ناوهڕۆك
ناساندن
غودەی دەرەقی یان ڕژێنی پەریزاد (بە عەرەبی: الغدة الدرقية، بە ئینگلیزی: thyroid disease)
ئەم ڕژێنە لەشێوەی پەپولەدایە دەکەوێتە بەشی خوارەوەی پێشەوەی مل قەبارەکەی نزیکەی پێنج سانتیمەتر و كێشی نزیكهی ٢٠ گرام دهبێت، فەرمانی سەرەکی ئەم ڕژێنە دەردانی هەردوو هۆرمۆنی T3 و T4ـە کە کاری سەرەکیان ڕێكخستنی مێتابۆلیزم و پلهی گهرمیی لهش و لێدانی دڵە.
بەگشتی دوو جۆر نەخۆشی غودە هەیە
ـ غودەی تەمەڵ (خمول الغدة): کە وەک پێویست هۆرمۆن دەرنادات.
ـ غودەی هار یان چالاک (الغدة السامة): واتە زیاد دەردانی هۆرمۆنی غودە.
بهشێوهیهكی گشتی ئهم نهخۆشیه به ڕێژهیهكی زیاتر لهڕهگهزی مێ بهدهردهكهوێت وهك له ڕهگهزی نێر، ههندێک جار هۆکاری ئەم نهخۆشییه بۆماوهییە.
نیشانەکانی زۆربونی هۆرمۆنی ثایرۆید (Hyperthyroidism)
دابەزینی كێشی لەش
خێرابوونی لێدانی دڵ.
سكچوون.
گەورەبوونی ڕژێنەكە.
زوو تووڕە بوون.
لەش گەرمی.
ماندووێتی.
دەست لەرزین.
نیشانەکانی کەمی هۆرمۆنی ثایرۆید (Hypothyroidism)
بێ هێزی.
وشک بوونی پێست و قژهەڵوەرین.
بەرگەنەگرتنی سەرما.
کەمبوونی ئارەقە.
لاوازبوونی مێشک.
تێک چوونی باری دەرونی .
کەمخوێنی.
قەبزی.
دەستنیشانکردنی نەخۆشی غودە
ـ ئەم هۆرمۆنەیە لەریگەی پشکنینی خوێنەوە دەستنیشان دەکریت بە ئامێری هۆرمۆنات لە سیرەمی خوێنەکە.
ـ سۆنەر بۆ دڵنیابون لە قەبارە و شێوەی ڕژێنەکە ئەنجام دەدرێت.
ـ تیشک بۆدڵنیابون لە شوێن و بارودۆخی ڕژێنەکە.