ناوه‌ڕۆك
ناساندن
چۆنیەتی پاککردنەوەی چاو (بە عەرەبی: طريقة تنظيف العين، بە ئینگلیزی: Ways for cleaning eyes) برژانگ و پێڵوی چاو و فرمێسک و دەوروبەری برۆ هەموویان بەشدارن لە پاراستنی چاو و پاراستنی لە زیان. بەڵام ڕەنگە شلەمەنی و گەردیلە نامۆکان بتوانن بچنە ناو چاوەوە و لەناو چاویدا بمێننەوە، مەگەر ڕێگەیەک پەیڕەو نەکرێت بۆ پاککردنەوەی چاو و ڕزگاربوون لە تەنە نامۆکان. لەوانەیە پێویست بە پاککردنەوەی چاویش ببێت کاتێک بەر خوران یان وشکبوونەوە دەکەوێت, کە لەوانەیە لە ئەنجامی هەستیاری بە ماددە پیسکەرەکان یان دوکەڵەوە ڕووبدات. هەروەها ئەو ڕێگایەی کە بۆ پاککردنەوەی چاو بەکاردێت پەیوەستە بە سروشتی ئەو مادەیە یان ئەو شتەی کە چووەتە ناو چاوەکەوە و هەندێک بابەتی گشتی هەیە کە دەبێت پارەیان لە بەرامبەر بدرێت لە کاتی پاککردنەوەی چاودا، و ئەمانەش بە هەندێک وردەکاری ڕوون کراوەتەوە.
چۆنیەتی پاککردنەوەی چاو لە خۆڵ و پیسی و تەنی نامۆ
هەندێک ڕێنمایی و ئامۆژگاری هەیە کە دەبێت لە کاتی پاککردنەوەی چاو لە خۆڵ و خۆڵ و پیسی و تەنی نامۆ پەیڕەوی لێ بکرێت، کە ئەمانە دەگرێتەوە:
- دڵنیابە لەوەی دەستەکانت پاک و خاوێنن، بە شۆردنی باش بە ئاوی گەرم و سابون، پاشان لابردنی هاوێنەی چاو ئەگەر لە چاوت کردبوو.
- چاو بە ئاوی گەرم تا ١٥ خولەک بشۆ، لە هەمان کاتدا واز لە شۆردنی بهێنە هەر چەند خولەکێک بۆ ئەوەی بزانیت ئایا چاوەکە بە تەواوی شۆردراوەتەوە و شتە نامۆکە دەرهێنراوە یان نا. ئەگەری ئەوەی کە تەنە نامۆکە بچێتە ناویانەوە.
- وەستان تا ئەوەی ئاوی گەرمی دوش بەسەر پێشەوە و بۆ ناو چاوەکاندا بڕوات، دڵنیابە لەوەی ئاوەکە بە هێزێکی زۆرەوە ناڕژێت و ئاوەکە گەرم نەبێت هەروەها باشترە هەوڵبدرێت چاوەکان بۆ ماوەیەکی زۆر بە کراوەیی بمێننەوە لە کاتی شۆردندا و سەر نەکێشێتە دواوە.
- سەرت بەسەر بەلوعەکەدا بچەمێنەرەوە و شلەی ئاوەکە بکەرەوە، دڵنیابە سەرت بەرەو لایەک دەکێشیت و ناوچەی چاوەکەت لە ژێر ئاوی ڕژاودا بهێڵەرەوە تا ئاوی گەرم دەڕژێتە ناو چاوەوە.
- سەرەکە بەسەر بەلوعەکەدا بچەمێنەرەوە، پاشان بە بەکارهێنانی پەرداخێک یان کوپێک ئاوی گەرم بە هێواشی بڕێژە ناو چاو، لە هەمان کاتدا سەرەکە بۆ لایەک مەهێڵەوە، ئاگاداربە کە نەیچەمێنێتەوە بۆ دواوە.
- دەموچاوت لەناو قاپێکی پڕ لە ئاودا نوقم بکە، دڵنیابە لە چاوتروکاندن لەکاتی ئەنجامدانیدا بۆ ئەوەی هەوڵبدەیت ئەو تەنە نامۆیە لێی دەربهێنیت.
چۆنیەتی یارمەتیدان لە پاککردنەوەی چاوی کەسێکی دیکە
هەروەها شایەنی ئەوەیە لەکاتی یارمەتیدانی کەسێکی تردا بۆ پاککردنەوە و لابردنی تەنێکی نامۆ لە چاودا ئەم هەنگاوانەی خوارەوە پەیڕەو بکەیت:
- دەستەکان بە ئاو و سابوون بشۆ.
- کەسی پەیوەندیدار لە شوێنێکی ڕووناکدا دابنێ.
- بە نەرمی چاوەکە بپشکنە بۆ ئەوەی شوێنی ئەو تەنە نامۆیەی ناوەوەی بدۆزیتەوە.
- پێڵوی خوارەوەی چاو بکێشە بۆ خوارەوە و داوا لە کەسی پەیوەندیدار بکە سەری بەرز بکاتەوە، پاشان پێڵوی سەرەوەی چاو بگرە لەکاتێکدا سەیری خوارەوە دەکەیت.
- بەکارهێنانی دڵۆپەیەکی پڕ لە ئاوی پاک و گەرم بۆ دەرکردنی تەنە نامۆکە و دەرهێنانی لە چاو ئەگەر تەنە نامۆکە لەسەر ڕووی چاوەکە هەڵدەفڕێت، یان دەتوانرێت ئەو تەنە نامۆیە دەربهێنرێت بە مەیلکردنی سەر بۆ دواوە، پاشان شۆردنی ڕووی چاو بە کوپێک ئاوی پاک یان شۆردنی لە ژێر ڕژانی ئاوی نەرم لە شلەمەنیەکەوە.
