ناوه‌ڕۆك
خێرا لێدانی دڵ پە‌یوە‌ندی بە مردنی پێشوە‌خت ھە‌یە
توێژینە‌وە‌یە‌كی نوێ پە‌یوە‌ندی دە‌بینێتە‌وە لە‌نێوان خێرا لێدانی دڵ و مردنی پێشوە‌خت، واتە تاكو دڵ خێراتر لێبدات ئە‌گە‌ری زۆرترە تۆ لە ئایندە‌یە‌كی نزیكتردا گیان لە‌دە‌ستبدە‌ی.
لێدانی ئاسایی دڵ لە ھە‌ر خولە‌كێكدا و لە‌كاتی پشوودان ٦٠-١٠٠ دانە‌یە، بە‌ڵام كە‌سانی وە‌رزشكار و خاوە‌ن لێھاتووی جە‌ستە‌یی لێدانی دڵیان لە‌و ڕادە‌ییە كە‌مترە.
توێژینە‌وە‌یە‌كی نوێ كە ئە‌نجامە‌كە‌ی لە جۆرناڵی زانستیی پزیشكانی كۆمە‌ڵە‌ی كە‌نە‌دا بڵاوبووە‌تە‌وە لە خولە‌كێكدا، ئە‌گە‌ری مردنی پێشوە‌ختە بە ڕاددە‌ی ٩٪ زیاددە‌كات.
تاوە‌كو دڵێكی تە‌ندروست ھێواشتر لێبدات، كاراتر كاری خۆی دە‌كات، لێدانی دڵی كە‌سانی ئاسایی بۆ ھە‌ر خولە‌كێك ٦٠-١٠٠ دانە‌یە لە كاتی پشوودا، بە‌ڵام ئە‌وانە‌ی بە‌ھۆی وە‌رزشە‌وە لێھاتوویە‌كی زیاتری جە‌ستە‌ییان ھە‌یە، دڵیان لە‌ھە‌ر خولە‌كێك و لە‌كاتی پشوودا ٤٠ جار لێدە‌دات.
توێژینە‌وە نوێیە‌كان دە‌ڵێت لە‌كاتی پشوودان و بۆھە‌ر خولە‌كێك زیاتر لە ٨٠ جار لێبدات، ئە‌وە ئە‌گە‌ری مردنت لە ٢٠ ساڵی داھاتوودا ٤٥٪ زیاددە‌كات.
ھە‌رچی ئە‌وانە‌شن كە لێدانی دڵیان لە‌نێوان ٦٠-٨٠ لێدانە كە ھە‌ر خولە‌كێك و لە‌كاتی پشوو، ئە‌گە‌ری مردنیان لە ٢٠ ساڵی داھاتوودا ٢١٪ە.
ئە‌وانە‌ش كە لێدانی دڵیان لە خولە‌كێك و لە‌كاتی پشوودا بریتییە لە ٩٠، ئە‌وە ئە‌گە‌ری مردنی پێشوە‌ختە‌یان دووئە‌وە‌ندە‌ی كە‌سانی دیكە‌یە.
توێژینوە‌كە لە چین ئە‌نجامدراوە و ئە‌نجامی شرۆڤە‌كردنی ٤٦ توێژینە‌وە پێشووترە و تێیدا لە مردنی ٧٨ ھە‌زار كە‌س كۆڵراوتە‌وە كە ٢٥ ھە‌زاریان بە نە‌خۆشییە‌كانی دڵ گیانیان سپاردووە.
