ناوه‌ڕۆك
پێشەکی
شەڕی چۆسین، کە بە شەڕی چانگجین-هۆیش ناسراوە لە زمانی کۆریدا، یەکێک بوو لە گرنگترین و سەختترین شەڕەکانی جەنگی کۆریا. ئەم شەڕە لە ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٩٥٠ تا ١٣ی کانونی یەکەمی هەمان ساڵ ڕوویدا.
پێشینە
دوای سەرکەوتنی عەمەلیاتی کرۆمیت (ئینچۆن)، هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بە سەرکردایەتی ئەمریکا پێشڕەوییەکی بەرچاویان کرد بەرەو باکوور. لە کۆتایی مانگی تشرینی دووەم، ئەم هێزانە گەیشتنە نزیک سنووری چین. ئەمەش بووە هۆی نیگەرانی حکومەتی چین کە بڕیاری دا دەست بخاتە ناو جەنگەکەوە.
شوێنی شەڕەکە
شەڕی چۆسین لە دەوروبەری دەریاچەی چۆسین لە باکووری کۆریا ڕوویدا. ئەم ناوچەیە بە شاخاوی و کەشوهەوای زۆر سارد ناسراوە. لە کاتی شەڕەکەدا، پلەی گەرما دەگەیشتە ژێر ٣٠ پلەی سەدی ژێر سفر.
لایەنەکانی شەڕ
١. هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان: بە سەرکردایەتی کۆرپسی دەریایی ئەمریکا و هێزەکانی سوپای ئەمریکا، لەگەڵ یەکەیەکی بریتانی.
٢. هێزەکانی چین: نزیکەی ١٢٠,٠٠٠ سەرباز لە سوپای ڕزگاریخوازی گەلی چین.
ڕەوتی شەڕەکە
١. سەرەتای هێرش: لە شەوی ٢٧ی تشرینی دووەم، هێزەکانی چین دەستیان بە هێرشێکی بەرفراوان کرد.
٢. گەمارۆدان: هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان خۆیان لە ناو گەمارۆیەکی گەورەدا بینییەوە.
٣. شکاندنی گەمارۆ: هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان ناچار بوون ڕێگایەک بۆ دەرچوون لە گەمارۆکە بدۆزنەوە.
٤. پاشەکشە: لە کۆتاییدا، هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان توانییان پاشەکشە بکەن بەرەو بەندەری هونگنام.
تایبەتمەندییەکانی شەڕەکە
١. کەشوهەوای سەخت: سەرمای زۆر بووە هۆی سەرماهەڵهاتن و برینداربوونی زۆر سەرباز.
٢. کێشەی لۆجستی: هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان کێشەی گەورەیان هەبوو لە گەیاندنی خۆراک، چەک و دەرمان.
٣. قارەمانێتی: زۆر نموونەی قارەمانێتی و فیداکاری تۆمار کران لەم شەڕەدا.
٤. بەکارهێنانی هێزی ئاسمانی: هێزی ئاسمانی ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە پشتیوانیکردنی هێزە زەمینییەکان.
دەرەنجامەکان
١. زیانی گیانی: هەردوو لا زیانی گەورەیان بەرکەوت. نزیکەی ١٠,٠٠٠ سەربازی نەتەوە یەکگرتووەکان کوژران یان برینداربوون، لە کاتێکدا زیانی چینییەکان زۆر زیاتر بوو.
٢. پاشەکشەی هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان: ئەم شەڕە بووە هۆی پاشەکشەی گەورەی هێزەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە باکووری کۆریا.
٣. گۆڕانی ستراتیژی جەنگ: دوای ئەم شەڕە، ئامانجی سەرەکی گۆڕا لە "یەکخستنەوەی کۆریا"وە بۆ "پاراستنی کۆریای باشوور".
٤. کاریگەری سیاسی: ئەم شەڕە بووە هۆی گۆڕانکاری لە سیاسەتی ئەمریکا بەرامبەر بە جەنگی کۆریا و چین.
میراتی شەڕەکە
شەڕی چۆسین وەک یەکێک لە گرنگترین و سەختترین شەڕەکانی جەنگی کۆریا و مێژووی سوپای ئەمریکا دەمێنێتەوە. ئەم شەڕە بووەتە نموونەیەک بۆ خۆڕاگری و قارەمانێتی سەربازی لە دژوارترین هەلومەرجدا. هەروەها، ئەم شەڕە وانەی گرنگی فێرکرد سەبارەت بە گرنگی ئامادەباشی بۆ شەڕ لە کەشوهەوای سەختدا و گرنگی پشتیوانی لۆجستی.
لە کۆتاییدا، شەڕی چۆسین خاڵێکی وەرچەرخان بوو لە جەنگی کۆریادا کە نەک تەنها ڕەوتی جەنگەکەی گۆڕی، بەڵکوو کاریگەری قووڵی لەسەر پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان و ستراتیژی سەربازی داهاتوو هەبوو.
