ناوه‌ڕۆك
ناساندن
باشترین خۆراکەکان بۆ پێست (بە ئینگلیزی; The best foods for the skin، بە عەرەبی; أفضل الأطعمة للبشرة)، بۆ ئەوەی یارمەتی پێستت بدەیت دەتوانیت بە ئاسانی ئەم خۆراکانە لە ژەمی خواردنت بەکار بهێنیت و سوودیان لێ وەرگریت. خواردنی تەندروست تەنها مەبەست لێی دابەزاندنی کێش نییە بەڵکو زۆر زیاتر، پاراستن و بەخێوکردنی ئەو ئەندامانەیە کە جەستەت بە چالاکی دەهێڵنەوە. لێرەدا تەنها مەبەست ئەندامەکانی وەک دڵ و مێشک و گورچیلە نییە، پێستت یەکێکە لە ئەندامە گرنگەکان و کاریگەر دەبێت بەو خۆراکانەی کە دەیخۆیت. هەڵبژاردنی خۆراکی هەڵە لەوانەیە ببێتە هۆی زیان یاخود خراپتربوونی نەخۆشییە جۆراوجۆرەکانی پێست وەک زیپکە، هەوکردنی پێست، بەڵەکەی و سەدەفییەی پێست و تەنانەت شێرپەنجەی پێست. بە جێکردنەوەی ئەو خواردنانە لە ژەمە خۆراکییەکانتدا دەتوانیت کاریگەرییەکی زۆرییان ببینیت لەسەر تەندروستی پێستت لە هەموو کاتێک دا.
باشترین خۆراک بۆ پێست
باشترین خۆراکەکان بۆ پێست بە شێوەیەکی تریش بۆ جەستە بەسوودن و باشترین بەشیشیان ئەوەیە کە تامی خۆش دەدەن و بە ئاسانی دەتوانی زیادیان بکەیت بۆ خواردنی ڕۆژانە. ئەمانەی خوارەوە چەند خۆراکێکن بۆ پێستێکی تەندروست:
ئەڤۆکادۆ
ئەڤۆکادۆ لە لیستی خۆراکە تەندروستەکانی پێست دایە. ڤیتامین C و E و لووتین و چەوری ناتێری تێدایە، کە هەموویان بەشدارن دروستکردنی پێکهاتەیەکی گرنگ بۆ پێست. چەوری ناو ئەڤۆکادۆ یارمەتی لەش دەدات بۆ ئەوەی ڤیتامینەکانی تری پێست تەندروستتر هەڵمژێت وەک A، D، E و K. لە لێکۆڵینەوەیەکی نوێدا کە لە سەنتەری UCLA بۆ خۆراکی مرۆڤ ئەنجامدراوە، دەرکەوتووە کە خواردنی ئەڤۆکادۆ بە شێوەیەکی بەرچاو ڕێژەی پێست و بەهێزی پێست زیاد دەکات و کارۆتینۆیدەکانی بەرەنگاربوونەوەی شێرپەنجە لە لەشدا زیاد دەکات.
ماست
ماست بە شێوەیەکی گشتی بە خۆراکی تەندروستی ڕیخۆڵە ناسراوە بەهۆی ئەو پرۆبایۆتیکانەی کە زۆربەی ماست تێیدایە. بەڵام ئەوەی کە زۆرێک لە خۆشەویستانی ماست لەوانەیە نەیزانن ئەوەیە کە ئەمە خۆراکێکە بۆ پێستی تەندروست. چونکە لێرەدا دەکرێت پەیوەندییەک هەبێت لە نێوان تەندروستی ڕیخۆڵە و هەوکردن و پەیوەندییەک لە نێوان هەوکردنەکە و هەندێک حاڵەتی دیاریکراوی پێست وەک ئەکزیما و وشکە بیرۆ، هەوکردنی پێست بەڵەکی و سەدەفییەی هەبێت. هەوڵبدە ماست لە ژەمەخۆراکەکانت دا دابنێیت بەبێ زیادکردنی شەکر، چونکە شەکر هۆکاری هەوکردنە و لەوانەیە کاریگەری دژە هەوکردنی پرۆبایۆتیکەکان کەم بکاتەوە.
