ناوهڕۆك
ناساندن
نیشانەکانی ڤایرۆسی هێرپسی سادە یان تامێسکە (بە ئینگلیزی: Symptoms of herpis smplex simplex، بە عەرەبی: أعراض هيربيس سمبلكس) بە شێوەیەکی گشتی، ڤایرسی هێرپسی سادە کە دەبێتە هۆی تامێسکە (کە بە شێوەی برینی سووری پێست) بە نیگەرانییەکی تەندروستی گەورە دانانرێت، هەرچەندە بارودۆخێکی هەمیشەییە. هەوکردنی هێرپس دەتوانێت ببێتە هۆی هەندێک ئازار و ناڕەحەتی، بەڵام چارەسەرەکانی ماڵەوە دەتوانن یارمەتی کەمکردنەوەی ئەم نیشانانە بدەن و لەوانەیە یارمەتی چاکبوونەوەی برینەکان بدات بە خێراتر.
نیشانەکانی هێرپسی سادە
ڤایرۆسی هێرپسی سادە هەمیشە نیشانەکان دروست ناکات. هەر نیشانەیەک کە تێبینی دەکەیت و توندییەکەی بە شێوەیەکی گشتی پشت دەبەستێت بەوەی کە ئایا تووشی نەخۆشییەکی سەرەتایی یان دووبارەبوونەوە دەبیت.
نیشانە سەرەتاییەکانی ڤایرۆسی هێرپسی سادە
نیشانەکانی هەوکردنی سەرەتایی، یان ئەڵقەی یەکەم، بە شێوەیەکی گشتی لە هەر شوێنێکی جەستەوە دەردەکەون لە چەند ڕۆژێکەوە بۆ چەند هەفتەیەک دوای بەرکەوتن بە ڤایرۆسەکە. ئەڵقە سەرەتاییەکان زۆرجار نیشانەکانی ئەنفلۆنزا لەخۆدەگرن، وەک:
- تا
- هەوکردنی لیمفە گرێکان
- ئازار و ئێشی جەستە، لەوانە سەرئێشە
- ماندوێتی یان ماندوێتی نائاسایی
- لەدەستدانی ئارەزووی خواردن
- زۆر جار ئێش و ئازاری ئەندامی زاوزێ لەوانەیە ببێتە هۆی ئازار لە کاتی میزکردن
- هەروەها ئازار لە شوێنی هەوکردنەکە، لەوانەیە تێبینی هەندێک لە سووتان یان خوران بکەیت لە شوێنی هەوکردنەکە پێش ئەوەی بڵێسە بچووکە بە ئازارەکان دەربکەون. لەوانەیە یەک بڵق یان کۆمەڵەیەکی بچووک هەبێت. لە کۆتاییدا ئەم ڕووداوانە پێش ئەوەی دەست بکەن بە چاکبوونەوە دەتەقێنەوە.
ئەو هەوکردنەی کە لە ماوەی هەوکردنی سەرەتاییدا گەشە دەکات لەوانەیە تا شەش هەفتە بخایەنێت بۆ ئەوەی بە تەواوی چاک ببێتەوە. ئەم تووشبوانە هێشتا دەتوانن ڤایرۆسەکە بگوازنەوە تا ئەو کاتەی بەتەواوی چاک دەبنەوە.
نیشانە دووبارەکانی ڤایرۆسی هێرپسی سادە
هەندێک کەس کە لەگەڵ ڤایرۆسی هێرپسی سادە دەژین تەنها یەک جار تووسی نیشانەکان دەبن، لە کاتێکدا هەندێکی تر هەموو چەند مانگێک نیشانەیان هەیە.
لەو کاتەوەی جەستە دەست دەکات بە بەرهەمهێنانی دژەتەن بۆ ڤایرۆسەکە، ئەڵقە دووبارەکان زۆرجار بە تێپەڕبوونی کات کەمتر دەبن. هەروەها نیشانەی کەمتر توندیان تێدایە کە خێراتر باشتر دەبن. ئەو بڵێسەی کە دەردەکەوێت لە کاتی دووبارەبوونەوەدا لەوانەیە بە تەواوی چاک ببێتەوە لە ماوەی چەند ڕۆژێکدا نەک چەند هەفتەیەک.
هەروەها دەکرێت بڵۆقەکان کەمتر بەرچاو بن یان ئازاربەخش بن لە کاتی دووبارەبوونەوەی ئەڵقەکان. ئەگەر چەند ئەڵقەیەکت هەبووە، لەوانەیە دەست بکەیت بە تێبینی کردنی نیشانەکانی زوو لە شوێنی هەوکردنەکە. ئەم نیشانانە، کە بە شێوەیەکی گشتی چەند کاتژمێرێک یان ڕۆژێک پێش دەرکەوتنی بڵێسە دەردەکەون، دەکرێت بریتیبن لە:
- ئازار
- خوران
- سوتانەوە
- لێدان
بەکارهێنانی دەرمانی دژە ڤایرۆس هەر کە تێبینی نیشانەکان دەکەیت لەوانەیە یارمەتیدەر بێت بۆ ڕێگریکردن یان کورتکردنەوەی ئەڵقەکە.
ئایا نیشانەکان جیاوازن بەپێی شوێن؟
دەکرێت تێبینی هەمان بڵق و نیشانەی پێشبینی بکەیت، گرنگ نییە چ جۆرە ڤایرۆسێکت هەیە یان لە کوێ دەردەکەوێت. هەر دوو جۆرە جیاوازەکەی ڤایرۆسی هێرپسی سادە دی ئێن ئەیی هاوشێوەیان هەیە. تاکە جیاوازی سەرەکی، بێگومان ئەوەیە کە نیشانەکانی تێدا دەبینیت:
- ئەگەر ڤایرۆسی هێرپسی سادە کاریگەری لەسەر ئەندامی زاوزێ هەبێت، دەکرێت تێبینی ئازار یان سوتان بکەیت لە کاتی میزکردن. ئەگەر ڤایرۆسی هێرپسی سادە کاریگەری لەسەر دەم هەبێت، لەوانەیە کێشەت هەبێت لە خواردنی خۆراکی تاڵ یان ترش لە کاتێکدا کە برینی کراوەت هەیە.
- هەروەها جیاوازییەکی کەم هەیە لەو شوێنەی کە بڵێسەی دەم دەردەکەوێت، پشت دەبەستێت بەوەی کە ئایا سەرەتایین یان دووبارە دەبنەوە. لە ئەڵقەی یەکەمدا، لەوانەیە بڵێسە لەسەر دەم و لێوەکان دەربکەوێت.