شەڕی هێڵی کانساس

پێشەکی

شەڕی هێڵی کانساس یەکێک بوو لە گرنگترین و درێژترین شەڕەکانی قۆناغی کۆتایی جەنگی کۆریا. ئەم شەڕە لە بەهار و هاوینی ساڵی ١٩٥١دا ڕوویدا و بەشێک بوو لە زنجیرەیەک شەڕ کە بە "شەڕەکانی سەقامگیرکردنی بەرە" ناسراون.

پێشینە

دوای شەڕی چۆسین و پاشەکشەی هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، جەنگی کۆریا گەیشتە قۆناغێکی نوێ. لە سەرەتای ساڵی ١٩٥١دا، هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان دەستیان بە دژە هێرش کرد و توانییان بگەڕێنەوە بۆ نزیک هێڵی ٣٨. لێرەدا، فەرماندەیی گشتی بڕیاری دا هێڵێکی بەرگری دروست بکات کە بە هێڵی کانساس ناسرا.

شوێنی شەڕەکە

هێڵی کانساس بریتی بوو لە زنجیرەیەک بەرزایی و تەپۆڵکە کە لە ڕۆژئاواوە بۆ ڕۆژهەڵات درێژ دەبووەوە، لە نزیک پارێزگای هوانگهای (Hwanghae) لە ڕۆژئاواوە تا دەگەیشتە کەناری دەریای ڕۆژهەڵات. ئەم هێڵە نزیکەی ٢٠-٣٠ کیلۆمەتر لە باکووری هێڵی ٣٨ هەڵکەوتبوو.

لایەنەکانی شەڕ

١. هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان: بە سەرکردایەتی ئەمریکا، لەگەڵ بەشداری هێزەکانی کۆریای باشوور، بەریتانیا، کەنەدا، ئوسترالیا و چەندین وڵاتی تر.
٢. هێزەکانی چین و کۆریای باکوور: بە سەرکردایەتی جەنەراڵ پێنگ دێهوای (Peng Dehuai) چینی.

ڕەوتی شەڕەکە

١. هێرشی بەهارە: لە مانگی نیساندا، هێزەکانی چین و کۆریای باکوور دەستیان بە هێرشێکی گەورە کرد بۆ شکاندنی هێڵی کانساس.
٢. بەرگری سەخت: هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بەرگرییەکی بەهێزیان کرد و توانییان پێش بە پێشڕەوی دوژمن بگرن.
٣. دژە هێرش: لە مانگی ئایاردا، هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان دەستیان بە دژە هێرش کرد و توانییان هەندێک لە ناوچە لەدەستچووەکان بگەڕێننەوە.
٤. هێرشی هاوینە: لە مانگی حوزەیراندا، هێزەکانی چین و کۆریای باکوور هێرشێکی تریان ئەنجامدا، بەڵام سەرکەوتوو نەبوون لە شکاندنی هێڵی کانساس.

تایبەتمەندییەکانی شەڕەکە

١. بەکارهێنانی چەکی قورس: هەردوو لا بە شێوەیەکی بەرفراوان تۆپخانە و تانکیان بەکارهێنا.
٢. شەڕی خەندەق: بەشێکی زۆری شەڕەکە لە خەندەق و پەناگە بەرگرییەکاندا ئەنجام درا.
٣. ڕۆڵی هێزی ئاسمانی: هێزی ئاسمانی نەتەوە یەکگرتووەکان ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە پشتیوانیکردنی هێزە زەمینییەکان.
٤. بەشداری نێودەوڵەتی: ژمارەیەکی زۆر لە وڵاتانی هاوپەیمان بەشدارییان لەم شەڕەدا کرد.

دەرەنجامەکان

١. سەقامگیرکردنی بەرە: شەڕی هێڵی کانساس بووە هۆی سەقامگیربوونی بەرەی جەنگ نزیک هێڵی ٣٨.
٢. زیانی گیانی: هەردوو لا زیانی گەورەیان بەرکەوت. ژمارەی دەقیقی قوربانییەکان ناڕوونە، بەڵام دەخەمڵێندرێت بە دەیان هەزار کەس.
٣. گۆڕانی ستراتیژی جەنگ: دوای ئەم شەڕە، هەردوو لا گەیشتنە ئەو بڕوایەی کە سەرکەوتنی سەربازی تەواو زەحمەتە.
٤. دەستپێکردنی وتووێژەکانی ئاشتی: شکستی هەردوو لا لە بەدەستهێنانی سەرکەوتنی یەکلاکەرەوە بووە هۆی دەستپێکردنی وتووێژەکانی ئاشتی لە پانمۆنجۆم.

کاریگەری درێژخایەن

شەڕی هێڵی کانساس ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە دیاریکردنی شێوەی کۆتایی جەنگی کۆریا. ئەم شەڕە نیشانی دا کە هیچ لایەک ناتوانێت سەرکەوتنی سەربازی تەواو بەدەست بهێنێت، کە ئەمەش ڕێگەی خۆشکرد بۆ دەستپێکردنی وتووێژەکانی ئاشتی. هەروەها، ئەم شەڕە بووە هۆی گۆڕانکاری لە تاکتیک و ستراتیژی سەربازی، بەتایبەت لە بواری بەرگری و بەکارهێنانی هێزی ئاسمانی.

لە کۆتاییدا، شەڕی هێڵی کانساس وەک یەکێک لە گرنگترین و خوێناویترین شەڕەکانی جەنگی کۆریا دەمێنێتەوە. ئەم شەڕە نەک تەنها ڕەوتی جەنگەکەی دیاری کرد، بەڵکوو کاریگەری قووڵی لەسەر شێوەی کۆتایی هاتنی جەنگەکە و دابەشبوونی درێژخایەنی نیمچە دوورگەی کۆریا هەبوو.