشن بوون.
لە کۆتایی ژیانی سام واڵتندا، وۆڵمارت بوو بە گەورەترین کۆمپانیای تاکفرۆشیی ئەمریکا بە زیاتر لە ١،٩٠٠ فرۆشگا و داهاتی ساڵانەی ٤٣ ملیار دۆلار.
ژیانی تایبەتی و بنەماڵەیی
سام واڵتن لە ١٩٤٣دا هەڵەن ڕۆبسۆنی هێنا و چوار منداڵیان بوو: ڕۆب، جۆن، جیم و ئەلیس. سەرەڕای دەوڵەمەندیە زۆرەکەی، ژیانێکی سادەی هەبوو. بە پیکاپێکی کۆن دەهات و دەچوو و لە خانوویەکی ئاسایی دەژیا.
حەزی لە ڕاوی کەوبوو، و حەزی لە وەرزش و چالاکی دەرەوە دەکرد. زۆربەی کاتی لە گەشت بۆ سەردانی فرۆشگاکان بەسەر دەبرد و پەیوەندی نزیکی لەگەڵ کارمەندەکانی هەبوو.
میرات و کاریگەری
سام واڵتن لە ٥ی نیسانی ١٩٩٢ کۆچی دوایی کرد، بەڵام میراتەکەی بەردەوامە. وۆڵمارت ئێستا گەورەترین کۆمپانیای جیهانە لە ڕووی داهاتەوە و زیاتر لە ٢.٣ ملیۆن کارمەندی هەیە. خێزانی واڵتن لە دەوڵەمەندترین خێزانەکانی جیهانن.
بنەماکانی کار کە سام واڵتن داینان - وەک خزمەتگوزاری باشی کڕیار، نرخی کەم، و بەڕێوەبردنی وردی تێچوون - بوونەتە نموونە بۆ کۆمپانیاکانی تر. هەروەها سیستەمی بەشداریپێکردنی کارمەندان لە قازانج کە ئەو دایهێنا، کاریگەری لەسەر شێوازی بەڕێوەبردنی مۆدێرن هەبووە.
کۆتایی
سام واڵتن نموونەیەکی بەرجەستەی خەونی ئەمریکییە - کەسێک کە لە دۆخێکی سادەوە بە کارکردنی سەخت و بیرۆکەی داهێنەرانە توانی گەورەترین کۆمپانیای جیهان دروست بکات. سەرکەوتنەکەی نیشانی دا کە چۆن دەکرێت بە تێگەیشتن لە پێداویستی خەڵک و پێشکەشکردنی چارەسەری گونجاو، سەرکەوتنی گەورە بەدەست بهێنرێت. میراتەکەی نەک تەنها لە قەبارەی کۆمپانیاکەیدا، بەڵکو لە کاریگەری لەسەر شێوازی بازرگانی مۆدێرن و بەڕێوەبردنی کۆمپانیا گەورەکان بەردەوامە.
سەرچاوەکان
138 بینین