کێوی
کێوی ڕێژەیەکی زۆری ڤیتامین C هەیە، کە ماددە خۆراکییەکی گرنگە بۆ تەندروستی پێست. کێوی زیانەکان سنووردار دەکات کە لە بەرکەوتنی تیشکی سەروو بنەوشەییەوە (UV) دروستدەبن و ڕێکخستنی پێکهێنانی کۆلاجین لە لەشدا سنووردار دەکات هەروەها ڕادیکاڵە ئازادەکان سنووردار دەکات و لەگەڵ ئەمانەش دەتوانێت یارمەتی پێست بدات تا شێدارتر بێت. یەک ژەمی کێوی زۆربەی ڤیتامین Cی پێشنیارکراوی ڕۆژانەی تێدایە. زیادکردنی تەنانەت یەک کێوی لە ڕۆژێکدا لە زەڵاتە یان تەنانەت وەک شیرینی هەنگاوێکە بەرەو پێستێکی نەرمتر.
ماسی چەوری
ماسی ئاوە ساردەکان وەک هێرینگ و ماکێرێل و سەلەمۆن و تۆنا بڕێکی زۆر ترشی چەوری ئۆمیگا ٣ و کۆ ئەنزیمی Q10 (CoQ10)ی تێدایە. هەردووکیان ڕۆڵێکی گرنگیان هەیە لە تەندروستی پێست بە پاراستنی هاوسەنگی. ئۆمیگا ٣ دیواری پێست باشتر دەکات، هەوکردنی سەروو بنەوشەیی کەم دەکاتەوە، هەروەها وشکێتی پێست کەم دەکاتەوە و ڕێگری لە شێرپەنجە دەکات. CoQ10 دژی ڕادیکاڵە ئازادەکان دەجەنگێت، کە نیشانەکانی پیربوون و ئەگەری شێرپەنجەی پێست کەم دەکاتەوە.
زەیتی زەیتوون
یەکێکی دیکە لە بەرگریکارەکانی دژی هەوکردن، زەیتی زەیتوونە کە دژە ئۆکسان و ڤیتامینەکانیش لەخۆ دەگرێت، وەک ڤیتامین E و ڤیتامین K. ڤیتامین E یارمەتی پێست دەدەن تا لە ڕادیکاڵە ئازادەکان بیپارێزێت، بۆیە زیان و ئەگەری شێرپەنجەی پێست کەم دەکاتەوە. ڤیتامین K بریتییە لە هۆکاری خوێن مەین (یارمەتیدەرە لە نەخۆشی خوێن) و یارمەتی ڕێکخستنی ئاستی کالسیۆم دەدات. بۆ پێست، ئەمە واتای کەمکردنەوەی بازنەی تاریکی ژێر چاو و چاکبوونەوەی باشتر دەگەیەنێت. هەروەها زەیتی زەیتوون پڕە لە ترشە چەورییە سوودبەخشەکان، بەتایبەتی ترشی ئۆمیگا ٩، کە یارمەتی پاراستنی شێ و جیڕی و توانستی کشانی پێست دەدات، هەوکردن کەم دەکاتەوە و یارمەتی لەش دەدات ڤیتامین E هەڵمژێت.
بندوق
بندوق، وەک گوێز، بستە و جۆروکانی تری چەرەزات، سەرچاوەیەکی دیکەی ڤیتامین Eن. لە ڕاستیدا، هەندێک جار بە "سەرچاوەیەکی تەواو" لە ڤیتامین E ناودەبرێن. هاوبەشکردنی سوودی هاوشێوە وەک زەیتی زەیتوون، بندوق خواردنێکی جۆراوجۆرە کە دەتوانرێت زیاد بکرێت بۆ چێشتە جۆراوجۆرەکان، هەروەها خواردنێکی شیرین یان تەنانەت دەتوانرێت وەک جێگرەوەی گۆشت بەکاربهێنرێت.
شلیک
سەرچاوەیەکی دەوڵەمەندی ڤیتامین C و دژە ئۆکسان (پۆلیفینۆڵ)ـە، شلیک خواردنێکی دیکەیە کە دەتوانرێت بۆ سیستەمی خۆراکی پێست زیادبکرێت و سوودی لێ ببینرێت. ئەم خۆراکە بچووکە شیرینە یارمەتی بەرهەمهێنانی کۆلاجین دەدات، شەڕی ڕادیکاڵە ئازادەکان دەکەن، وشکێتی پێست کەم دەکاتەوە و نیشانەکانی پیربوون کەم دەکاتەوە. ئەوەش بە خراپی ئەم میوەیە دانانرێت کە شلیک هەرزان و ئاسانە بۆ گەشەکردن یان کڕین لە هەر فرۆشگایەکی خۆراک یان بازاڕی جوتیاران کاتێک وەرزییانە. دەتوانیت بۆ دانەوێڵە و زەڵاتە زیادیان بکەیت، یان تەنها وەک چارەسەرێک بیخۆیت.
