ناوه‌ڕۆك
باسی ڕووەکی جاترە - سەعتەر
بەشی بەکارهاتووی ڕووەکەکە و گەڵاکەییەتی و ڕووەکێکی کێویە و لە وڵاتانی ناوچەی دەریای سپی ناوەراست دەڕوێت وەک ئیسپانیا و فەڕەنسا و ئیتاڵیا و جەزائیر و تونس و لوبنان و سریا و فەڵەستین و ئەوانی تر. ئێستا جۆری خۆماڵی لە هەموو وڵاتانی جیهانی هەیە و مێژووەکەی گەیشتنی بە وڵاتانی باکور دیار نییە. (گیرارد) دەڵێت لە سەدەی سیانزەم گەیشتووەتە بەڕیتانیا.
ناوی سەعتەر لاتینیە و بە مانای ئازار و دلێر دێت (Thumus) چونکە وەک پاککەرەوەیەکی بەهێزە لە فەڕەنسا سەعتەری کێوی بە توندڕەوەکانی کۆماری دەڵێن (التطرف الجمهوری). هەنگ ڕووەکی سەعتەری لا پەسەندە و چونکە بۆنی هەنگوینەکە خۆش دەکات و بۆیە لە یۆنان هەنگ لەسەر ئەو ڕووەکە بەخێودەکەن، لە سەردەمی ڕۆمەکان سەعتەر دەخرایە سەر پەنیر و عارەق تاوەکو تام و بۆنی خۆش بکات.
پێکهاتەی ڕووەکی جاترە
بریتین لە سایمۆل و فینۆل و کارڤاکۆل (phenol, Thymol, Carvacol, Menthone, Piene).
بەکارهێنان و سوودەکانی
- وەک پاککەرەوەیەک بەکاردێت بۆ کوشتنی بەکتریا و کەڕوو.
- ئازاری ڕیخۆڵە و گەدە لادەبات.
- ترشی گەدەش کەم دەکاتەوە.
- هاوکاری لەشە بۆ ئارەقە کردن کاتی نەخۆشی.
- بۆ کۆکە و هەوکردنی بۆری هەوا و سیەکان و نەخۆشیەکانی سەرما باشە.
- بۆ کەمکردنەوەی ئازاری پشت و جومگەکان باشە.
- بەکاردێت لە پیشەسازی بۆن و کرێم و مەرهەمی جوانکاری.
- سڕکەرە و بەکاردێت بۆ پاراستنی گۆشت.
- بۆ نەخۆشیەکانی پێست وەک پولەکە و ئیکزیما و زیادە هەستیاری.
- بکوژی کرمەکانە.
- بۆ نەخۆشی شەکرە باشە.
- وەک بچوککەرەوەیەکی خرۆکە سورەکانە تاوەکو بگەنە گشت شوێنێکی لەش.
- چالاکی جینسی زیاد دەکات.
- چاو بەهێز دەکات و بەرگری ئاوی سپی دەکات لەوەی کە زوو ڕوو بدات.
- چالاکی سووڕی خوێن زیاد دەکات بۆیە باشە بۆ نەخۆشی لەزە (پارکنسۆنیزم).
- هەندێک نەخۆشی دەروونی وەک هیستریا.
- سەرئێشە و ئازاری مانگانەی بێ نوێژی.
