ناوه‌ڕۆك
ناساندن
قوبرس لە کوێیە؟ (بە عەرەبی: أين تقع قبرص، بە ئینگلیزی: Where is Cyprus)، دوورگەی قوبرس بەشێکە لە کیشوەری ئاسیا، نزیکەی ٨٠ کیلۆمەتر لە باشووری کەناراوەکانی تورکیا، لە باکووری ڕۆژاوای فەڵەستین، ١٠٠ کیلۆمەتر لە ڕۆژاوای سووریا، و ٧٧٠ کیلۆمەتر لە باشووری ڕۆژهەڵاتی یۆنان، دادەنرێت بە سێیەم گەورەترین دوورگەی دەریای ناوەڕاستە لە دوای سیسیلیا و سەردینیا، دوورگەی قوبرس بە دوورگەیەکی بچووکی سەربەخۆ دادەنرێت لە ڕۆژهەڵاتی دەریای ناوەڕاست، کە ڕووبەرەکەی ٩٢٥١ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە، و لە بنەڕەتدا سەر بە دوورگەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە، بەڵام بەهۆی نزیکییەوە لە ئەورووپا، بەتایبەتی یۆنان، بە بەشێک لە کیشوەری ڕۆژاوای ئەورووپا دادەنرێت، ئەمەش هۆکارێکە بۆ ئەوەی قوبرس بە شوێنێکی ستراتیژی دادەنرێت کە وایکردووە ببێتە شوێنێکی گەشتیاری چالاک، وەک چۆن خاڵی کۆبوونەوەی ٣ کیشوەری ئاسیا، ئەورووپا و ئەفریقایە.
جوگرافیای قوبرس
زەوییە شاخاوییەکان زۆربەی ڕووبەری قوبرس پێکدەهێنن، بەناوبانگترینیان چیای ترۆدۆس و چیای کیرێنیایە، یان ئەوەی بە چیای هۆنێسترا ناسراوە (کە بە یۆنانی بە واتای بەفر دێت)، بەرزترین خاڵە لە قوبرس، بەو پێیەی لە بەرزی ١٩٥٢ مەتر لە ئاستی دەریاوە هەڵکەوتووە، بەهۆی بوونی ڕاداری سەربازی بەریتانیا هاتووچۆ تێیدا قەدەغەیە. قوبرس بە هەموو زەوییەکان و زۆرێک لە کەنداوەکانی جیا دەکرێتەوە، جگە لەوەش قەزای کیرینیا نزیکەی ١٥٠ کیلۆمەتر بە درێژایی کەنارەکانی باکوور درێژ دەبێتەوە، بەرزی بەرزترین خاڵی ١٠٢٣ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە، ئاماژە بەوە دەکرێت کە چێژ لە ئاستی بەرزی ئاوی پاک و سەلامەت وەردەگرن، کە زۆربەیان خەڵاتی ئاڵای شینیان پێبەخشراوە.
دەشتی میسائۆریا لە ڕۆژاواوە تا ڕۆژهەڵاتی دوورگەکە درێژ دەبێتەوە، کە زۆرێک لە ڕووبارەکان لەم دەشتە تێدەپەڕن، بەڵام ڕووبارەکان بە درێژایی ساڵ بە بەردەوامی سەرچاوەی سەرەکی نین، بەو پێیەی ڕووبارەکان وەرزین و ڕووبارەکان لە وەرزی بارانبارینی زۆردا دەڕژێن کە ڕووباری پێدیۆس بە درێژترین ڕووبار لە قوبرس دادەنرێت، درێژییەکەی ١٠٠ کم و زیاتر لە ١٠٠ بەنداو و کۆگا لە قوبرسدا هەیە، کە نوێنەرایەتی سەرچاوەی سەرەکی ئاوی قوبرس دەکەن، جا چ بۆ بەکارهێنانی کشتوکاڵی بێت یان ناوماڵ.
کەشوهەوای قوبرس
کەشوهەوای دەریای ناوەڕاست لە قوبرس زاڵە، کە هاوین گەرم و وشکە، زستانیش باراناوییە، هاوکات وەرزی پاییز و بەهار کورتە و لەگەڵ چەندین گۆڕانی خێرای کەشوهەوادا دەبێت، هەروەها بارانبارین لە وەرزی زستان و پاییزدا زۆر توند دەبێت، تێکڕای بارانبارینی ساڵانە نزیکەی ٥٠٠ ملیم، و کەمترین ڕێژەی نزیکەی ٣٥٠ ملیم لە نیکۆسیا، لە کاتێکدا بەرزترین ڕێژ دەگاتە ١٠٥٠ ملیم لە چیای ئۆڵیمپوس، و ئاماژە بەوە دەکرێت کە هەندێک لە بەرزاییەکان شاهیدی بەفربارین و پلەی گەرمی لە خوار سفرەوەن.
