ناوهڕۆك
ناساندن
تێستێسترۆن یان تێستۆسترۆن (بە ئینگلیزی: testosterone, بە عەرەبی: التستوستيرون)، هۆڕمۆنێکی سەرەکییە لە لەشی نێرینەدا. بەگشتی هۆڕمۆنی تێستێسترۆن لەلایەن گونەکانەوە بەرهەم دەهێنرێت، هەروەها بە ڕێژەیەکی زۆر کەم لە مێینەدا هەیە و لەلایەن هێلکەدانەکان، ڕژێنەی سەرووگورچیلە و چەورییە خانەکانەوە بەرهەم دەهێنرێت. ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە وەچە خستنەوە (زۆربوون)، گەشەکردن و هێشتنەوەی لەش بە تەندروستی، هەروەها ڕۆڵی هەیە لە دەرکەوتنی ئەو تایبەتمەندییانەی لە نێرینەدا هەیە وەک گڕبوونی دەنگ و زیادبوونی مووی جەستە و ڕووخسار.
بۆچی مەبەستێک ئەم دەرزییە بەکاردێت؟
دەرزی testosterone بەکاردێت بۆ بەهێزکردن و گەورەبوونی ماسولکەی پیاو، بێ هێزی هۆرمۆنی سێکسی لە پیاوان، چارەسەری درەنگ دروست بوونی تۆو، ناڕێکی و ناتەواوی سێکسی زیادکردنی سپێرمی پیاو. بەشێوازی دەرزی هەیە یەکێکە لەو دەرزیانەی پێوستە دکتۆر بینۆسێت بۆ حاڵەتی پێوست، بەڵام بەشێوازێکی هەڕەمەکی لەلایان وەرزشوانەکان بەکاردێ بۆ مەبەستی ڕێکبوونی لەشیان و گەورەکردنی ماسولکەکانیان.
زیانەکانی لە پیاوان
ئەگەر زیاد لەپێویستبەکاربهێنرێت یان بە هەڵە بەکاربهێندرێت یاخود بەبێ ڕێنمایی پزیشکی پسپۆڕ بەکاربهێنرێت لێکەوتەی نەرێنی و خراپی دەبێت وەک:
- نەزۆکی
- لاوازی توانای سێکسی
- وەرینی پرچ
- گەورەبوونی مەمک
- تووشبوون بە شێرپەنجەی پڕۆستات
- ڕەق بوون و وشکبوونەوەی ماسولکە
زیانەکانی لەسەر ئافرەت
- زیاد بوونی مووی دەموچاو
- گڕبوونی دەنگ
- ئاوسانی ئەندامی زاوزێ
- وەرینی قژ
- تێکچونی سووڕی مانگانە
لە هەردوو ڕەگەز ئەگەری وەستانی گورچیلە و دڵ، بەرزبوونی فشاری خوێن و مەیینی خوێن، زۆر بوونی چەوری خوێن، تێکچوونی دەروونی کەسەکە، ئالوودەبوون بەم دەرزییە، تێکچوونی باری دەروونی دروست دەکات، تەنانەت چەندین کەیسی مردن بەهۆی بەهەڵە و خراپ بەکارهێنانی ئەم دەرزیەوە تۆمارکراوە.