چۆنیەتی پاککردنەوەی چاو لە ماددە کیمیاییەکان
چەندین ماددەی کیمیایی ناوماڵ هەن کە زیان بە چاو دەگەیەنن کاتێک دەچنە ناو چاوەکانەوە، وەک: ئەو مادانەی کە بۆ سپیکردنەوە بەکاردێن، پاککەرەوەی ئاوەڕۆ، چەورییەکان، پاودەری قاپشۆڕ، کەرەستەی لکاندنی شووشە، و بەرهەمەکانی بەردی لیمۆ. وەک گچکە، یان ئەوەی بە جپس ناسراوە، جگە لە چیمەنتۆ، و لەبەر ئەوەی چوونە ژوورەوەی ئەم ماددانە بۆ ناو چاو لەوانەیە مەترسییەکی زۆری هەبێت؛ پێویستە هەنگاوە دروستەکان پەیڕەو بکرێن بۆ ئەوەی هیچ زیانێکی هەمیشەیی بە چاو نەگات، ڕەنگە یارمەتیدەر بێت بۆ ئەنجامدانی ئەم کارە بە خوێندنەوەی ڕێنماییەکانی سەر پاکەتەکە کە ماددە کیمیاییەکەی تێدایە، کە بۆ کەسەکە ڕوون دەکاتەوە کە دەبێت چی بکات ئەگەر بەرهەمەکە بچێتە ناو یەکێک لە چاوەکانەوە. بەڵام لە ئەگەری ئەوەی کە نەتوانرێت ئەم ڕێنماییە تایبەتانەی بەرهەم بەدەست بهێنرێت؛ پێشنیار دەکرێت بە ڕێکوپێکی ئەم ڕێنماییانەی خوارەوە جێبەجێ بکرێت:
- چاوەکە بۆ ماوەی ١٠-٢٠ خولەک بە ئاو یان گیراوەیەکی خوێی تەمیزکراو لە دەرمانخانەوە بشۆ، بە ڕشتنی ئاوەکە یان گیراوەی خوێیەکە بە نەرمی لەسەر تۆڕەی چاو لە کوپێک یان پەرداخێکی بچووکەوە.
- بەپێی پێویست کوپەکە یان پەرداخەکە پڕبکەرەوە بۆ ئەوەی بەردەوام بیت لە شۆردنی چاو بۆ ماوەی ١٠-٢٠ خولەکی داهاتوو.
- چاوەکە بە قوماشێکی خاوێن یان پارچەیەک لۆکە داپۆشە، و بە زووترین کات بچۆ بۆ بەشی فریاکەوتن، هەروەها باشترە کەسی بریندار ئۆتۆمبێل لێنەخوڕێت، بەڵکو کەسێکی ناسیاو ببات بۆ ئەوەی یارمەتی بدات بۆ ئەوەی بگاتە نەخۆشخانە.
چۆنیەتی پاککردنەوەی چاو لە دەردراوەکانی چاو و چڵک
شێوازی پاککردنەوەی چاو لە دەردراو و چڵکن بریتییە لە پەیڕەوکردنی ئەم هەنگاوانەی خوارەوە:
- هەر دەردراو و ماددەیەکی توێکڵدار کە لە چاودا کۆکرابێتەوە بتوێنەوە بە دانانی قوماشێکی گەرم و شێدار لەسەر چاو بۆ ماوەی چەند خولەکێک لەکاتێکدا کە داخراوە ئەمەش دەتوانرێت دووبارە بکرێتەوە کاتێک پێویستی بە لابردنی ماددە چەسپاوەکان هەبێت کە لە چاودا بوونیان هەیە.
- چاوی داخراو لە گۆشەی ناوەوە تا گۆشەی دەرەوەی چاو بە نەرمی بسڕەوە، بە بەکارهێنانی تۆپی لۆکەی گەرم و شێدار یان پارچە قوماشێک.
- بە بەکارهێنانی تۆپی لۆکەی نوێ هەنگاوی پێشوو دووبارە بکەرەوە تا چاوەکە بە تەواوی پاک دەبێتەوە.
- پاراستنی پاکوخاوێنی چاو، بۆیە ئاگاداربە لە دەستشۆردنی دەستەکانت پێش دەستکردن بە پاککردنەوەی چاو و دوای تەواوکردنیشی.
- بۆ پاککردنەوەی چاوەکان ئاوی گەرم بەکارمەهێنە، هەروەها بە ئاوی شلەتێن بیگۆڕە. چاو و پێڵوی چاو و تەنانەت پێستی تەنیشتیان بەشێکی هەستیارن و لەوانەیە کاریگەری گەرمایان لەسەر بێت.
کەی بچیتە لای پزیشک؟
پێویستە لەم حاڵەتانەدا ڕاوێژ بە پزیشک بکرێت:
- هەستکردن بە ئازارێکی توند یان قووڵ لە چاودا.
- بەردەوامبوونی ئازاری چاو یان خورانی چاو دوای ٣٠ خولەک دوای دەرهێنانی ئەو شتەی چووبۆیە ناویەوە.
- چوونی شووشە یان ماددەیەکی کیمیایی بۆ ناو چاو.
- کەسەکە پرسیار یان نیگەرانی هەیە کە پەیوەندی بە چوونە ژوورەوەی ماددە یان جەستەیەکی بیانی بۆ ناو چاوەوە هەیە.