تەماتە
تەماتە دەوڵەمەندە بە ڤیتامین C و ڤیتامین K، بەڵام لیکۆپین لە هەردووکیان جیاوازترە. لیکۆپین دژە ئۆکسانێکە کە یارمەتیدەرە بۆ ڕێگریکردن لە زیانی بەرکەوتنی پێست بە تیشکی خۆر. هەندێک لێکۆڵینەوە دەریدەخەن کە لیکۆپین دەتوانێت سووتانی خۆر کەم دەکاتەوە. تەماتە خواردنێکە کە دەتوانرێت زۆر بە جۆراوجۆرە وەک خاوی یان کوڵێنراو بخۆردرێت و زیاد بکرێت بۆ ژەمەکان بە شێوەی جۆراوجۆری وەک تەماتە و کەچەپ و سۆپی تەماتە و زیاتریش.
تۆوی کەتان
تۆوی کەتان دەوڵەمەندە لە ترشە چەورییەکانی ئۆمیگا ٣ و ماددەیەکی کیمیایی کە پێی دەوترێت لیگانس. ئۆمیگا ٣ سوودی جۆراوجۆری دژە هەوکردنی پێست پێشکەش دەکات، هەروەها لیگانس ناسراوە بەوەی بۆ هاندانی بەرهەمهێنانی کۆلاجین دەدات و ڕۆڵی هەیە لە کەمکردنەوەی هەوکردن. بۆ بینینی زۆرترین سوود لە تۆوی کەتان، پسپۆڕان پێشنیاری تۆوی زەوی کەتان دەکەن بەسەر تەواوی تۆوەکەدا چونکە تۆوی کەتان خێراتر هەرس دەکرێت. تێکەڵەی تۆوی کەتان زەوی زیاد بکە بۆ دانەوێڵە، سۆس یان بۆ ماست، یاخود خواردنێکی تری تەندروست بۆ پێست.
بیبەری شیرین
لەوانەیە تێبینی ئەوە بکەیت کە زۆرێک لە باشترین خۆراکەکان بۆ تەندروستی پێست ڤیتامین Cیان تێدایە. بیبەری شیرینیش بەدەر نییە لەمە. بیبەری سوور، سەوز و زەرد، سەرچاوەیەکی زۆری ڤیتامین Cن. هەروەها بێتا کارۆتین یان ڤیتامین Aیان تێدایە، کە بەرهەمهێنانی کۆلاجین هاندەدات. زیادکردنی بیبەری شیرین بۆ ژەمە خۆراکییەکەت لەوانەیە یارمەتیدەر بێت بۆ کەمکردنەوەی نیشانەکانی پیربوون و دەبێتە هۆکارێکی باشی نەرمتربوونی پێست و جوانتربوونی.
شۆکۆلاتەی تاریک
شۆکۆلاتەی تاریک خواردنێکی تەندروستی پێستە. پڕە لەو دژە ئۆکسانەی کە پێی دەوترێت فلاڤانۆل و پارێزگاری لە زیانی تیشکە زیان بەخشەکانی خۆر دەکات. هەروەها فلاڤانۆلەکان ڕۆیشتنی خوێن بۆ پێست باشتر دەکەن، کە ئەمەش دەتوانێت لە پیربوون بتپارێزێت. بۆ کەمکردنەوەی هەوکردن کە لەوانەیە بەهۆی بەکارهێنانی زیادی شەکرەوە بێت، ڕاستەوخۆ بڕۆ و پشت بە شۆکۆلاتەی تاریک ببەستە بە تایبەت ئەوانەی ڕێژەیەکی بەرزی کاکاویان تێدایە.
شووتی
شێدارکردنەوە کلیلی سەرەکی پێستی تەندروستە، و شووتی دەتوانێت لەو ڕووەوە سوودێکی زۆر باش ببینێت چونکە شوتی لە سەدا ٩٢ی لە ئاو پێکهاتووە. هەروەها شوتی پڕە لە ڤیتامین C و ڤیتامین A و لیکۆپین. کۆبوونەوەی هەموو ئەمانە چارەسەرێکی باش دەبێت کە پیربوون کەم دەکاتەوە و بەرهەمهێنانی کۆلاجین هاندەدات و هەوکردنەکەکان کەم دەکاتەوە و هەروەها ژەمێکی گەورەی شێدارکردنەوە بۆ پێستت دابین دەکات.
